Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia [45 tys. kary dla Kancelarii]

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia [45 tys. kary dla Kancelarii] / RODO / ShutterStock

45 tys. zł kary dla spółki, która docierała do osób poszkodowanych głównie w wypadkach komunikacyjnych, by nawiązać z nimi współpracę w zakresie reprezentowania ich m.in. przed towarzystwami ubezpieczeniowymi, w sprawach sądowych  w celu uzyskania na ich rzecz odszkodowań, zadośćuczynienia i rent, a także zwrotu kosztów leczenia i rehabilitacji. Informacje o potencjalnych klientach uzyskiwała na podstawie m.in. wiadomości prasowych, publikacji internetowych, w tym treści dostępnych w mediach społecznościowych, a także informacji przekazywanych lub rozpowszechnianych przez organizacje zajmujące się działalnością dobroczynną. Podczas spotkania przedstawiciel Kancelarii PIONIER odbierał ustną zgodę na przetwarzanie danych osobowych do czasu ewentualnego zawarcia umowy z tymi osobami o świadczenie usług. Sprawa trafiła do WSA, ale ten oddalił skargę Kancelarii na deczję PUODO.

Przetwarzanie danych osobowych

Zgodnie z RODO dane osobowe muszą być przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i w sposób przejrzysty dla osoby, której dane dotyczą (,,zgodność z prawem, rzetelność i przejrzystość''). 

Czym są dane dotyczące zdrowia?

Ważne
Dane dotyczące zdrowia

Oznaczają dane osobowe o zdrowiu fizycznym lub psychicznym osoby fizycznej – w tym o korzystaniu z usług opieki zdrowotnej – ujawniające informacje o stanie jej zdrowia.

Do danych osobowych dotyczących zdrowia należy zaliczyć wszystkie dane o stanie zdrowia osoby, której dane dotyczą, ujawniające informacje o przeszłym, obecnym lub przyszłym stanie fizycznego lub psychicznego zdrowia osoby, której dane dotyczą. Do danych takich należą:

  • informacje o danej osobie fizycznej zbierane podczas jej rejestracji do usług opieki zdrowotnej lub podczas świadczenia jej usług opieki zdrowotnej, jak to określa dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE;
  • numer, symbol lub oznaczenie przypisane danej osobie fizycznej w celu jednoznacznego zidentyfikowania tej osoby fizycznej do celów zdrowotnych;
  • informacje pochodzące z badań laboratoryjnych lub lekarskich części ciała lub płynów ustrojowych, w tym danych genetycznych i próbek biologicznych;
  • oraz wszelkie informacje, na przykład o chorobie, niepełnosprawności, ryzyku choroby, historii medycznej, leczeniu klinicznym lub stanie fizjologicznym lub biomedycznym osoby, której dane dotyczą, niezależnie od ich źródła, którym może być na przykład lekarz lub inny pracownik służby zdrowia, szpital, urządzenie medyczne lub badanie diagnostyczne in vitro.

Pozyskując od osoby dane o jej stanie zdrowia konieczna jest jej wyraźna zgoda – potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku o sygn. akt. II SA/Wa 1861/23. Dane te należą do sfery życia prywatnego stąd tez są szczególnie chronione. Na gruncie polskiego prawa potwierdza to już Konstytucja RP.

Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia

Generalnie na podstawie art. 9 ust. 1 RODO zabronione jest przetwarzanie danych osobowych dotyczących zdrowia, jednak przewidziane są w kolejnym ustępie wyjątki od tej zasady. Przepis art. 9 ust. 2 RODO określa w jakich sytuacjach można przetwarzać szczególne kategorie danych. Te szczególne kategorie danych, oprócz danych dot. zdrowia to jeszcze dane: ujawniające pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub światopoglądowe, przynależność do związków zawodowych oraz przetwarzania danych genetycznych, danych biometrycznych w celu jednoznacznego zidentyfikowania osoby fizycznej lub danych dotyczących seksualności lub orientacji seksualnej tej osoby.

Jeżeli osoba, której dane mają być przetwarzane (a dotyczy to ww. danych szczególnej kategorii, w tym zdrowia) wyraziła wyraźną zgodę na przetwarzanie tych danych osobowych w jednym lub kilku konkretnych celach - jest możliwe ich przetwarzanie.

Czym jest wyraźna zgoda na przetwarzanie danych?

Do uzyskiwania zgody są wyraźne oświadczenia wyrażające przyzwolenie, takie jak podpisana umowa lub pisemne oświadczenie o chęci wyrażenia przyzwolenia. Jednocześnie dostarczają one administratorowi danych dowodu, że uzyskano zgodę. I tak, zgoda udzielona na piśmie, za pomocą formularza internetowego czy telefonicznie, która: 1) będzie miała postać oświadczenia woli, a nie przyjęcia do wiadomości; 2) będzie zbierana w sposób niebudzący wątpliwości co faktu jej udzielenia przez osobę, której dane dotyczą,
powinna zostać uznana za zgodę spełniającą wymóg zgody wyraźnej.

Wyrok WSA i decyzja Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, nakładająca karę w wysokości ponad 45 tys. zł - dot. przetwarzania danych zw. ze zdrowiem

W ostatnim czasie przez Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie zapadł ważny wyrok (sygn. akt. II SA/Wa 1861/23), w który WSA oddalił skargę wspólników spółki cywilnej Kancelarii PIONIER na decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (PUODO). Decyzja PUODO była tak, że nakłada on na tego administratora karę w wysokości ponad 45 tys. zł za to, że przetwarzał dane osobowe bez podstawy prawnej.

