Długotrwałe podwyższenie poziomu stresu, przedłużająca się izolacja czy wymuszona pandemią praca zdalna mogą skutkować zachwianiem równowagi psychicznej pracowników. Jak wynika z badania Nationale-Nederlanden w ciągu ubiegłego roku na skutek pandemii pogorszenia samopoczucia doświadczyło ponad 40 proc. zatrudnionych. Mimo że firmy w ostatnim czasie zaczęły poświęcać więcej uwagi zagadnieniu związanemu z dobrostanem, to konkretne działania wspierające zdrowie psychiczne w miejscu pracy podejmuje zaledwie 13 proc. kadry zarządzającej.
Wielomiesięczna pandemia przyniosła ze sobą realne zagrożenia dla zdrowia oraz negatywne skutki gospodarcze. Jednak coraz więcej uwagi poświęca się również jej mniej oczywistym, lecz poważnym i niekiedy długofalowym konsekwencjom. Dotyczy to pogorszenia kondycji psychicznej osób narażonych na przewlekły stan napięcia. Jak wskazuje raport przygotowany na zlecenie Nationale-Nederlanden stres na dobre zagościł w życiu aż 75 proc. ankietowanych. Dla wielu pracowników aktualna, nie zawsze korzystna sytuacja społeczna, to także istotna kwestia. Wielomiesięczne zamrożenie gospodarki jest jednym ze skutków rosnącej inflacji i znacznej podwyżki cen w sklepach, postrzeganej przez ponad 80 proc. Polaków jako główny bieżący problem.
Wpływ pandemii na zdrowie psychiczne pracowników
Właściciele przedsiębiorstw i pracownicy zastanawiają się, jaki wpływ na ich codzienne funkcjonowanie w najbliższej przyszłości będą miały ostatnie wydarzenia. Pandemia zmieniła nie tylko sytuacje gospodarczą, ale także warunki pracy i zakres obowiązków.
– W ciągu zaledwie dwóch lat, wszyscy odczuliśmy, że rzeczywistość wymaga od nas większej elastyczności i otwartości na zmianę. Na hybrydowy lub całkowicie zdalny tryb pracy z dnia na dzień przeszło wielu pracowników biurowych. Jednak brak konieczności codziennych dojazdów, traktowany przez zatrudnionych jako zaleta, przysłonił wiele trudności związanych z adaptacją do nowej rzeczywistości. Zgodnie z opublikowanym przez nas raportem, dużym problemem dla ankietowanych było oddzielanie życia zawodowego i prywatnego. Blisko 25 proc. z nich odczuwało związany z tym dyskomfort. Jednocześnie około 30 proc. respondentów miało problem ze zbyt dużą liczbą obowiązków i pracą pod presją czasu – mówi Anna Kwiatkowska, menadżer ds. produktów grupowych i oferty benefitowej w Nationale-Nederlanden.
Blisko 25 mln dni zwolnień z powodu zaburzeń psychicznych
Według WHO na zdrowie psychiczne człowieka mają wpływ w takim samym stopniu zarówno dobrostan fizyczny, psychiczny, jak i społeczny. Blisko 80 proc. osób biorących udział w badaniu Nationale-Nederlanden, uważa, że w ostatnim czasie coraz większa część społeczeństwa narażona jest na choroby psychiczne, w tym depresje.
Powyższą opinię potwierdzają zresztą najnowsze wyniki badań Instytutu Psychiatrii i Neurologii Ezop II, zgodnie z którymi ponad 25 proc., czyli ok. 8 milionów Polaków, doświadcza zaburzeń psychicznych. Tylko z ich powodu w 2021 r. pracownicy spędzili ok. 25 mln dni na zwolnieniach lekarskich, co stanowiło aż 10,5 proc. wszystkich absencji w pracy.
Nic nie wskazuje na to, żeby sytuacja w najbliższym czasie miała ulec poprawie. Oprócz widocznych na każdym kroku skutków ponad dwuletniej pandemii, za wschodnią granicą rozgrywa się dramat. Stres i niepewność związane z wojną dotykają także Polaków. Przy tak dużym natężeniu przekazów medialnych na temat sytuacji w Ukrainie, trudno o pomijanie go w codziennych rozmowach z bliskimi czy współpracownikami. Z tego powodu, wiele osób w ostatnich dniach odczuwa spadek nastroju oraz lęk, co znacząco wpływa na poziom efektywności i zaangażowania w wykonywane zadania.
Dobrostan pracowników a zdrowie psychiczne
Od kilku lat na rynku pracy można jednak zaobserwować wzrost zainteresowania ogólnym dobrostanem pracowników. Przedsiębiorcy zauważają bowiem wpływ zdrowia psychicznego zatrudnionych na zaangażowanie i efektywność w wykonywaniu powierzonych im zadań. Dla prawie 40 proc. ankietowanych dobrostan w pracy wiąże się przede wszystkim z satysfakcjonującym wynagrodzeniem. Wiele osób jako istotne elementy wpływające pozytywnie na poczucie komfortu wskazuje również odpowiednie warunki pracy czy przyjazną atmosferę – odpowiednio 21 proc. i 18 proc.
Według raportu Nationale-Nederlanden aż 37 proc. badanych czuje, że firma dba o ich dobrostan. Jednak zaledwie 13 proc. kadry zarządzającej podejmuje faktycznie działania mające na celu wsparcie zdrowia psychicznego zespołu. Pracownicy oczekują znacznie więcej – co piąty zatrudniony chciałby mieć zapewnione przez pracodawcę systematyczne konsultacje z psychologiem. Ponadto, dla ponad połowy badanych niezwykle istotnym aspektem okazał się przejrzysty system awansów i wynagrodzeń. Wiele osób w swoich odpowiedziach wskazuje także na odpowiedni sposób zarządzania firmą i tzw. ,,miękkie” elementy. Na 1/10 ankietowanych pozytywnie wpłynęłaby stabilność zatrudnienia, satysfakcjonujący podział obowiązków, a także docenianie ze strony pracodawców.
– Przedsiębiorcy zaczęli dostrzegać korelację między wdrożeniem działań mających na celu wsparcie i poprawę samopoczucia poszczególnych członków zespołu, a jakością wykonywanych przez nich zadań. Na pewno dobrym rozwiązaniem są ubezpieczenia grupowe. Z naszych obserwacji wynika, że coraz częściej kadra zarządzająca rozważa objęcie swoich pracowników kompleksowym programem ochrony, m.in. zapewniającym podstawowe zabezpieczenie ich życia i zdrowia - mówi Anna Kwiatkowska. – Poczynienie kroków w kierunku długofalowego wsparcia swoich pracowników ma dzisiaj istotne znaczenie. W ciągu ostatniego roku ponad 70 proc. badanych postrzegało choroby psychiczne, mające bezpośrednie powiązanie z ogólne pojmowanym dobrostanem, jako coraz częściej występujące zjawisko - dodaje Anna Kwiatkowska.
Źródło: Nationale-Nederlanden