- Co to jest 14-tka?
- Ile wynosi 14-tka?
- Jaki koszt za 14-tki dla Polski?
- Co to jest mechanizm „złotówka za złotówkę”?
- Kto ma prawo do 14-tki?
- Czy 14-tka jest wliczana do dochodu ?
- Czy możliwa jest egzekucja z 14-tki?
Co to jest 14-tka?
Dnia 27 czerwca 2022 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 26 maja 2022 r. o kolejnym w 2022 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz.U. z 2022 r. poz. 1358, dalej: ustawa). Czternasta emerytura, zwana 14-tką to dodatkowe roczne świadczenie pieniężne wypłacane przez organy emerytalno- rentowe, zwykle przez ZUS. Jest to świadczenie jednorazowe, które jest wypłacane z urzędu, nie trzeba składać żadnych wniosków. Świadczenie jest wypłacane wraz z emeryturą, rentą czy innymi należnymi świadczeniami osobom uprawnionym.
Pierwsze 14-tki był wypłacone w 2021 r. wówczas założenia były takie, że będzie to tylko jednorazowe świadczenie. Ku uciesze wielu milionów Polaków rząd zdecydował, że świadczenie będzie wypłacone również w 2022 r.
Ile wynosi 14-tka?
W 2022 r. 14-tka wynosi 1338,44 zł brutto, co daje kwotę 1217,98 zł netto. Dlaczego tyle? Ponieważ ze świadczenia pobrana jest składka zdrowotna, nie pobiera się natomiast podatku dochodowego. Według informacji z ZUS 14-tka w 2022 r. zostanie wypłacona aż 9 mln osób, w tym około 7,7 mln w wysokości równej minimalnej emeryturze. Szacuje się, że około 1,3 mln otrzyma świadczenie w wysokości odpowiednio pomniejszonej.
Jaki koszt za 14-tki dla Polski?
Koszt dla państwa, które finansuje wypłatę 14-tek w 2022 r. z środków Funduszu Solidarnościowego to kwota około 11,4 mld zł.
Najbliższe terminy, w których ZUS będzie wypłacał 14-tkę to:
- 1 września 2022 r.
- 5 września 2022 r.
- 6 września 2022 r.
- 10 września 2022 r.
- 15 września 2022 r.
- 20 września 2022 r.
Co to jest mechanizm „złotówka za złotówkę”?
Minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg, wskazuje, że: „Mechanizm działania będzie podobny jak w ubiegłym roku. Osoby, które pobierają świadczenia emerytalno-rentowe (przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń) w wysokości nieprzekraczającej 2900 zł – otrzymają „czternastkę” w pełnej wysokości, tj. 1338,44 zł, czyli tyle, ile od 1 marca 2022 r. wynosi minimalna emerytura. Dla osób pobierających świadczenia wyższe niż 2900 zł czternasta emerytura zostanie pomniejszona o kwotę tej nadwyżki. Jeżeli kwota czternastej emerytury ustalona w ten sposób jest niższa niż 50 zł, świadczenie to nie będzie przyznawane”.
Kto ma prawo do 14-tki?
14-tka przysługuje osobom uprawnionym do:
- świadczeń przewidzianych w zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
- emerytury i renty,
- pieniężnych świadczeń kombatanckich,
- pieniężnych świadczeń w ramach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin,
- pieniężnych świadczeń w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin,
- rent, w ramach świadczeń z ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
- renty socjalnej,
- świadczenia przedemerytalnego i zasiłku przedemerytalnego,
- świadczenia w zakresie świadczeń pieniężnych i uprawnień przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych,
- okresowej emerytury kapitałowej,
- emerytury w ramach emerytur pomostowych,
- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- okresowej emerytury rolniczej,
- rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, Mama4+.
Jeżeli ktoś ma zawieszone prawo do ww. świadczeń nie otrzyma 14-tki. Ponadto jeżeli dana osoba ma prawo do kilku świadczeń – otrzyma tylko jedną 14-tkę.
Czy 14-tka jest wliczana do dochodu ?
Kwota dodatkowego rocznego świadczenia nie będzie wliczana również do dochodu rodziny obliczanego na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych. Nie będzie też wliczana do niektórych dochodów w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych, dodatków mieszkaniowych, dodatków z pomocy społecznej czy dodatków do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.
Czy możliwa jest egzekucja z 14-tki?
Ustawa wskazuje, że z kwoty dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego nie będą mogły być dokonywane potrącenia i egzekucje.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 maja 2022 r. o kolejnym w 2022 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz.U. z 2022 r. poz. 1358)