Czy należy wydać świadectwo pracy po zakończeniu umowy na czas wykonania określonej pracy?
W ostatnim okresie weszły w życie dwie duże nowelizacje Kodeksu pracy. Pierwsza usunęła z katalogu umów terminowych umowę na czas wykonywania określonej pracy. Natomiast druga zmieniła zasady dotyczące wydawania świadectw pracy. Niestety przepisy obu tych nowelizacji nie zostały zharmonizowane, w związku z czym powstała istotna luka w prawie. Nie wiadomo bowiem, czy w obecnym stanie prawnym pracodawca ma obowiązek wydawania świadectwa pracy w przypadku umowy na czas wykonania określonej pracy.
Ustawa z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 22 lutego 2016 r. wyeliminowała z katalogu umów terminowych umowę na czas wykonywania określonej pracy. Natomiast obowiązująca od 1 stycznia 2017 r. ustawa z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców zmieniła zasady dotyczące wydawania świadectw pracy, ale nie uwzględnia wystawiania świadectw pracy za umowy na czas wykonania określonej pracy.
Polecamy książkę: Wielka Księga Prawa Pracy
Luka w prawie
Nowelizacja Kodeksu pracy dotycząca wydawania świadectw pracy nie uwzględnia do końca stanu prawnego, jaki powstał w wyniku wejścia w życie pierwszej nowelizacji, a tym samym pojawiła się luka w prawie. W przepisach przejściowych nowelizacji z 25 czerwca 2015 r. wskazano, że w odniesieniu do zlikwidowanych umów na czas wykonania określonej pracy, które nadal trwały 22 lutego 2016 r., należy stosować regulacje dotychczasowe (art. 13 tej nowelizacji). Natomiast przepisy przejściowe nowelizacji z 16 grudnia 2016 r. nie przewidują tego, że – mimo usunięcia z Kodeksu pracy umowy na czas wykonania określonej pracy – takie umowy nadal mogą być realizowane (jeśli trwały 22 lutego 2016 r. i wciąż nie wygasły).
Od 22 lutego 2016 r. zlikwidowano możliwość zawierania umów na czas wykonania określonej pracy.
W efekcie nie wiadomo, jak postępować w sytuacji, w której umowa na czas wykonania określonej pracy została zakończona po 31 grudnia 2016 r. lub gdy po takiej umowie strony zawarły kolejną umowę na czas określony.
Przepisy przejściowe
Przepisy przejściowe zawarte w nowelizacji z 16 grudnia 2016 r. regulują kwestię wydania świadectwa pracy w sytuacji, gdy pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy wyłącznie na podstawie:
● umowy o pracę na okres próbny albo
● umowy o pracę na czas określony.
Jeżeli 1 stycznia 2017 r. nie upłynął termin na wydanie świadectwa pracy za te umowy terminowe, pracodawca wydaje pracownikowi świadectwo pracy za zakończone do tego dnia okresy zatrudnienia na podstawie ww. umów, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy. Pracodawca ma na to 6 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji. Natomiast przed upływem tego terminu, jeśli świadectwo nie zostało wydane wcześniej, to za zakończone na 1 stycznia 2017 r. okresy zatrudnienia może ono zostać wydane na żądanie pracownika (art. 22 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców).
Jednakże ta regulacja nie dotyczy umów na czas wykonania określonej pracy, ponieważ ani przepisy przejściowe zawarte w nowelizacji z 16 grudnia 2016 r., ani obowiązujące regulacje Kodeksu pracy nie przewidują istnienia takiej umowy.
Czy wydać świadectwo pracy
Z powyższego wynika, że w obecnym stanie prawnym teoretycznie brak jest podstaw nakładających na pracodawcę obowiązek wydania świadectwa pracy w przypadku, gdy umowa na czas wykonania określonej pracy trwała 1 stycznia 2017 r. W tej kwestii decydujące będzie z pewnością orzecznictwo sądowe, rozstrzygające pierwsze spory powstałe na tym tle.
Dla pracodawcy bezpieczniej będzie wydać pracownikowi świadectwo pracy po zakończonej umowie na czas wykonywania określonej pracy, w szczególności, jeśli pracownik zażąda takiego świadectwa.
Jednak, aby pracodawca sam nie stał się stroną w takim sporze, mimo wszystko warto wydać pracownikowi świadectwo pracy, zwłaszcza, jeśli pracownik zwróci się z takim wnioskiem. Trzeba bowiem pamiętać, że niewydanie pracownikowi świadectwa pracy stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika, które jest zagrożone karą grzywny w wysokości od 1000 do 30 000 zł.
W dniu 1 lutego 2016 r. pracownik zawarł umowę o pracę na czas wykonania określonej pracy. Umowa ta zakończyła się 15 lutego 2017 r. Pracownik podpisał z pracodawcą kolejną umowę, tym razem na czas określony. Umowa ta zakończy się 15 lutego 2018 r. Jednocześnie pracownik zwrócił się do pracodawcy z wnioskiem o wydanie świadectwa pracy za zakończoną umowę na czas wykonywania określonej pracy. W tej sytuacji pracodawca może wystawić pracownikowi świadectwo pracy po zakończeniu umowy na czas wykonania określonej pracy, tj. po 15 lutego 2017 r., bądź wystawić tzw. świadectwo zbiorcze (za oba zakończone okresy pracy) po zakończeniu umowy na czas określony, tj. 15 lutego 2018 r. W omawianym przypadku bezpieczniejszym rozwiązaniem będzie dla pracodawcy wystawienie świadectwa pracy za każdy z tych okresów z osobna. Pozwoli to uniknąć ewentualnych sporów z pracownikiem.
Podstawa prawna:
● art. 97 § 11, art. 282 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666; ost. zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 60),
● art. 22 ustawy z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (Dz.U. z 2016 r. poz. 2255),
● art. 13 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1220).
Sprawdź: Wskaźniki i stawki