Urlop ojcowski został wprowadzony do Kodeksu pracy wraz z dniem 1 stycznia 2010 r. Już 4 lata pracownicy ojcowie wychowujący dzieci mogą korzystać z tej formy godzenia życia zawodowego z prywatnym. Widoczna jest wciąż rosnąca popularność wykorzystywania urlopów ojcowskich.
Urlop ojcowski ma służyć wyrównaniu szans rodziców w wychowywaniu dziecka w pierwszym etapie jego życia. Ma również pomóc w szybkim powrocie do pracy matce po urodzeniu dziecka. Urlop nie może być wykorzystany przez żadną inną osobę niż ojciec dziecka. Dla przykładu, ojciec nie może zrzec się tego prawa na rzec matki. Warto podkreślić, że urlop ojcowski może by wykorzystywany w tym samym czasie, co urlop macierzyński.
Zobacz również: Urlop rodzicielski w 2014 roku
Wymiar urlopu
Aktualnie pracownik będący ojcem wychowującym dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni (przy czym tydzień urlopu to 7 dni kalendarzowych, a nie roboczych). Kodeks pracy przewiduje jednak pewne ograniczenia. Pracownik może wykorzystać urlop:
- do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia albo
- do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.
Warto wspomnieć w tym miejscu, że propozycje zmian Kodeksu pracy przewidują wydłużenie wymiaru urlopu do 8 tygodni. Pracownik będzie mógł skorzystać z urlopu nie później niż:
- do ukończenia przez dziecko 2 roku życia albo
- do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.
Proponowana zmiana wprowadza również możliwość skorzystania z urlopu w dwóch częściach, przy czym jedna część nie może być krótsza niż 2 tygodnie.
Ojcowski jak macierzyński
Ojcu przebywającemu na urlopie ojcowskim przysługują analogiczne uprawnienia jak matce korzystającej z urlopu macierzyńskiego, w tym prawo do zasiłku macierzyńskiego (zgodnie z ustawą z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa) czy ochrona stosunku pracy. Ochrona przed zwolnieniem rozciąga się na pracownika od momentu rozpoczęcia korzystania z urlopu ojcowskiego, a nie od momentu złożenia wniosku o urlop. Podobnie jak w przypadku urlopu macierzyńskiego pracodawca, który otrzymał wniosek o urlop ojcowski i wypoczynkowy zaczynający się bezpośrednio po ojcowskim, musi udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie ojcowskim.
Polecamy: Jak urlopy rodzicielskie wpływają na prawo pracowników do urlopu wypoczynkowego
Zasiłek macierzyński
Za czas urlopu pracownik otrzymuje zasiłek macierzyński, zaś podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie z 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop albo z całego okresu zatrudnienia za pełne kalendarzowe miesiące (gdy urlop ojcowski nastąpi przed upływem tego okresu).
Wniosek
W celu przyznania urlopu ojcowskiego pracownik wychowujący dziecko składa do pracodawcy pisemny wniosek w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Co należy podkreślić, pracodawca obowiązany jest uwzględnić wniosek pracownika.
................................................... ...................................................
(imię i nazwisko pracownika) (miejscowość i data)
...................................................
(adres pracownika)
Wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego
Na podstawie art. 1823 § 2 Kodeksu pracy proszę o udzielenie urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni w terminie od …………………………. do ……………………………….
Moje dziecko ………………………… urodziło się w dniu ………………………
(imię i nazwisko dziecka) (data jego urodzenia)
....................................................
(podpis pracownika)
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)