RADA
Za okres od 26 marca do 25 kwietnia 2009 r. pracownica ma prawo do wynagrodzenia chorobowego. Wykorzystanie 2 tygodni urlopu i zasiłku macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu jest prawem pracownicy, a nie jej obowiązkiem.
UZASADNIENIE
Co najmniej 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego mogą przypadać przed przewidywaną datą porodu (art. 180 § 3 Kodeksu pracy). Takie brzmienie przepisu oznacza, że jest to uprawnienie pracownicy, zagwarantowane w Kodeksie pracy, a nie jej obowiązek. Pracownica, która skorzysta z wcześniejszego urlopu macierzyńskiego, musi pamiętać, że po porodzie będzie jej przysługiwał krótszy urlop i zasiłek macierzyński. Prawo do zasiłku macierzyńskiego będzie jej przysługiwać przez okres niewykorzystany przed porodem, aż do upływu należnego jej pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego.
PRZYKŁAD
Pracownica miała wyznaczoną datę porodu na 15 marca 2009 r. 27 lutego złożyła wniosek o udzielenie jej od 1 marca 2009 r. 2 tygodni urlopu macierzyńskiego przed porodem. Dziecko urodziła 5 marca, czyli przed przewidywaną datą porodu. W tym przypadku pracownica ma prawo do urlopu i zasiłku macierzyńskiego od 1 marca 2009 r. Zasiłek po porodzie otrzyma za 136 dni (140 dni - 4 dni). Od pełnego wymiaru urlopu, tj. 140 dni (20 tygodni x 7 dni) pracodawca odliczył urlop i zasiłek macierzyński wykorzystany przed porodem od 1 do 4 marca (4 dni).
Wynagrodzenie za czas choroby, jak i zasiłek chorobowy to świadczenia, z których może korzystać kobieta w okresie ciąży. Przysługują jednak, tak jak w pozostałych przypadkach, na podstawie zwolnienia lekarskiego. Lekarz prowadzący stwierdza niezdolność do pracy i określa czas jej trwania w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby - ZUS ZLA. Tym samym lekarz, oceniając stan zdrowia pacjentki, podejmuje decyzję o okresie zwolnienia jej od pracy z powodu niezdolności do jej wykonywania z powodu choroby.
Jeżeli lekarz prowadzący nie stwierdzi niezdolności do pracy z powodu choroby, to kobieta, która nie chce przed porodem świadczyć pracy, może skorzystać z 2 tygodni urlopu macierzyńskiego zagwarantowanego w Kodeksie pracy.
Pracownica sama dokonuje takiego wyboru i decyduje, czy skorzysta z urlopu macierzyńskiego. Pracodawca nie może jej skierować na ten urlop i wypłacić zasiłku macierzyńskiego zamiast wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego. W przeciwieństwie do okresu pobierania zasiłku chorobowego czy wynagrodzenia za czas choroby - okres urlopu macierzyńskiego jest okresem składkowym.
Przypominamy, że od 1 stycznia 2009 r. o długości urlopu macierzyńskiego decyduje liczba dzieci urodzonych podczas jednego porodu. Nie obowiązuje już zasada, zgodnie z którą o wymiarze urlopu macierzyńskiego decydowało to, które w kolejności dziecko urodziła pracownica. Obecnie urodzenie jednego dziecka oznacza dla matki 20 tygodni urlopu, na dwojaczki przysługuje 31 tygodni, na trojaczki 33 tygodnie; na czworaczki 35 tygodni, a na pięcioraczki i więcej dzieci urodzonych przy jednym porodzie 37 tygodni.
Podstawa prawna
- art. 180 § 1, § 3, § 4 Kodeksu pracy,
- art. 29 ust. 5 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.),
- art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.).