Praca zdalna może być co do zasady wykonywana przez pracownika na podstawie uzgodnienia pomiędzy stronami umowy o pracę dotyczącego pracy zdalnej. Kodeks pracy dopuszcza jednak możliwość wykonywania pracy zdalnej również na polecenie pracodawcy. W jakich sytuacjach pracodawca ma prawo wydać polecenie wykonywania pracy zdalnej?
- Praca zdalna na polecenie pracodawcy – kiedy jest dopuszczalna
- Praca zdalna możliwa, jeśli pracownik ma odpowiednie warunki
- Polecenie pracy zdalnej może być cofnięte
Praca zdalna na polecenie pracodawcy jest wykonywana wskutek jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy. W takiej sytuacji zgoda pracownika nie jest wymagana. Pracownik, po otrzymaniu polecenia wykonywania pracy zdalnej powinien – na zasadach określonych przepisami Kodeksu pracy – przystąpić do wykonywania pracy w tej formie.
Praca zdalna może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Praca zdalna na polecenie pracodawcy – kiedy jest dopuszczalna
Kodeks pracy przewiduje, że praca zdalna może być wykonywana na polecenie pracodawcy wyłącznie w dwóch przypadkach.
Po pierwsze: pracodawca może polecić wykonywanie pracy zdalnej w okresie obowiązywania:
- stanu nadzwyczajnego (tj. stanu wojennego, stanu wyjątkowego lub stanu klęski żywiołowej),
- stanu zagrożenia epidemicznego,
- stanu epidemii
– oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu.
Stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 został odwołany z dniem 1 lipca 2023 r. Możliwość polecenia pracy zdalnej na tej podstawie ustała wobec tego z dniem 1 października 2023 r.
Po drugie: pracodawca może polecić wykonywanie pracy zdalnej w okresie, w którym zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy pracownika nie jest czasowo możliwe z powodu działania siły wyższej.
Praca zdalna możliwa, jeśli pracownik ma odpowiednie warunki
Wydanie polecenia pracy zdalnej w obu wskazanych powyżej przypadkach jest możliwe, jeżeli pracownik złoży bezpośrednio przed wydaniem polecenia oświadczenie w postaci papierowej lub elektronicznej, że posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej. Brak takiego oświadczenia uniemożliwia wydanie polecenia wykonywania pracy zdalnej.
W przypadku zmiany warunków lokalowych i technicznych posiadanych przez pracownika, która uniemożliwia wykonywanie pracy zdalnej pracownik musi niezwłocznie poinformować o tym pracodawcę. Po otrzymaniu takiej informacji pracodawca jest zobowiązany do niezwłocznego cofnięcia polecenia wykonywania pracy zdalnej.
Polecenie pracy zdalnej może być cofnięte
Pracodawca może w każdym czasie cofnąć polecenie wykonywania pracy zdalnej. Cofnięcie wykonywania pracy zdalnej wymaga co najmniej dwudniowego uprzedzenia. Po upływie tego okresu pracownik jest zobowiązany do powrotu do wykonywania pracy w trybie stacjonarnym.