Odprawa pośmiertna i zasiłek pogrzebowy to dwa różne, niezależne od siebie, świadczenia wypłacane na podstawie innych przepisów prawa. Dlatego jest Pani zobowiązana do wypłaty odprawy pośmiertnej żonie i dzieciom zmarłego pracownika, chyba że pracodawca ubezpieczył pracownika na życie i członkom rodziny przysługuje z tego tytułu od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie w wysokości co najmniej równej tej odprawie. Wysokość odprawy pośmiertnej uzależniona jest od stażu pracy zmarłego pracownika.
Odprawa pośmiertna przysługuje rodzinie w razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku chorobowego.
Należy podkreślić, że przez pojęcie „czas trwania stosunku pracy” rozumie się fakt pozostawania przez pracownika w stosunku pracy, na który nie ma wpływu ani wymiar czasu pracy, ani podstawa prawna zatrudnienia (umowa o pracę, powołanie, mianowanie, wybór, spółdzielcza umowa o pracę) zmarłego pracownika.
Prawo do odprawy pośmiertnej po zmarłym pracowniku ma małżonek oraz inny członek rodziny spełniający warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej.
Wysokość odprawy, jaką powinna wypłacić Pani żonie zmarłego, uzależniona jest od okresu jego zatrudnienia w Pani firmie i jest równa kwocie:
• 1-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat,
• 3-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat,
• 6-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.
Należy pamiętać, że do okresu zatrudnienia trzeba wliczyć również okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana jest następstwem przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika.
Podstawę do obliczenia odprawy pośmiertnej ustala Pani tak jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Odprawę pośmiertną dzieli się w równych częściach między wszystkich uprawnionych członków rodziny.
Jeżeli po zmarłym pracowniku pozostał tylko jeden członek rodziny uprawniony do odprawy pośmiertnej, odprawa przysługuje mu w wysokości połowy wyliczonej kwoty odprawy.
Należy podkreślić, że nie musi Pani wypłacić odprawy pośmiertnej, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie i członkom rodziny zmarłego przysługuje z tego tytułu od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie w wysokości co najmniej równej tej odprawie. Jeżeli odszkodowanie jest niższe od odprawy pośmiertnej, pracodawca jest obowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami.
Wypłata odprawy pośmiertnej jest bardzo istotnym obowiązkiem, który spoczywa na pracodawcy. Należy pamiętać, że uchybienie temu obowiązkowi może skutkować nałożeniem na pracodawcę kary grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Warto również zaznaczyć, że zasiłek pogrzebowy wypłacany jest na podstawie art. 77-81 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.) przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Odpowiedziała Joanna Pysiewicz-Jężak