Pracodawca w razie wypadku przy pracy powinien podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, ustalić okoliczności oraz przyczyny wypadku, a także zastosować odpowiednie środki zapobiegające wystąpieniu podobnych wypadków.
Zabezpieczenie miejsca
Pracodawca poinformowany o wypadku przy pracy musi zabezpieczyć miejsce zdarzenia. Powinno ono nastąpić w taki sposób, by uniemożliwić:
- dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych,
- uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem zostały wstrzymane,
- dokonywanie zmiany położenia maszyn i innych urządzeń technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek bądź pozwalają odtworzyć jego okoliczności.
Po zaistnieniu wypadku ponowne uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych bądź dokonanie zmian na miejscu zdarzenia wymaga każdorazowej zgody pracodawcy. Przed podjęciem decyzji pracodawca powinien dokonać oględzin miejsca wypadku, a w razie konieczności sporządzić jego szkic lub fotografię.
Trzeba podkreślić, że decyzji w przedmiocie uruchomienia maszyn bądź dokonania zmian na miejscu wypadku pracodawca nie podejmuje samodzielnie. Jego akceptacja musi być bowiem poprzedzona uzgodnieniem ze społecznym inspektorem pracy, a w razie zaistnienia wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego - z właściwym inspektorem pracy oraz prokuratorem. Jeżeli wypadek miał miejsce w zakładzie górniczym, potrzebne jest dodatkowo uzgodnienie z organem państwowego nadzoru górniczego.
Trzeba podkreślić, że dokonywanie zmian na miejscu wypadku bez uzyskania zgody powyższych organów jest dopuszczalne, jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia albo zapobieżenia grożącemu niebezpieczeństwu.
Badanie przyczyn
Po zabezpieczeniu miejsca zdarzenia pracodawca powinien ustalić okoliczności oraz przyczyny zaistniałego wypadku. Zadanie to należy do powoływanego przez pracodawcę zespołu powypadkowego. Warto zaznaczyć, że koszty związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy ponosi pracodawca.
Zespół powypadkowy powinien m.in. dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn oraz urządzeń technicznych i ochronnych, a nadto zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku, przesłuchać poszkodowanego (jeżeli pozwala na to stan jego zdrowia) oraz świadków wypadku - tych ostatnich po uprzedzeniu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Do zadań zespołu powypadkowego należy również zapoznanie się z opinią lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami, dokonanie prawnej kwalifikacji wypadku, a także zebranie innych dowodów dotyczących zaistniałego wypadku.
Czas na protokół
Efektem pracy zespołu powypadkowego powinno być sporządzenie w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku stosownego protokołu. W sytuacji, gdy członkowie zespołu nie mogą dojść do porozumienia odnośnie do brzmienia protokołu, o jego treści decyduje sam pracodawca. Do jego obowiązków należy także ostateczne zatwierdzenie treści protokołu, co powinno nastąpić w terminie pięciu dni od dnia jego sporządzenia.
Przed zatwierdzeniem protokołu zespół powypadkowy ma obowiązek zapoznać z jego treścią poszkodowanego bądź członków rodziny zmarłego wskutek wypadku pracownika (krąg tych osób określa art. 13 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych). W sytuacji, gdy wskazane osoby zgłoszą do treści protokołu jakiekolwiek zastrzeżenia bądź sam protokół nie odpowiada wymogom formalnym, pracodawca ma obowiązek zwrócić zespołowi powypadkowemu sporządzony protokół celem jego uzupełnienia bądź wyjaśnienia.
Pracodawca ma obowiązek doręczyć zatwierdzony protokół powypadkowy poszkodowanemu bądź członkom rodziny zmarłego wskutek wypadku pracownika. W sytuacji, gdy protokół dotyczy wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego, pracodawca powinien go również doręczyć właściwemu inspektorowi pracy.
KOGO ZAWIADOMIĆ O WYPADKU
Pracodawca, u którego doszło do wypadku przy pracy, nie może zachować tej informacji wyłącznie dla siebie. W myśl art. 234 k.p. musi on niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy oraz prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy, a także o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może on być uznany za wypadek przy pracy.
REJESTR WYPADKÓW
Konsekwencją wypadku przy pracy jest obowiązek prowadzenia przez pracodawcę stosownej dokumentacji. Na podstawie wszystkich protokołów powypadkowych pracodawca powinien prowadzić tzw. rejestr wypadków. Okres przechowywania przez pracodawcę protokółów powypadkowych wraz z pozostałą dokumentacją wynosi 10 lat.
