Sprawdź -> Urlop ojcowski w 2018 roku
Czym jest urlop ojcowski?
Urlop ojcowski jest uprawnieniem pracownika wychowującego jednocześnie dziecko. Sformułowanie „wychowywanie” w tym kontekście znaczy faktyczne sprawowanie opieki nad dzieckiem.
Pracownik może skorzystać z urlopu ojcowskiego w ciągu 24 miesięcy od dnia urodzenia się dziecka. W przypadku jego przysposobienia, 24-miesięczny termin biegnie od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego o przysposobieniu dziecka, jednak nie później niż do momentu ukończenia przez nie 7 roku życia. Udzielenie urlopu ojcowskiego na wychowanie dziecka wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, możliwe jest do momentu osiągnięcia przez dziecko 10. roku życia.
Podczas pobytu na urlopie ojcowskim pracownik nie może być zwolniony z pracy. Przysługuje mu zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru, którą stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy poprzedzających przejście na urlop.
Polecamy książkę: Dokumentacja kadrowa. Wzory dokumentów i wyjaśnienia
Jaki jest wymiar urlopu ojcowskiego?
W 2017 r. urlop ojcowski wynosi 2 tygodnie, przy czym za jeden tydzień przyjmuje się siedem kolejno następujących po sobie dni kalendarzowych. Oznacza to, że do 14-dniowego okresu urlopu wliczane są również soboty, niedziele i inne dni wolne od pracy.
Wymiar urlopu ojcowskiego odnosi się również do pracownika zatrudnionego na część etatu. W sytuacji jednoczesnego zatrudnienia u kilku pracodawców, pracownik-ojciec może skorzystać ze swojego uprawnienia u każdego z nich - prawa i obowiązki przysługujące pracownikowi ustalane są odrębnie wobec każdego pracodawcy. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie, aby wykorzystać urlop ojcowski u każdego z pracodawców w jednym terminie. Takie stanowisko zajęło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 31 sierpnia 2012 r. oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych w piśmie z dnia 23 kwietnia 2013 r.
Odmiennie niż przy urlopie macierzyńskim, wymiar urlopu ojcowskiego nie zależy od liczby dzieci urodzonych przy porodzie – ojciec bliźniaków czy trojaczków otrzyma urlop również w 2 tygodniowym wymiarze.
Pracownik-ojciec może wykorzystać urlop od razu w całości albo podzielić go na dwie części, przy czym każda z nich nie może być krótsza niż 7 dni. Uprawnienie do urlopu ojcowskiego ma charakter osobisty (nie może on zostać przeniesiony na matkę dziecka), oraz roszczeniowy (w sytuacji spełnienia warunków przez ojca, pracodawca zobowiązany jest do przyznania urlopu).
Urlop ojcowski a zwolnienie lekarskie
Podczas 2-tygodniowego okresu urlopu ojcowskiego pracownikowi może przytrafić się choroba. Problem ten rodzi 2 podstawowe pytania: czy zasiłek chorobowy przysługuje na równi z przysługującym na czas urlopu zasiłkiem macierzyńskim oraz czy okres urlopu ojcowskiego może być przerwany zwolnieniem lekarskim?
Pomimo tego, że art. 12 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nie zakazuje wprost pobierania jednocześnie zasiłku chorobowego i zasiłku macierzyńskiego, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 października 2014 r. (sygn. akt III UK 14/14) stwierdził, że rolą zasiłku chorobowego jest rekompensata utraconego dochodu z powodu choroby. Otrzymując zasiłek macierzyński, pracownik jest jednocześnie zabezpieczony na wypadek takiego zdarzenia.
Zwolnienie lekarskie nie przerywa urlopu ojcowskiego. W przypadku choroby podczas urlopu ojcowskiego, pracownikowi w dalszym ciągu przysługuje zasiłek macierzyński. Zasiłek chorobowy może być przyznany w razie przedłużającej się choroby, zaraz po zakończeniu urlopu ojcowskiego.
Zgodnie z art. 181 kodeksu pracy, w zw. z art. 1823 kp, jedyną przyczyną uzasadniającą przerwanie urlopu, jest potrzeba hospitalizacji dziecka w związku ze stanem zdrowia. Złożenie wniosku o przerwanie urlopu wstrzymuje jednocześnie pobieranie zasiłku. Pozostałą jego część ojciec może wykorzystać bezpośrednio po wyjściu dziecka ze szpitala.
Zobacz serwis: Urlopy
Wniosek o urlop ojcowski
Pracownik-ojciec, który chce skorzystać z przysługującego mu uprawnienia powinien złożyć pisemny wniosek, najpóźniej na 7 dni przed rozpoczęciem urlopu.
Więcej na ten temat pisaliśmy -> Urlop ojcowski 2017 - wniosek
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 z późn. zm.
- Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636 z późn. zm
- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2014 r., sygn. akt III UK 14/14.
Zobacz: Wskaźniki i stawki