Protokół wypadku przy pracy pracownika
Pracodawca powinien zapewnić poszkodowanemu pierwszą pomoc medyczną oraz zabezpieczyć miejsce wypadku, eliminując lub ograniczając zaistniałe zagrożenie. Miejsce wypadku musi zostać zabezpieczone przed wstępem osób trzecich. Jeżeli przyczyną wypadku były źle działające maszyny bądź inne urządzenia mechaniczne, nie wolno na nich pracować do momentu ustalenia wszystkich okoliczności wypadku. Maszynę można uruchomić ponownie dopiero po dokonaniu oględzin miejsca wypadku przez społecznego inspektora pracy.
Pracodawca ma obowiązek zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy.
Ustalenie okoliczności wypadku
Okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy powinien ustalić zespół powypadkowy, którego skład jest uzależniony od rodzaju wypadku i przyjętego u danego pracodawcy systemu realizacji zadań w zakresie bhp. Zespół powypadkowy ma obowiązek:
- dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych, a także zbadać warunki wykonywania pracy oraz inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku,
- sporządzić szkice lub fotografie miejsca wypadku,
- wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeśli jego stan zdrowia na to pozwala,
- zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków tego zdarzenia,
- zasięgnąć opinii lekarza oraz specjalistów zajmujących się stanem zdrowia poszkodowanego,
- zebrać wszystkie dowody dotyczące wypadku,
- dokonać prawnej kwalifikacji wypadku,
- określić środki profilaktyczne oraz wnioski, w szczególności wynikające z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.
Polecamy produkt: IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy pracownika zespół powypadkowy sporządza - nie później niż w ciągu 14 dni od daty zawiadomienia o wypadku - protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku (protokół powypadkowy). Jeśli protokół jest sporządzany po upływie tego terminu, należy podać w nim przyczyny, które nie pozwoliły na dotrzymanie 14-dniowego terminu (pkt 12 protokołu powypadkowego).
Sporządzanie protokołu
Po zakończeniu postępowania wyjaśniającego komisja badająca przyczyny i okoliczności wypadku przygotowuje protokół powypadkowy, w którym:
- w punkcie 1 określa pracodawcę, tj. nazwę firmy lub imię i nazwisko jej właściciela, adres siedziby oraz NIP i REGON, numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość pracodawcy, a także kod PKD,
- w punkcie 2 protokołu wpisuje dane osoby, która uległa wypadkowi, a także ogólnie opisuje okoliczności i przyczyny wypadku oraz wykazuje skład zespołu wypadkowego,
- w punkcie 3 wpisuje imię i nazwisko osoby, która zgłosiła wypadek, oraz podaje datę zdarzenia,
- w punkcie 4 opisuje szczegółowo wypadek i jego okoliczności,
- w 5 punkcie stwierdza, czy wypadek miał związek z naruszeniem przepisów i zasad bhp. Jest to ważny punkt, ponieważ świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują również poszkodowanemu pracownikowi, który wypadek spowodował będąc w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem środków odurzających albo substancji psychotropowych,
Malarz w czasie przerwy w wypełnianiu swoich obowiązków zażył narkotyki. Wracając do pracy po przerwie nie zauważył plandeki ochronnej oddzielającej schody. Spadł z kilkunastu stopni i doznał z tego powodu poważnego uszkodzenia prawej nogi z zerwaniem wiązadła. Informację o bezpośredniej przyczynie wypadku, jaką było zażycie narkotyków, należy podać w punkcie piątym protokołu. Taki protokół potwierdza brak uprawnień do wypłaty zasiłku chorobowego, renty szkoleniowej, wypadkowej, rodzinnej, jednorazowego odszkodowania oraz świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego.
- w punkcie 6 opisuje skutki wypadku, rodzaj i umiejscowienie urazu z informacją, jakie czynności zostały wykonane przy udzielaniu poszkodowanemu pomocy medycznej,
- w punkcie 7 uzasadnia, czy uznaje zdarzenie za wypadek przy pracy, tj. czy był on związany z wykonywaniem powierzonych czynności na zajmowanym stanowisku,
- w punkcie 8 określa rodzaj wypadku, tj. czy był on wypadkiem:
- indywidualnym (wypadkowi uległa jedna osoba bez ingerencji innych osób),
- zbiorowym (wypadkowi uległa większa liczba osób),
- śmiertelnym (nastąpiła śmierć poszkodowanego),
- ciężkim (leczenie będzie długotrwałe z nikłą możliwością całkowitego powrotu do zdrowia),
- powodującym czasową niezdolność do pracy (w wyniku pomocy medycznej oraz rehabilitacji poszkodowany ma możliwość szybkiego powrotu do zdrowia),
- w punkcie 9 wpisuje wnioski i zalecenia profilaktyczne, które należy stosować w przyszłości w celu uniknięcia podobnych zdarzeń - wskazuje zalecenia i uwagi kierowane do pracodawcy i osób odpowiedzialnych za sprawy bhp na terenie zakładu pracy, które komisja ustaliła w trakcie postępowania powypadkowego,
- w punkcie 10 członkowie zespołu powypadkowego składają podpisy,
- w punkcie 11 podaje datę sporządzenia protokołu,
- w punkcie 12 protokołu podaje ewentualne przeszkody lub trudności, z powodu których protokół wypadkowy nie został sporządzony w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia wypadku,
- punkt 13 to miejsce na wniesienie ewentualnych uwag przez poszkodowanego oraz pouczenie o prawie do ich zgłoszenia,
- w punkcie 14 musi zostać podana data sporządzenia protokołu, potwierdzenie jego odbioru przez poszkodowanego pracownika oraz wykaz załączników sporządzonych do protokołu.
