Dodatkowy dzień wolny za 1 listopada 2014 r.
Zmiana wynika z treści wydanego w październiku 2012 r. wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Za sprzeczny z Konstytucją uznał on przepis kodeksu pracy, zgodnie z którym za święto przypadające w dniu wolnym od pracy pracodawcy nie musieli oddawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego. Trybunał podzielił wątpliwości dotyczące realizacji zasady równości podmiotów stosunku pracy przez kwestionowany przepis - w jego ocenie bezpodstawnie różnicuje on liczbę dni wolnych od pracy przysługujących pracownikom.
W tym roku pracownicy otrzymają dwa dodatkowe dni wolne
Od momentu publikacji wyroku w Dzienniku Ustaw 8 października 2012 r. pracodawcy muszą oddawać pracownikom wolny dzień, jeśli święto przypadnie w dzień wolny z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy. Najczęściej chodzi o sobotę, ponieważ większość pracowników wtedy nie pracuje. W tym roku spośród dni świątecznych ustawowo wolnych od pracy na soboty przypadają Święto Konstytucji 3 Maja oraz Dzień Wszystkich Świętych - 1 listopada.
- Zgodnie z art. 14 kodeksu pracy oraz art. 66 ust. 2 konstytucji wszyscy pracownicy mają prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy. W związku z tym ustawowe ograniczenie liczby dni wolnych od pracy w danym okresie rozliczeniowym powinno w równej mierze dotyczyć wszystkich pracowników i być oparte na racjonalnych i zobiektywizowanych, a także przewidywalnych kryteriach - uzasadniał sędzia sprawozdawca Andrzej Wróbel. Wskazał on również, że już na etapie prac nad kodeksem pracy pojawiły się wątpliwości natury konstytucyjnej.
Poznaj nowe przepisy: Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015
Zmiany nie obejmą jednak wszystkich
Pomimo wprowadzonej zmiany pracodawca nie zawsze będzie zmuszony oddać pracownikom dodatkowy dzień wolny od pracy w sytuacji, w której dzień ustawowo wolny od pracy przypada w sobotę. Jeśli w danym zakładzie pracy dla zachowania pięciodniowego tygodnia pracy ustalony jest inny niż sobota dzień wolny, obowiązek zapewnienia dodatkowego dnia wolnego zależał będzie od tego, czy niezapewnienie go poskutkuje przekroczeniem wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym. Jeśli tak się stanie, pracodawca będzie musiał przyznać dodatkowy dzień wolny również tym pracownikom, którzy w soboty pracują. W razie niewywiązania się z tego obowiązku pracodawca narażony będzie na konieczność wypłacenia im wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych.
Zadaj pytanie: Forum Kadry
Zmiany wprowadzone wydaniem wyroku Trybunału nie dotkną również pracowników pracującym w systemie weekendowym. Wynika to z charakteru tego systemu czasu pracy, zgodnie bowiem z treścią art. 144 kodeksu pracy pracownicy pracujący w tym systemie wykonują pracę wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. W sytuacji, w której dzień ustawowo wolny od pracy przypadnie w sobotę, nie nastąpi bowiem przekroczenie ich wymiaru czasu pracy.
Pamiętać jednak należy, że zgodnie z treścią art. 1519a Kodeksu pracy we wszystkie dni świąteczne wolne od pracy, nawet te przypadające w niedziele, obowiązuje zakaz handlu w placówkach handlowych. Oznacza to, że zatrudnieni w takich miejscach pracownicy nie będą mogli w te dni wykonywać pracy.
Pracodawca dowolnie wskazuje dzień wolny otrzymany w zamian za święto wypadające w dzień wolny od pracy. Nie musi to być przy tym jeden wspólny dzień dla wszystkich pracowników firmy, dzięki czemu pracodawca nie musi zamykać zakładu pracy i przy tym poświęcać dnia pracy.