Prawdopodobnie w 2025 r. będą zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców w Polsce. Rada Ministrów przyjęła zaproponowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP. Będą nowe systemy, nowe kary i integracja cudzoziemców.
- Praca cudzoziemców na terytorium RP
- CEL NR 1. NIE KAŻDA PRACA DLA CUDZOZIEMCA W POLSCE
- CEL NR 2. Zaostrzenie sankcji za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi
- CEL NR 3. ELEKTORNIZACJA SYSTEMÓW I KRÓTSZE TERMINY
- CEL NR 4. PROGRAMY INTEGRACYJNE I POMOC W NAUCE JĘZYKA POLSKIEGO
Praca cudzoziemców na terytorium RP
Rada Ministrów przyjęła zaproponowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP. Zmiana w założeniu sprawi, że poprawi się bezpieczeństwo (w wielu aspektach: społecznym i zatrudnieniowym). Oczywiście ma się też wzmocnić ochrona pracowników i pracodawców. Projekt sam w sobie, a docelowo ustawa będzie realizowała jeden z kamieni milowych zapisanych w Krajowym Planie Odbudowy.
W ostatnich latach obserwujemy wzrost obecności zagranicznych pracowników na polskim rynku pracy. Projekt naszego resortu - podkreśla Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - wprowadza kompleksowe regulacje w tym zakresie, tak by rynek pracy w Polsce był sprawiedliwym i bezpiecznym miejscem dla wszystkich. Jak dalej podkreśla resort pracy: obecnie obowiązujące procedury związane z zatrudnianiem cudzoziemców są regulowane przez ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 475). Przez 20 lat jej obowiązywania polski rynek pracy zmienił się diametralnie i otworzył się na pracowników z innych krajów. Przepisy te w tym czasie były wielokrotnie nowelizowane i uzupełniane, co spowodowało, że poszczególne regulacje stały się nieczytelne i trudne do stosowania.
Według danych ZUS, na koniec drugiego kwartału 2024r., w Polsce zatrudnionych jest ponad 1.2 miliona cudzoziemców. W związku z tym konieczne jest uchylenie dotychczasowej ustawy i zastąpienie jej nową, dopasowaną do współczesnej rzeczywistości. Wprowadzenie nowej ustawy ma 2 główne cele: ograniczenie nadużyć oraz przyspieszenie postępowań administracyjnych i zwiększenie ich efektywności.
CEL NR 1. NIE KAŻDA PRACA DLA CUDZOZIEMCA W POLSCE
- Starości zyskają możliwość określenia listy rodzajów pracy i zawodów, w których zezwolenia na pracę nie będą wydawane obcokrajowcom chętnym podjąć pracę w danym powiecie.
- Zostaną dodane i doprecyzowane nowe przesłanki odmowy wydania zezwoleń na pracę cudzoziemca. Dzięki nim, wojewoda będzie mógł odmówić wydania zezwolenia na pracę pracodawcy, który np. nie prowadzi działalności uzasadniającej powierzenie pracy danemu cudzoziemcowi w danym okresie lub jeśli działa głównie w celu ułatwienia cudzoziemcowi wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
- Na Wojewódzkie Urzędy Pracy nałożony będzie obowiązek dokonywania, raz na pół roku, analiz dotyczących wynagrodzeń oferowanych na lokalnych rynkach pracy.
CEL NR 2. Zaostrzenie sankcji za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi
Wysokość kary grzywny będzie ustalana przez sąd proporcjonalnie do liczby nielegalnie zatrudnionych pracowników. Obecnie liczba osób, którym pracodawca nielegalnie powierzył pracę nie ma wpływu na wysokość nałożonej kary. taka praktyka będzie zagrożona karą grzywny w wysokości od 3 000 do 50 000 zł za każdy przypadek nielegalnego zatrudnienia.
CEL NR 3. ELEKTORNIZACJA SYSTEMÓW I KRÓTSZE TERMINY
Dojdzie do pełnej elektronizacji procedur wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców na każdym etapie tego procesu. Rozwiązanie to skróci terminy wydawania zezwoleń na pracę oraz pozwoli na lepsze gospodarowanie zasobami kadrowymi urzędów pracy. Systemy informatyczne służyć będą również do monitoringu wykorzystywania wydanych zezwoleń i oświadczeń dotyczących pracy cudzoziemców.
CEL NR 4. PROGRAMY INTEGRACYJNE I POMOC W NAUCE JĘZYKA POLSKIEGO
Publiczne służby zatrudnienia będą mogły tworzyć wyspecjalizowane punkty wspierające cudzoziemców na rynku pracy oraz ułatwiające im integrację z polskim społeczeństwem, w szczególności poprzez pomoc w nauce języka polskiego. Stabilne i bezpieczne warunki zatrudnienia pozwolą na osadzenie się przyjeżdżających osób w społeczno-gospodarczym systemie kraju. Tym samym umożliwią m.in. zwiększenie wpływów z podatków i ubezpieczeń społecznych.
Jak podkreśla resort pracy: Projekt ustawy zwiększa ochronę polskich pracowników i przedsiębiorców. Chroni też pracowników cudzoziemskich przed nieuczciwymi pracodawcami. Nowe przepisy mają na celu przeciwdziałanie tworzeniu się „równoległego” rynku pracy dla cudzoziemców, w najcięższych i najgorzej płatnych sektorach polskiej gospodarki, gdzie przepisy prawa pracy nie są prawidłowo przestrzegane. Regulacje ograniczą nadużycia towarzyszące zatrudnianiu cudzoziemców, takie jak zaniżanie wynagrodzeń, czy wyzysk, które często odbijają się negatywnie nie tylko na zagranicznych pracownikach, ale też wypychają polskich pracowników z rynku pracy.
Najważniejsze nowe regulacje wprowadzane przez projekt ustawy to:
pełna elektronizacja załatwiania spraw zezwoleń na pracę i oświadczeń w celu skrócenia terminów rozpatrywania spraw. Rejestr umów i weryfikacja poziomu wynagrodzeń;
ograniczenie wyłudzeń zezwoleń na pracę jedynie w celu wjazdu na terytorium Schengen;
doprecyzowanie i dodanie nowych przesłanek odmowy wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca. Wojewoda odmówi wydania zezwolenia na pracę pracodawcy, który np. nie prowadzi działalności uzasadniającej powierzenie pracy danemu cudzoziemcowi w danym okresie lub działa głównie w celu ułatwiania cudzoziemcom wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
zaostrzenie kar za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców - taka praktyka będzie zagrożona karą grzywny w wysokości od 3000 do 50 000 zł za każdy przypadek takiego zatrudnienia;
zapobieżenie „wypychaniu” polskich pracowników z rynku pracy i wyzyskiwaniu pracowników cudzoziemskich;
integracja cudzoziemców w Polsce. Stabilne i bezpieczne warunki zatrudnienia pozwolą na osadzenie się przyjeżdżających osób w społeczno-gospodarczym systemie kraju. Tym samym umożliwią m.in. zwiększenie wpływów z podatków i ubezpieczeń społecznych.
Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 475)
Projekt ustawy o dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP.