Grzegorz Trejgel - radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” Sp. k.
Kara pieniężna
Kodeks pracy w art. 108 § 3 stanowi, iż kara pieniężna udzielona za jedno przewinienie nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, natomiast suma tych kar nie może przewyższyć 10% wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu innych przewidzianych w art. 87 § 1 pkt 1-3 K.p. potrąceń. Powyższe ograniczenia dotyczą wynagrodzenia netto, tzn. wynagrodzenia po potrąceniu w następującej kolejności: należności publicznoprawnych (zaliczki na podatek, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne), jak i innych należności możliwych do potrącenie bez zgody pracownika wynikających z powyżej wskazanego przepisu, tj.
- sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
- sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi.
Polecamy: Encyklopedia kadr i płac
Potrącenie kar pieniężnych z wynagrodzenia
Dopiero po potrąceniu powyższych kwot ze wskazanych tytułów, dojdzie do potrącenia kary lub kar pieniężnych z pierwszeństwem przed potrąceniami dobrowolnymi dokonywanymi przez pracodawcę za zgodą pracownika (np. składka związkowa, rata z tytułu pożyczki udzielanej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych). Jeżeli przewinie pracownika polega na nieusprawiedliwionej nieobecność w pracy, dojdzie do obniżenia wynagrodzenia za każdy dzień nieobecności z tego tytułu, a dopiero później zostanie potrącona kara pieniężna. Kodeks pracy przewiduje jeszcze jeden limit ograniczający możliwość zmniejszenia wynagrodzenia pracownika w związku z udzieleniem kary pieniężnej.
Odpowiedzialność porządkowa pracowników
Zgodnie z art. 871 § 1 pkt 3 K.p. wolna od potrąceń z tytułu nałożenia kary pieniężnej jest kwota 90 procent minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i wynosi 1 113,48 zł (przy założeniu podstawowych kosztów pracy i kwoty wolnej od podatku) w 2014 r. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwota ta ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Oznacza, to iż nawet w przypadku udzielenia kary lub kar pieniężnych pracodawca nie może ich potrącić w kwocie, która by powodowała obniżenie wynagrodzenie pracownika netto do poziomu niższego niż wskazany powyżej.
Oczywiście wskazane limity mają na celu ochronę wynagrodzenia pracownika i zapobiegają pozbawienia pracownika środków do życia należnych w związku z zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę.
Stan prawny: 6 sierpnia 2014 roku
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy