ZUS konfiskuje składki emerytalne za 20 lat wstecz. Taka niesprawiedliwość tylko w Polsce

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
Trudno w to uwierzyć. ZUS ma prawo przejąć składki emerytalne za 20 lat wstecz. Choć na logikę powinien je oddać [art. 24 ust. 6g i art. 48d ustawy systemowej] / Shutterstock

Księgowa straciła w praktyce przyszłą emeryturę. Choć wpłaciła do ZUS składki na 450 000 zł. Składki (i przyszła emerytura) przepadły. Legalnie. Księgowa miała spółkę z o.o., w której się zatrudniła w 2003 r. I jako pracownik zgłosiła się do ZUS. ZUS po 19 latach uznał, że nie mogła być ubezpieczona (od 2003 r.) jako pracownik spółki bo była w praktyce jedynym wspólnikiem spółki z o.o. (nie miała 100% udziałów, ale np. 99%). Jako wspólnik nie mogła być jednocześnie pracownikiem. Jednocześnie ZUS zatrzymał 450 000 zł niepotrzebnie wpłaconych składek zamiast je zwrócić.

Dr Katarzyna Kalata (radca prawny) próbuje pomóc poszkodowanej przez ZUS (i przede wszystkim przepisy) księgowej reprezentując ją w sądzie. Jest na etapie apelacji, zamierza iść do Strasburga i walczyć. Bo polskie przepisy pozwalają jednocześnie na:

1) cofnięcie o 20 lat akceptacji przez ZUS wybranego przez np. księgową tytułu do ubezpieczenia +

2) w konsekwencji pkt 1 uznanie, że księgowa niepotrzebnie wpłaciła (bez tytułu ubezpieczeniowego) 450 000 zł do ZUS (przez te 19 lat) +

3) zatrzymanie większej części z 450 000 zł (jako przychód ZUS), który nie podlega zwrotowi na konto księgowej.

Straty? 19 lat niepotrzebnie płaconych do ZUS składek emerytalnych.

ZUS przejął 450 000 zł składki za kilkanaście lat wpłat (od 2003 r.). Emerytury nie przyzna

Oto relacja dr Katarzyny Kalaty:

"Pani Aldona prowadziła własną spółkę. Była w niej zatrudniona jako księgowa – z wynagrodzeniem 8 000 zł miesięcznie. Co miesiąc, przez prawie 20 lat, ZUS otrzymywał od niej składki w pełnej wysokości. Na jej indywidualnym koncie ubezpieczonego widniało już ponad 450 000 zł odprowadzonych składek – konkretne liczby, konkretne lata pracy, konkretne pieniądze.

W maju 2022 r. ZUS wydał decyzję: „od 1 stycznia 2003 r. nie podlega Pani ubezpieczeniom społecznym”. Jedna kartka papieru przekreśliła niemal dwie dekady pracy i prawie milion złotych zapisanych na koncie emerytalnym."

ZUS powinien oddać 450 000 zł składek. Nie oddaje

"ZUS od lat stosuje koncepcję tzw. „niemal jedynego wspólnika”. Jeżeli przedsiębiorca posiada większość udziałów w spółce i jednocześnie świadczy w niej pracę, ZUS twierdzi, że nie można mówić o stosunku pracy – bo brakuje podporządkowania. W efekcie – nawet jeśli spółka zawiera umowę, wypłaca wynagrodzenie i odprowadza składki – ZUS po latach stwierdza, że ubezpieczony… nigdy nie podlegał ubezpieczeniom społecznym."

"Do tego dochodzi druga warstwa – nowe przepisy. Od 2022 r. obowiązuje przepisy art. 24 ust. 6g i art. 48d ustawy systemowej. Oznaczają one, że po 5 latach ubezpieczony traci prawo do zwrotu nadpłaconych składek i do korekty dokumentów. Składki przepadają – formalnie zostają zaliczone na przychody ZUS (FUS)."