Pracodawca zatwierdza protokół wypadkowy w terminie 5 dni od daty jego sporządzenia. Zatwierdzony protokół powypadkowy należy niezwłocznie doręczyć poszkodowanemu pracownikowi. Jeżeli wypadek miał skutek śmiertelny, protokół trzeba dostarczyć rodzinie pracownika, który uległ wypadkowi. W takich przypadkach na pracodawcy spoczywa obowiązek dostarczenia protokołu do okręgowego inspektora pracy.
Zakład pracy zgłaszający do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 pracowników na podstawie prawidłowo sporządzonego przez siebie protokołu wypadkowego może wypłacić pracownikowi zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru. Pozostałe firmy nie wypłacają żadnych świadczeń w związku z wypadkiem, ponieważ pracownik nie nabywa prawa do wynagrodzenia chorobowego finansowanego przez pracodawcę, ale od pierwszego dnia niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy ma prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego wypłacanego przez ZUS. W tym celu zakład pracy musi przekazać do ZUS oryginał protokołu wypadkowego, opatrzony oryginalnymi pieczątkami zakładu pracy i pieczątkami imiennymi oraz podpisami osób sporządzających te dokumenty.
Protokół Nr 3/2007 ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy
Malarz w czasie przerwy w wypełnianiu swoich obowiązków zażył narkotyki. Wracając do pracy po przerwie nie zauważył plandeki ochronnej oddzielającej schody. Spadł z kilkunastu stopni i doznał z tego powodu poważnego uszkodzenia prawej nogi z zerwaniem wiązadła. Informację o bezpośredniej przyczynie wypadku, jaką było zażycie narkotyków, należy podać w punkcie piątym protokołu. Taki protokół potwierdza brak uprawnień do wypłaty zasiłku chorobowego, renty szkoleniowej, wypadkowej, rodzinnej, jednorazowego odszkodowania oraz świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego.
- w punkcie 6 opisuje skutki wypadku, rodzaj i umiejscowienie urazu z informacją, jakie czynności zostały wykonane przy udzielaniu poszkodowanemu pomocy medycznej,
- w punkcie 7 uzasadnia, czy uznaje zdarzenie za wypadek przy pracy, tj. czy był on związany z wykonywaniem powierzonych czynności na zajmowanym stanowisku,
- w punkcie 8 określa rodzaj wypadku, tj. czy był on wypadkiem:
- indywidualnym (wypadkowi uległa jedna osoba bez ingerencji innych osób),
- zbiorowym (wypadkowi uległa większa liczba osób),
- śmiertelnym (nastąpiła śmierć poszkodowanego),
- ciężkim (leczenie będzie długotrwałe z nikłą możliwością całkowitego powrotu do zdrowia),
- powodującym czasową niezdolność do pracy (w wyniku pomocy medycznej oraz rehabilitacji poszkodowany ma możliwość szybkiego powrotu do zdrowia),
- w punkcie 9 wpisuje wnioski i zalecenia profilaktyczne, które należy stosować w przyszłości w celu uniknięcia podobnych zdarzeń - wskazuje zalecenia i uwagi kierowane do pracodawcy i osób odpowiedzialnych za sprawy bhp na terenie zakładu pracy, które komisja ustaliła w trakcie postępowania powypadkowego,
- w punkcie 10 członkowie zespołu powypadkowego składają podpisy,
- w punkcie 11 podaje datę sporządzenia protokołu,
- w punkcie 12 protokołu podaje ewentualne przeszkody lub trudności, z powodu których protokół wypadkowy nie został sporządzony w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia wypadku,
- punkt 13 to miejsce na wniesienie ewentualnych uwag przez poszkodowanego oraz pouczenie o prawie do ich zgłoszenia,
- w punkcie 14 musi zostać podana data sporządzenia protokołu, potwierdzenie jego odbioru przez poszkodowanego pracownika oraz wykaz załączników sporządzonych do protokołu.
Pracodawca zatwierdza protokół wypadkowy w terminie 5 dni od daty jego sporządzenia. Zatwierdzony protokół powypadkowy należy niezwłocznie doręczyć poszkodowanemu pracownikowi. Jeżeli wypadek miał skutek śmiertelny, protokół trzeba dostarczyć rodzinie pracownika, który uległ wypadkowi. W takich przypadkach na pracodawcy spoczywa obowiązek dostarczenia protokołu do okręgowego inspektora pracy.
Zakład pracy zgłaszający do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 pracowników na podstawie prawidłowo sporządzonego przez siebie protokołu wypadkowego może wypłacić pracownikowi zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru. Pozostałe firmy nie wypłacają żadnych świadczeń w związku z wypadkiem, ponieważ pracownik nie nabywa prawa do wynagrodzenia chorobowego finansowanego przez pracodawcę, ale od pierwszego dnia niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy ma prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego wypłacanego przez ZUS. W tym celu zakład pracy musi przekazać do ZUS oryginał protokołu wypadkowego, opatrzony oryginalnymi pieczątkami zakładu pracy i pieczątkami imiennymi oraz podpisami osób sporządzających te dokumenty.
Podstawa prawna:
- art. 3 ust. 1, art. 5 ust. 2, art. 21 ust. 1 i ust. 2, art. 22 ust. 1 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (DzU nr 199, poz. 1673 ze zm.),
- rozporządzenie z 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy (DzU nr 115, poz. 744 ze zm.),
- rozporządzenie z 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (DzU nr 227, poz. 2298),
- art. 234, art. 237 Kodeksu pracy.