Regulacja świadectwa pracy
Podstawowe regulacje dotyczące świadectwa pracy znajdują się w Kodeksie pracy, a ich uzupełnieniem jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania, którego załącznikiem jest wzór świadectwa pracy wraz z instrukcją sposobu wypełniania tego dokumentu.
Obowiązek pracodawcy
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy, w związku z zakończonym stosunkiem pracy, jest wydanie pracownikowi świadectwa pracy. W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy, świadectwo pracy powinno zostać wydane pracownikowi niezwłocznie. Co istotne, wydanie pracownikowi świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się z pracownikiem.
Pracownikowi powierzono mienie w postaci komputera na czas trwającej umowy o pracę. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę w trybie wypowiedzenia tej umowy przez pracownika, pracodawca jest zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy. Nie dopuszczalne jest uzależnienie wydania świadectwa pracy od zwrotu komputera przez pracownika.
Rekomendowany produkt: Komplet zmian w prawie pracy
Komu wydawane jest świadectwo pracy
Świadectwo pracy jest dokumentem wydawanym bezpośrednio pracownikowi lub osobie przez niego upoważnionej. Zasadą jest wydanie świadectwa pracy bezpośrednio pracownikowi. Jednak przepisy prawa przewidują możliwość przekazania tego dokumentu osobie upoważnionej. Upoważnienie musi mieć formę pisemną.
W przypadku śmierci pracownika i w związku z tym wygaśnięciem stosunku pracy świadectwo pracy wydawane jest na wniosek członka rodziny pracownika lub innej osoby będącej jego spadkobiercą.
Termin wydania świadectw pracy
W sytuacji rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracodawca jest zobowiązany wydać świadectwo pracy w dniu, w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy. Jeśli nie jest możliwe wydanie świadectwa pracy pracownikowi w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę, świadectwo pracy powinno być wysłane do niego lub osoby przez niego upoważnionej, listem poleconym lub doręczone w inny sposób w terminie 7 dni od daty zakończonego stosunku pracy.
Zadaj pytanie na FORUM
Warto wiedzieć!
Wśród praktyków prawa pracy istnieje przekonanie o słuszności wydawania świadectwa pracy pracownikowi w dniu następującym po zakończonym stosunku pracy, w związku z faktem ciągłego wykonywania przez niego pracy w ostatnim dniu trwania umowy. Zgodnie z przedstawionym poglądem wydanie świadectwa pracy staje się możliwe dopiero po zakończonym dniu pracy takiego pracownika, np. po godzinie 16:00, co w praktyce jest często niemożliwe ze względu na godziny pracy zakładu pracy i rodzi konieczność wydania świadectwa pracy w najbliższym dniu roboczym.
W przypadku umów „okresowych”, czyli umowy zawartej na okres próbny, na czas określony, na czas wykonywanej pracy, wydanie świadectwa pracy powinno nastąpić w ostatnim dniu ich trwania, chyba że zatrudnienie jest kontynuowane na podstawie kolejnej umowy o pracę, a pracownik nie wystąpił o wydanie świadectwa pracy.
Jeżeli pracownik pozostaje w stosunku pracy u tego samego pracodawcy na podstawie następujących po sobie umów, takich jak: umowy na okres próbny, na czas określony lub na czas wykonywanej określonej pracy, świadectwo pracy powinno obejmować zakończone okresy pracy na podstawie takich umów, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z nich. W tym przypadku świadectwo pracy wydaje się w dniu upływu 24 miesięcy i jego wydanie jest obligatoryjne, jeśli umowy o pracę uległy już rozwiązaniu. Natomiast jeśli rozwiązanie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 24 miesięcy przypada po upływie tego terminu, to świadectwo pracy wydaje się w dniu rozwiązania takiej umowy.
W przypadku zakładu pracy zatrudniającego sporą liczbę pracowników, konieczność wydawania świadectw pracy w dniu upływu 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej umowy „okresowej” jest ogromną trudnością. W praktyce wydanie świadectwa pracy pracownikowi, a przynajmniej jego przygotowanie, następuje od razu, po każdej zakończonej umowie zawartej: na okres próbny, na czas określony lub na czas wykonywanej pracy.
Kiedy wydajemy świadectwo pracy?
Świadectwo pracy na żądanie pracownika
Pracownik może w każdym czasie żądać wydania świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. W takim przypadku pracodawca jest zobowiązany wydać świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia zgłoszonego żądania, które powinno mieć formę pisemną. Pracownik musi pamiętać, że wydanie świadectwa pracy jest możliwe tylko i wyłącznie w przypadku zakończonego stosunku pracy. Nie ma możliwości wydania świadectwa pracy pracownikowi, którego umowa o pracę trwa.
Odpis a sprostowanie świadectwa pracy
Kopia świadectwa pracy jest przechowywana w aktach osobowych pracownika. Pracownik lub osoba przez niego upoważniona może wnioskować o wydanie odpisu świadectwa pracy w przypadku zgubienia lub zniszczenia tego dokumentu lub w każdym innym przypadku, jeśli pracownik uzasadni złożenie wniosku o wydanie odpisu. Pracodawca nie musi wyrazić zgody na wydanie odpisu świadectwa pracy, co może skutkować wniesieniem przez pracownika pozwu do sądu. W praktyce odpisem jest kopia oryginalnie wydanego świadectwa pracy.
Sprostowaniem jest uzupełnienie treści świadectwa pracy o nową, poprawną i zgodną z prawdą treść. Pracownik, który nie zgadza się z treścią otrzymanego świadectwa pracy, w terminie 7 dni od daty otrzymania dokumentu może wnioskować o jego sprostowanie. Pracodawca w razie uwzględnienia wniosku pracownika wydaje mu nowe świadectwo pracy w terminie 7 dni. Jeśli pracodawca nie zgadza się z pracownikiem, zawiadamia go na piśmie o negatywnym rozpatrzeniu wniosku, również w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.
Tryb wydania pracownikowi świadectwa pracy
W takim przypadku pracownikowi przysługuje prawo (w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy) wystąpienia z żądaniem sprostowania świadectwa pracy do sądu pracy. W razie uwzględnienia powództwa pracodawca jest zobligowany do wydania nowego świadectwa pracy niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu.
Jeżeli pracownik nie zwrócił się z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy w ustawowym terminie bez jego winy, sąd pracy na jego wniosek może postanowić o przywróceniu uchybionego terminu. We wniosku należy wskazać okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu.
Skutki niewydania świadectwa pracy
Niewydanie świadectwa pracy, niewydanie go w terminie lub wydanie niewłaściwego świadectwa pracy może powodować szkodę po stronie pracownika. Pracownik ma możliwość dochodzenia od pracodawcy naprawienia szkody wyrządzonej np. niewydaniem świadectwa pracy na mocy przepisów Kodeksu cywilnego. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, jeśli pracownik udowodni zaistnienie realnej możliwości zatrudnienia i niemożności skorzystania z tej oferty z powodu niewydania, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Orzeczenie o odszkodowaniu w związku z wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy jest przyczyną uzasadniającą wydanie nowego, poprawionego świadectwa pracy.
Wysokość odszkodowania z tytułu braku terminowego wydania świadectwa pracy
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502 j.t.)
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania. (Dz. U. z dnia 30 maja 1996 r.) (Dz.U.1996.60.282 )