Na podstawie powyżej wskazanych przepisów wyróżniamy 3 grupy dawców krwi:
- honorowego dawcę krwi - jest to osoba, która bezpłatnie oddała krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby zdrowia,
- zasłużonego honorowego dawcę krwi - tytuł ten przysługuje kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników, oraz mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
- honorowego dawcę krwi - zasłużonego dla zdrowia narodu - tytuł ten przysługuje zasłużonemu honorowemu dawcy krwi, który oddał co najmniej 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników.
Jeżeli któryś z pracowników spełnia kryteria wymienione powyżej, należy go zwolnić od pracy w dniu, w którym oddaje krew, oraz na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach (art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o publicznej służbie krwi).
W związku z powyższym należy pamiętać, że zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Ponadto takiemu pracownikowi przysługuje zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy.
Jeżeli chodzi o pracowników będących krwiodawcami, to pracodawcy powinni również zwrócić uwagę na przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU z 1996 r. nr 60, poz. 281). Pracodawca jest zobowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi, jak również na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą one być wykonane w czasie wolnym od pracy (§ 12 rozporządzenia).
Ponadto jeżeli pracownik zostanie zwolniony przez pracodawcę w celu oddania krwi bądź przeprowadzenia określonych przez stację krwiodawstwa okresowych badań, wówczas zachowuje prawo do wynagrodzenia (§ 16 rozporządzenia).
Pracownik w celu usprawiedliwienia nieobecności w pracy w dniu oddania krwi powinien przedstawić pracodawcy zaświadczenie wystawione przez stację krwiodawstwa. Na tej podstawie pracodawca powinien usprawiedliwić nieobecność w pracy pracownika krwiodawcy oraz wypłacić za czas tej nieobecności wynagrodzenie.