Ochrona przed zwolnieniem
Przepisy prawa pracy chronią pracowników przez zwolnieniem w ściśle określonych przypadkach. Stosownie do treści art. 41 k.p. pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Oznacza to, że zakazem wypowiedzenia jest objęta każda usprawiedliwiona nieobecność pracownika w pracy, w tym nieobecność spowodowana niezdolnością do pracy z powodu choroby, czyli przebywanie na zwolnieniu lekarskim.
Dokonanie wypowiedzenia w okresie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy czyni to wypowiedzenie bezskutecznym. Orzeka o tym sąd pracy. Co ważne przesłanki ochronne, czyli przebywanie pracownika na zwolnieniu lekarskim, muszą istnieć w dacie złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę. Okoliczność, że pracownik zachorował w okresie już dokonanego wypowiedzenia umowy o pracę, nie stanowi zdarzenia powodującego objęcie go ochroną przed wypowiedzeniem stosunku pracy na podstawie art. 41 k.p.
Zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów SN z 22 listopada 1968 r. (III PZP 21/68, LexPolonica nr 317969), wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę dokonane w czasie jego obecności w pracy jest bezskuteczne, jeżeli pracownik bez nieusprawiedliwionej zwłoki wykaże, że w dniu wypowiedzenia był niezdolny do pracy z powodu choroby.
Polecamy również serwis: Zasiłki i inne świadczenia
Granice ochrony
Granicą ochrony pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim jest wystąpienie przyczyn, które uzasadniają rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika w trybie art. 53 k.p. W świetle tego przepisu pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy a także dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
Co istotne, decyzja o rozwiązaniu umowy w trybie art. 53 leży w swobodnej gestii pracodawcy. To pracodawca rozstrzyga, czy rozwiązać umowę w omawianym trybie, czy też nadal zatrudniać pracownika.
Zobacz również: Kontrola zleceniobiorcy przebywającego na zwolnieniu lekarskim
Rozwiązanie umowy w trybie dyscyplinarnym
Dopuszczalne jest również rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem przebywającym na zwolnieniu lekarskim w trybie dyscyplinarnym, czyli w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Sąd Najwyższy – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w postanowieniu z dnia 26 marca 2008 r. wskazał, że rozwiązanie umowy z winy pracownika jest możliwe w okresie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu przebywania na zwolnieniu lekarskim. Przewidziany w Kodeksie pracy zakaz dotyczy wyłącznie wypowiadania umów o pracę w czasie urlopu pracownika, a także innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Nie ma natomiast kodeksowego zakazu rozwiązywania umowy o pracę z przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Oznacza to, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w okresie jego choroby (I PK 291/2007, LexPolonica nr 3058409).
Zadaj pytanie: Forum Kadry
PRZYKŁAD
Pani Aneta była zatrudniona w firmie X na stanowisku sprzedawcy. Z wiadomości, które uzyskał jej pracodawca wynikało, że Pani Aneta od miesiąca wyprowadza gotówkę z kasy. W chwili, kiedy pracodawca uzyskał wiedzę na ten temat pani Aneta przebywała na zwolnieniu lekarskim. Pracodawca jednak zwolnił ją w trybie dyscyplinarnym. W przedstawionym przypadku pani Aneta dopuściła się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, w związku z tym nie podlegała ochronie w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy i tym samym pracodawca mógł rozwiązać z nią umowę bez wypowiedzenia w okresie kiedy przebywała na zwolnieniu.