Bierność nie popłaca
Przeprowadzenie stosownego postępowania powypadkowego należy do obowiązków pracodawcy i nie jest wcale uzależnione od jego dobrej woli. Pracodawca, który nie reaguje na wystąpienie wypadku przy pracy, musi być świadomy grożących mu konsekwencji.
Po pierwsze, pracodawca, który nie zawiadamia właściwego inspektora pracy, prokuratora bądź innego właściwego organu o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być on uznany za wypadek przy pracy bądź przedstawia niezgodne z prawdą informacje, dowody lub dokumenty dotyczące takich wypadków, dopuszcza się wykroczenia przeciwko prawom pracownika, które zagrożone jest karą grzywny. Co więcej, pracodawca, który wbrew obowiązkowi nie zawiadamia w terminie właściwego organu o wypadku przy pracy albo nie sporządza lub nie przedstawia wymaganej dokumentacji, popełnia przestępstwo zagrożone grzywną do 180 stawek dziennych albo karą ograniczenia wolności.
Podstawa prawna:
- art. 234, 23711 par. 1, art. 283 § 2 pkt 6 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.),
- § 2-10, 12-15, 16 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy (Dz.U. nr 115, poz. 744 z późn. zm.),
- art. 13 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.),
- art. 221 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. nr 88, poz. 553 z późn. zm.).
Obowiązki pracodawcy w razie wypadku przy pracy
W dniu 18 października 2023 r., po ponad dwóch dekadach, zaktualizowano przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu monitorów ekranowych, ustanowione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jeszcze w 1998 roku. Do 17 maja 2024 nowelizacja zobowiązuje pracodawców do dostosowania istniejących stanowisk z monitorami ekranowymi w sposób odpowiadający nowoczesnym wymogom. Natomiast wszystkie stanowiska, które zostały stworzone po 18 października 2023 r. muszą odpowiadać nowym standardom już od momentu powstania.
Zarząd Poczty Polskiej planuje w bieżącym roku zmniejszenie liczby stanowisk pracy o 5 tysięcy etatów. Wiceminister aktywów państwowych, Jacek Bartmiński, poinformował o tym w Sejmie. Przede wszystkim nie będą przedłużane umowy zlecenia oraz umowy o pracę na czas określony.
W dniu 28 kwietnia przypada Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Warto w tym szczególnym czasie przypomnieć sobie, że każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny.
Wreszcie sytuacja pielęgniarek i położnych będzie zrównana z innymi zawodami medycznymi. Za organizację i realizację elementów kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych, ratowników medycznych odpowiada Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP). W przypadku kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest ono monitorowane przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Będzie unifikacja i zawody medyczne będą podlegały pod CMKP.
Takie świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można otrzymywać nawet przez cztery lata. Jak sama nazwa wskazuje – świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom, które nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego, a nie są objęte ochroną przedemerytalną z innego tytułu.
W najbliższą niedzielę, 28 kwietnia, sklepy będą otwarte. Jest okazja, żeby zaopatrzyć się we wszystkie produkty niezbędne na majówkę 2024.
Pracownik, którego umowa została rozwiązana w ramach zwolnień grupowych, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od wysokości miesięcznego wynagrodzenia pracownika i od zakładowego stażu pracy.
Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową. Można więc domniemywać, że z Internetu znikną banery wymuszające „zgody” na profilowanie w celach marketingowych. Użytkownicy Internetu są coraz bardziej chronieni. Szczególnie teraz kiedy zapadł ważny wyrok TSUE potwierdzający coraz szery katalog danych osobowych. Trzeba też pamiętać o akcie o usługach cyfrowych w UE, który obowiązuje od lutego 2024 r. W sieci nie jest się już tak bezkarnym jak kiedyś.
Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego ujawnia informacje o utracie prawa do wykonywania przez daną osobę zawodu medycznego. Przyczyny utraty mogą być różne, np. z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym, nałogów, wyroków karnych czy dyscyplinarnych. To są dane wrażliwe - nie powinny więc być publicznie ujawniane. Łatwo sobie wyobrazić stygmatyzację tych osób i trudności życia społecznego czy zawodowego. Muszą zajść zmiany w prawie alarmują Ministerstwo Zdrowia i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem unijnej dyrektywy o ochronie sygnalistów. Pomimo tego, że 2 kwietnia 2024 r. rząd przyjął projekt ustawy o ochronie sygnalistów, tj. osób zatrudnionych w sektorze prywatnym lub publicznym i zgłaszających naruszenia prawa związane z pracą, to i tak TSUE nałożył karę na Polskę, bo znacznie przekroczyła termin. Trwają wzmożone prace w Sejmie nad projektem, ale kara 7 mln euro jednak jest!