Urlop macierzyński/rodzicielski a urlop wypoczynkowy
Prawo do corocznego urlopu wypoczynkowego, jest jednym z podstawowych praw pracowniczych, którego nie można się zrzec. Z racji faktu, iż urlop macierzyński i rodzicielski traktuje się jako wykonywanie pracy, za ten czas na zwykłych zasadach nalicza się urlop wypoczynkowy.
Biorąc pod uwagę fakt, iż po nowelizacji Kodeksu Pracy z 2016, urlop macierzyński i rodzicielski w sumie może wynieść 52 tygodnie (cały rok), dokładnie tyle urlopu zostanie Ci naliczone, za ten czas pozostawania z dzieckiem w domu. W zależności od stażu pracy masz więc uprawnienie do 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego.
Ile urlopu możesz wybrać jednorazowo?
W sytuacji, w której decydujesz na wykorzystanie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim/rodzicielskim możesz skorzystać z całego przysługującego Ci wymiaru urlopu zaległego oraz również z pełnego wymiaru urlopu bieżącego.
Polecamy: RODO. Ochrona danych osobowych. Przewodnik po zmianach
Uprawnienie do pełnego urlopu nabywasz 1 stycznia danego roku, co więc oznacza, że wracając w trakcie roku do pracy na Twoim „koncie urlopu do wykorzystania” jest już pełna pula dni urlopowych. Dlatego właśnie po zakończonych urlopach, związanych z rodzicielstwem masz prawo do skorzystania z całego okresu urlopowego „z góry”.
Czy pracodawca ma obowiązek udzielenia Ci urlopu?
O ile zwyczajowo pracodawca nie musi udzielić pracownikowi urlopu w terminie przez niego wnioskowanym, jak też może go z urlopu odwołać, o tyle sytuacja jest zupełnie inna w przypadku powrotu po urlopie rodzicielskim/macierzyńskim.
Zgodnie z przepisami prawa pracy tutaj pracodawca jest bezwzględnie związany Twoim wnioskiem urlopowym, pod warunkiem, iż urlop wypoczynkowy zostanie wykorzystany bezpośrednio po urlopach związanych z rodzicielstwem (w praktyce nie może być tutaj ani jednego dnia przerwy).
Jak i kiedy wnioskować o urlop wypoczynkowy?
Brak jest uregulowań, które konkretnie by wskazywały w jaki sposób i w jakim terminie należy złożyć stosowny wniosek. Wniosek więc musi zostać doręczony pracodawcy przed rozpoczęciem korzystania z urlopu wypoczynkowego.
Łączenie pracy zarobkowej z urlopem rodzicielskim
Przedmiotem częstych pytań pozostaje sytuacja, w której dochodzi do łączenia urlopu rodzicielskiego w wykonywaniem pracy zarobkowej. W przypadku korzystania z tej formy zatrudnia, dość często dochodzi do błędów w wyliczaniu, przysługującego urlopu wypoczynkowego. Pracodawcy niestety błędnie traktują pracowników jako niepełnoetatowców (z racji wykonywania pracy w zmniejszonym czasie pracy). Należy jednak pamiętać, że w tym wypadku praca łączona jest z wykorzystywaniem urlopu rodzicielskiego, a co za tym idzie, wykorzystujesz np. 1/2 urlopu + 1/2 etatu. Urlop wypoczynkowy powinien być naliczony więc dla pełnego wymiaru czasu pracy.
Na następnej stronie przeczytasz o urlopie wypoczynkowym po urlopie wychowawczym i kolejnej ciąży na urlopie wychowawczym ->>>
Urlop wychowawczy a urlop wypoczynkowy
Nieco inaczej wygląda sytuacja urlopu wypoczynkowego po urlopie wychowawczym. Podczas urlopu wychowawczego nie nabywasz z zasady prawa do urlopu wypoczynkowego, co oznacza, ze za cały rok przebywania na tym urlopie, nie nabędziesz uprawnienia do 20/26 dni urlopu wypoczynkowego.
Warto jednak pamiętać o dwóch sytuacjach, związanych z rozpoczynaniem i kończeniem urlopu wychowawczego.
Rozpoczęcie urlopu wychowawczego później, niż 1 stycznia danego roku.
Tak jak przeczytałaś już powyżej, zasadą jest, iż prawo do urlopu wypoczynkowego nabywasz 1 stycznia (za cały rok z góry). Jeżeli więc Twój urlop wychowawczy rozpoczyna swój bieg później (np. luty), Ty już nabyłaś prawo do pełnej puli urlopu. To zaś w praktyce oznacza, że za ten rok przysługuje Ci odpowiednio 20/26 dni urlopu wypoczynkowego
Koniec urlopu wychowawczego w trakcie roku.
Warto również zwrócić uwagę na tę sytuację, w której do pracy powracasz w trakcie roku. Wówczas nabywasz prawo do urlopu proporcjonalnie, za miesiące po zakończonym urlopie wychowawczym.
Powrót do pracy zaplanowano na 6 września 2018 r. Nabywasz prawo do urlopu za okres wrzesień-grudzień 2018).
Kolejna ciąża na urlopie wychowawczym
Ważną kwestią w kontekście urlopu wypoczynkowego jest kolejna ciąża podczas urlopu wychowawczego. Ciąża, jak i poród z automatu nie przerywają biegu urlopu wychowawczego.
Po urodzeniu dziecka, Twój urlop wychowawczy pozostaje nieprzerwany, a Ty nabywasz prawo do zasiłku macierzyńskiego (odpowiadającego wymiarowi urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego - 52 tygodnie) Po upływie tego czasu dalej kontynuujesz urlop wychowawczy (chyba, ze ten wcześniej już dobiegł końca). Za ten okres pobierania zasiłku macierzyńskiego nie nabywasz prawa do urlopu wypoczynkowego, gdyż w praktyce tak naprawdę cały czas kontynuowałaś urlop wychowawczy. Inaczej sytuacja będzie wyglądała, jeżeli przerwiesz urlop wychowawczy, wracając do pracy lub przedkładając zwolnienie chorobowe po powrocie (nawet pierwszego dnia po deklarowanym powrocie do pracy). W tej sytuacji po porodzie rozpoczynasz na nowo urlop macierzyński i rodzicielski a za czas korzystania z tych uprawnień nabywasz prawo do pełnego urlopu wypoczynkowego (nawet jeżeli przez cały okres od przerwania urlopu wychowawczego do porodu, przebywałaś na zwolnieniu chorobowym).
Marzena Pilarz-Herzyk | #MamaPrawniczka | www.mamaprawniczka.pl
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks Pracy, Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141 z późn.zm.