Celem przygotowanej przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ustawy o pracy na morzu jest wdrożenie do polskiego prawa zapisów międzynarodowej konwencji o pracy na morzu (tzw. Konwencji MLC), która weszła w życie 20 grudnia 2013 r. Konwencja MLC wprowadza minimalne, międzynarodowo ujednolicone standardy pracy i życia marynarzy na statkach morskich, zapewniające ochronę warunków pracy oraz przestrzeganie praw człowieka i obywatela.
Nowe przepisy dotyczą statków przeznaczonych lub używanych do prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast statki rybołówstwa morskiego oraz statki morskie, które nie są statkami handlowymi, będą podlegać jej przepisom tylko w pewnym zakresie. Nowe prawo nie będzie obejmować jednostek pływających Marynarki Wojennej, Straży Granicznej, policji oraz statków żeglugi śródlądowej.
Zgodnie z ustawą na statku będą mogły pracować osoby, które ukończyły 18 lat. Dopuszczalne będzie zatrudnienie młodocianego, który ukończył 16 lat, wyłącznie w celu przygotowania zawodowego. Osoba ubiegająca się o pracę na statku powinna posiadać odpowiednie kwalifikacje zawodowe i przeszkolenie, ważne świadectwo zdrowia oraz ważną książeczkę żeglarską. Umowy o pracę marynarzy będą, jak dotychczas, stałe - zawierane na czas nieokreślony lub na kilkumiesięczne kontrakty (umowy na czas określony) lub na czas podróży morskiej.
Rekomendowany produkt: Zmiany w prawie pracy + kodeks pracy gratis
Maksymalny wymiar czasu pracy marynarzy na statku to 14 godzin w każdym okresie 24-godzinnym oraz 72 godziny w okresie siedmiodniowym. Dla młodocianych normą będzie praca nie dłuższa niż 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.
Ustawa obejmuje zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które umożliwią zwolnienie marynarzy od podatku dochodowego. Zwolnienie takie dotyczyłoby marynarzy zatrudnionych na statkach morskich o polskiej przynależności, pływających w żegludze międzynarodowej, po przepracowaniu na nich poza terytorium Polski więcej niż 183 dni w roku podatkowym.
Uregulowano także m.in. kwestie ochrony zdrowia, opieki medycznej, tryb realizacji badań lekarskich oraz zapewnienie opieki medycznej na statku w różnych sytuacjach, np. wykonywania pracy na statku z uszkodzeniem ciała, chorobą lub na wypadek śmierci marynarza. Wprowadzono rozwiązania dotyczące zabezpieczenia świadczeń zdrowotnych w okresie, gdy marynarze nie będą związani stosunkiem pracy.
Marynarz będzie miał także prawo wnieść skargę do bezpośredniego przełożonego, do kapitana lub do inspektora Inspekcji Państwa Bandery lub Inspekcji Państwa Portu, dotyczącą niezapewnienia prawidłowych warunków pracy i życia na statku zgodnych z Konwencją MLC.
Zawarto również przepisy dotyczące kar pieniężnych lub kar grzywny za wykroczenia przeciwko prawom marynarzy lub osób poszukujących pracy na statkach morskich. Zostały także uregulowane kwestie związane z pośrednictwem pracy, kontrolami i inspekcjami na statkach.
Ustawa wchodzi w życie po 30 dni od dnia jej ogłoszenia.