Ważne

art. 24 ust. 6g.  Nienależnie opłacone składki ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia:

1) otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6b;

2) opłacenia składek, w przypadku braku zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6b.

Niszcząca kombinacja - nieuznanie tytułu do ubezpieczenia od 2003 r. i nieoddanie przez ZUS składek za 19 lat

Efekt dla Pani Aldony:

• ZUS uznał, że przez 19 lat nie miała żadnego tytułu do ubezpieczeń.

• Ponad 450 000 zł składek zapisanych na jej koncie „znika” – nie może ich odzyskać ani wykorzystać do emerytury.

• Jeśli poszła w tym czasie do lekarza, zaraz dostanie rachunek z NFZ-u.

Ważne

To nie jest jednostkowa sprawa. To systemowa praktyka ZUS, sankcjonowana przez przepisy, które ustawodawca wprost uzasadniał:

„Zmiana przepisów spowoduje ograniczenie do 5 lat (…) Po upływie tego terminu powstała nadpłata nie będzie podlegała zwrotowi, lecz zostanie zaliczona na przychody FUS.” (druk sejmowy nr 1588).

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Pani Aldona przegrała w pierwszej instancji, bo próbowała bronić się sama. Dziś jesteśmy w apelacji, ale już szykujemy się do Strasburga. Bo tu nie chodzi tylko o jej sprawę – tu chodzi o pytanie fundamentalne: czy obywatel w Polsce ma prawo ufać własnemu państwu?

„Rem pblicam sine iustitia esse non posse” – Państwo bez sprawiedliwości istnieć nie może. – Cyceron

Kadry
Rewolucja w Kodeksie pracy od 1 stycznia 2026 r. Okresy prowadzenia działalności gospodarczej, wykonywania pracy na podstawie umów zleceń oraz umów agencyjnych będą wliczały się do stażu pracy
19 paź 2025

Karol Nawrocki podpisał ustawę o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Czy pracowników i pracodawców czekają rewolucyjne zmiany? Jak się okazuje nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Co się zmieni?

Co daje dłuższy staż pracy? Od stycznia 2026 r. wielu pracowników skorzysta na nowych przepisach
18 paź 2025

Od stycznia 2026 r. zmieniają się zasady obliczania stażu pracy pracowników. Od długości stażu pracy zależą uprawnienia pracownicze. Wiele osób wraz z nowym rokiem skorzysta na zmianach w prawie pracy - otrzymają dłuższe urlopy, nagrody, wyższe odprawy i dłuższe okresy wypowiedzenia. Co konkretnie daje wyższy staż pracy?

Ponad PESELAMI: od miejsca pracy oczekujemy tego samego, niezależnie od wieku
17 paź 2025

Niezależnie od wieku wszyscy oczekujemy tego samego od pracodawców, przełożonych czy zespołów. Co więcej, pracownicy z różnych grup wiekowych zgodnie przyznają, że są ważniejsze elementy wpływające na dobrą współpracę niż wiek. Należą do nich: podobne wartości, charakter, większe doświadczenie zawodowe, podobne zainteresowania. Również kluczowe motywacje do pracy osób reprezentujących różne pokolenia są takie same, zaś wiele stereotypów wiekowych niema swojego potwierdzenia w rzeczywistości. Tak wynika z raportu zrealizowanego w ramach projektu Ponad PESELAMI autorstwa Magdaleny Felczak i Ewy Leśnowolskiej, który powstał na podstawie badania ABR Sesta i SYNO Poland.

Od 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie nowe obowiązki pracodawców dot. wynagrodzenia
17 paź 2025

Już 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie nowe obowiązki pracodawców dotyczące wynagrodzenia za pracę. Konsekwencje niestosowania się do nowych przepisów mogą być bardzo dotkliwe. O co chodzi w tych przepisach?

Dla pracowników i emerytów: wyższe wynagrodzenia, dodatki urlopowe, lepsze świadczenia socjalne, lepsza ochrona BHP i inne sprawy, które są uregulowane w UZP mogą się zmienić. Sejm przyjął ustawę o układach zbiorowych pracy
17 paź 2025

Warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla zatrudnionych pracowników ale i dla emerytów często określają postanowienia UZP (układu zbiorowego pracy). Od 2026 r. mają się zmienić zasady w zakresie tworzenia owych - aktów wewnątrzzakładowych. Tym samym można powiedzieć, że szykują się zmiany dla pracowników i emerytów, w tym być może wyższe wynagrodzenia, dodatki, lepsze świadczenia socjalne, lepsza ochrona BHP i inne sprawy, które są uregulowane w UZP.

Jak motywować pracowników jesienią? Dodatkowy urlop czy karta podarunkowa - co wybierają pracownicy
16 paź 2025

Jak szybko i skutecznie motywować pracowników jesienią? Często w tych miesiącach spada zaangażowanie i zatrudnieni narzekają na brak doceniania ich pracy przez pracodawcę. Tymczasem ostatni kwartał często wiąże się z dodatkowymi zamówieniami i próbą zdobycia jak najlepszego wyniku na koniec roku. Można zaproponować dodatkowy urlop albo kartę podarunkową. Co wybierają pracownicy?

Resort pracy: 90 pracodawców i ponad 5 tys. pracowników z branży odzieżowej, z wodociągów oraz filharmonii weźmie udział w pilotażu skróconego czasu pracy. Średnie dofinansowanie dla jednego podmiotu wyniesie 0,5 mln zł
16 paź 2025

Resort pracy ogłosił, że 90 firm i instytucji z sektora prywatnego i publicznego skróci czas pracy z zachowaniem wynagrodzenia dla ponad 5 tysięcy pracowników. To początek nowej ery na polskim rynku pracy. 15 października ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, zatwierdziła listę beneficjentów pilotażu. Średnie dofinansowanie dla jednego podmiotu wyniesie 0,5 mln zł. To pierwszy tego typu pilotaż w tej części Europy, którego autorem jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Polski przemysł 2025: kto zarabia najwięcej a kto mniej [RAPORT]
16 paź 2025

Poziom i tempo wzrostu płac w przemyśle znacząco się różnią, przede wszystkim w zależności od branży i specyfiki stanowiska. Najbardziej atrakcyjne wynagrodzenia i podwyżki oferują centra dystrybucyjne, firmy sektora farmaceutycznego, chemicznego oraz FMCG, wolniejsze tempo wzrostu płac jest widoczne w budownictwie i centrach badawczo-rozwojowych, wynika z „Raportu wynagrodzeń w sektorze przemysłowym” Grafton Recruitment. Dla zatrudnionych coraz większe znaczenie, obok wysokości wynagrodzenia, mają stabilność zatrudnienia, możliwości rozwoju. Poniżej szczegółowa analiza raportu.

Za nieodpowiednie oświetlenie w pracy pracodawca może zapłacić nawet do 30 tys. zł kary
15 paź 2025

Brak odpowiedniego oświetlenia w pomieszczeniach pracy to nie tylko ryzyko zdrowotne pracowników, ale i ryzyko konsekwencji prawnych po stronie pracodawcy. Grozi za to grzywna od 1 tys. zł do 30 tys. zł. Zgodnie z przepisami BHP pracodawca ma obowiązek zapewnienia bezpiecznego miejsca pracy. Norma PN-EN 12464-1 określa minimalne poziomy natężenia światła (lux) w zależności od rodzaju zadań. Jesień to najlepszy czas na przeprowadzenie audytu oświetlenia w zakładach pracy.

Długie weekendy 2026: wypadają 6 razy, ale wcale nie są takie długie [Kalendarz]
15 paź 2025

Jesień to dobry czas na zaplanowanie wyjazdów w 2026 roku. Kiedy wypadają długie weekendy? Na jakie dni najlepiej wziąć urlop wypoczynkowy, by cieszyć się przedłużonym odpoczynkiem? Oto kalendarz długich weekendów 2026. Jest ich 6, ale wcale nie są takie długie.

pokaż więcej
Proszę czekać...