Urlop wypoczynkowy
Urlop wypoczynkowy to coroczny, płatny i nieprzerwany okres odpoczynku od świadczenia pracy u danego pracodawcy. Służy regeneracji pracownika i nabraniu sił do dalszego wykonywania pracy. Jest to uprawnienie niezbywalne, którego pracownik nie może się zrzec ani przekazać go innej osobie, co potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lutego 1967. (I PR 53/67, OSP 1967/12/287). Zasadniczo urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w naturze - ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop powinien być wypłacany tylko w drodze wyjątku.
Urlop w okresie wypowiedzenia
Inaczej kształtują się reguły wykorzystania urlopu w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. Zasadę udzielania urlopów w takim okresie reguluje Kodeks pracy w artykule 1671. Stanowi on, że w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest zobowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca mu go udzieli.
Pracodawca udziela pracownikowi urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia bez wniosku urlopowego, a nawet bez zgody zatrudnionego.
Polecamy: Urlopy wypoczynkowe. Pytania i odpowiedzi.
Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 kwietnia 2011 r. (sygnatura akt: II PK 302/10). Sąd Najwyższy stwierdził, że udzielenie urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia zależne jest jedynie od woli pracodawcy, której pracownik nie może się sprzeciwić.
Nie ma znaczenia dla obowiązku wykorzystania urlopu to, która ze stron stosunku pracy złożyła wypowiedzenie umowy o pracę. Nieistotna jest również długość okresu wypowiedzenia.
W okresie wypowiedzenia mogą zostać wykorzystane nie tylko urlopy bieżące, ale również urlopy zaległe. Urlopy bieżące przysługują pracownikowi w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym.
Rozliczenie niewykorzystanego urlopu może nastąpić również w drodze wypłacenia ekwiwalentu. Do kompetencji pracodawcy należy wybór, czy za niewykorzystany urlop przed upływem terminu wypowiedzenia udzieli pracownikowi dni wolnych, czy wypłaci mu ekwiwalent pieniężny. Możliwe jest także połączenie obu form uregulowania urlopu.
PRZYKŁAD:
Pracownik ma 20 dni zaległego urlopu wypoczynkowego. Jego okres wypowiedzenia wynosi 14 dni, z czego tylko 10 dni roboczych. Pracodawca wysłał go na urlop, ale okres wypowiedzenia był za krótki, aby pracownik mógł wykorzystać cały urlop. W dniu zakończenia okresu wypowiedzenia pracodawca będzie miał obowiązek zapłacić ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane 10 dni urlopu.
Wypowiedzenie umowy o pracę
Wyżej opisane reguły dotyczą tylko wykorzystania urlopów w przypadku rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia umowy. Przez wypowiedzenie umowy o pracę należy rozumieć takie oświadczenie woli pracownika lub pracodawcy, które ma na celu rozwiązanie stosunku pracy po upływie okresu wypowiedzenia.
Artykuł 1671 nie ma zatem zastosowania do rozwiązania umowy na mocy porozumienia stron, do rozwiązania umowy z upływem czasu, na który została zawarta lub z dniem zakończenia pracy, dla wykonania których umowa była nawiązana ani do wygaśnięcia stosunku pracy.