Jak podaje w swoim komunikacje UODO: Spółka w swojej działalności docierała do osób poszkodowanych głównie w wypadkach komunikacyjnych, by nawiązać z nimi współpracę w zakresie reprezentowania ich m.in. przed towarzystwami ubezpieczeniowymi, w sprawach sądowych  w celu uzyskania na ich rzecz odszkodowań, zadośćuczynienia i rent, a także zwrotu kosztów leczenia i rehabilitacji. Informacje o potencjalnych klientach uzyskiwała na podstawie m.in. wiadomości prasowych, publikacji internetowych, w tym treści dostępnych w mediach społecznościowych, a także informacji przekazywanych lub rozpowszechnianych przez organizacje zajmujące się działalnością dobroczynną. Podczas spotkania przedstawiciel Kancelarii PIONIER odbierał ustną zgodę na przetwarzanie danych osobowych do czasu ewentualnego zawarcia umowy z tymi osobami o świadczenie usług.

Ważne
USTONA ZGODA NIE PISEMNA

Zdaniem WSA i PUODO tak odebrana zgoda nie była zgodna z RODO i nie mogła być podstawą przetwarzania danych osobowych. Administrator pozyskując dane o stanie zdrowia powinien uzyskać wyraźną zgodę na przetwarzanie danych osobowych. WSA zwrócił uwagę, że spółka pozyskiwała zaś wyłącznie ustne zgody i nie odnotowywała tego w żaden sposób ani nie rejestrowała np. w formie nagrań dźwiękowych wyrażonych zgód od osób, które je wyraziły. Sąd orzekł więc, że organ nadzorczy prawidłowo uznał, że w sprawie tej brakuje jednoznacznego dowodu na wyrażenie przez te osoby zgody na przetwarzanie ich danych .

Kadry
ABW szuka łowców szpiegów. Jakie warunki musi spełnić kandydat?
21 maja 2024

Rząd Polski buduje 15 delegatur Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w terenie. Głównym wyzwaniem jest brak osób z przygotowaniem kontrwywiadowczym - informuje wtorkowa gazeta "Rzeczpospolita". ABW nie podaje dokładnej liczby osób, które planuje przyjąć do służby.

Sygnalista – dlaczego Polska ma problem z przepisami o ochronie sygnalistów? [WYWIAD]
21 maja 2024

Ustawa o ochronie sygnalistów - "[…] istnieje szansa, że ustawa wejdzie w życie jeszcze w tym roku." O problemach Polski z wdrożeniem ustawy opowiada dr Łukasz Bolesta.

Świadczenie urlopowe w 2024 r. Wysokość, uprawnieni, wypłata świadczenia
21 maja 2024

Świadczenie urlopowe to dofinansowanie przez pracodawcę urlopu wypoczynkowego pracownika. Zasady przyznawania i wysokość świadczenia urlopowego określają przepisy ustawy o zakładowym funduszu socjalnym.

Szykują się zmiany w urlopach rodzicielskich. Jakie?
21 maja 2024

W najbliższy piątek zostanie zaprezentowany projekt ustawy, który ma wydłużyć urlopy rodzicielskie dla rodziców wcześniaków i dzieci hospitalizowanych po narodzinach. Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, podkreśliła, że to rozwiązanie dotyczy zarówno matek, jak i ojców.

40 proc. czasu nie skupiamy się na tym, co aktualnie wykonujemy. Do czego przydaje się błądzenie myślami?
21 maja 2024

Przez ok. 40 proc. czasu nie jesteśmy skupieni na tym, co aktualnie wykonujemy i nasza uwaga zdaje się pracować mniej efektywnie. Moje badania wskazują, że błądzenie myślami wspiera kreatywne myślenie - powiedział PAP dr Marcin Leszczyński z Katedry Kognitywistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W 2024 r. emeryci poczekają na czternastą emeryturę
21 maja 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzenia w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2024 r.

Kiedy pracodawca może nie udzielić urlopu
20 maja 2024

Prawo do urlopu wypoczynkowego jest jednym z podstawowych praw pracowniczych. Mimo to możliwe są liczne sytuacje, gdy pracodawca nie udzieli pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Jak to jest możliwe? Przedstawiamy najczęściej spotykane sytuacje, gdy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu.

Kiedy można odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego
20 maja 2024

Pracodawca w ściśle określonych sytuacjach ma prawo odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego.

35 tysięcy złotych rocznie kosztuje firmę pracownik, któremu brak motywacji
21 maja 2024

Przedsiębiorcy narzekają, że podwyżki wynagrodzeń mocno wymuszane przez wzrost najniższej krajowej mnożą im koszty działalności i pozbawiają konkurencyjności na rynkach. Tymczasem z badań wynika, że zatrudnianie niezmotywowanych pracowników kosztuje rocznie średnio 35 tys. zł na jednego zatrudnionego.

Ile trzeba przepracować żeby dostać wczasy pod gruszą?
20 maja 2024

Wczasy pod gruszą – czy musisz mieć określony staż pracy, by otrzymać gruszę?

pokaż więcej
Proszę czekać...