Wniosek o urlop macierzyński 2024 i 2025 r.

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Wniosek o urlop macierzyński 2024 i 2025 r. / Wniosek o urlop macierzyński 2024 i 2025 r. / ShutterStock

Jak, gdzie i do kogo złożyć wniosek o urlop macierzyński? Czy można korzystać z urlopu macierzyńskim jeszcze przed porodem i jaki jest wymiar urlopu macierzyńskiego. Jest kilka zagadnień, o których należy pamiętać - szczególnie, jeżeli z części urlopu macierzyńskiego korzysta ojciec dziecka czy członek rodziny. Wzór wniosku jest wówczas bardziej skomplikowany.

rozwiń >

Ile wynosi urlop macierzyński?

Długość urlopu zależy od liczby urodzonych dzieci. Niewątpliwie takie rozwiązanie jest logiczne. Im więcej dzieci, tym więcej obowiązków. Tak więc urlop macierzyński wynosi odpowiednio:

Autopromocja

1) 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
2) 31 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
3) 33 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
4) 35 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
5) 37 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Zasady udzielania urlopu macierzyńskiego reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, dalej jako: KP). Podstawowym celem urlopu macierzyńskiego jest konieczność zapewnienia dziecku należytej opieki w pierwszych miesiącach jego życia oraz o regeneracja sił kobiety po porodzie (tzw. połóg). Urlop macierzyński służy także ochronie zdrowia matki oraz zdrowia i rozwoju dziecka. Z tego też względu niektóre okresy urlopu macierzyńskiego należą się kobiecie niezależnie od tego, czy faktycznie opiekuje się dzieckiem (np. przed porodem). Urlop macierzyński należy wykorzystać w naturze, co oznacza, że nie ma możliwości wypłacenia pracownicy ekwiwalentu pieniężnego w zamian za to świadczenie. Tak więc urlop macierzyński jest obowiązkowym urlopem ustawowym i tylko ściśle określona sytuacja (przesłanka) powoduje jego skrócenie. Stąd też pracownica nie może zrzec się prawa do urlopu macierzyńskiego - może jedynie zrezygnować z części urlopu, o czym niżej. Pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu.

Wniosek o urlop macierzyński 2024 i 2025 r.

W 2024 r. jak i 2025 r. należy przestrzegać zasad przewidzianych w rozporządzeniu z dnia 8 maja 2023 r. Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz.U. z 2023 r. poz. 937, dalej jako: rozporządzenie). Oczywiście przepisy te obowiązują do momentu, kiedy nie zostaną uchylone czy zmienione. Dlaczego jest to takie ważne? Rozporządzenie określa:
1) treść wniosku o udzielenie części urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub jego 
części, urlopu rodzicielskiego lub jego części i urlopu ojcowskiego lub jego części; 
2) dokumenty dołączane do wniosków, o których mowa w pkt 1;
3) treść wniosku w sprawie rezygnacji z części urlopu macierzyńskiego i części urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego; 
4) dokumenty dołączane do wniosków, o których mowa w pkt 3;
5) treść wniosku o łączenie korzystania z urlopu rodzicielskiego lub jego części z wykonywaniem pracy u pracodawcy 
udzielającego takiego urlopu; 
6) treść wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego lub jego części; 
7) dokumenty dołączane do wniosku, o którym mowa w pkt 6;
8) treść wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego; 
9) dokumenty dołączane do wniosku, o którym mowa w pkt 8.

W jakim terminie trzeba złożyć wniosek o urlop macierzyński?

Przepisy KP nie określają, w jakim terminie należy złożyć wniosek o urlop macierzyński, gdyż przysługuje on z mocy prawa maksymalnie od dnia porodu. Kodeks pracy podaje jednak termin przekazania pracodawcy wniosku o urlop rodzicielski – powinno być to 21 dni od dnia porodu.

Forma wniosku o urlop macierzyński. Jak złożyć wniosek o urlop macierzyński?

Co ważne, wymaganej przez przepisy postaci papierowej lub elektronicznej nie należy utożsamiać z formą pisemną i formą elektroniczną, o których mowa w KC. W szczególności nie jest wymagane złożenie przez wnioskodawcę odręcznego podpisu lub elektronicznego podpisu kwalifikowanego pod treścią wniosku. W praktyce chodzi więc o każdą formę utrwaloną, która pozwala na odczytanie treści oświadczenia wnioskodawcy. Wniosek może zostać sporządzony na przykład poprzez odręczne napisanie, wydrukowanie treści czy w jakiejkolwiek formie elektronicznej, jak choćby e-mail czy MMS.

Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski wzór pdf

Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski wzór pobierz oświadczenie drugiego rodzica roczny

Urlop macierzyński przed porodem - wniosek i zaświadczenie lekarskie

Wniosek o udzielenie pracownicy części urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu zawiera: 1) imię i nazwisko pracownicy; 2) wskazanie daty, od której ma być udzielona część urlopu macierzyńskiego. Do wniosku dołącza się kopię zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku, określającego przewidywaną datę porodu.

W konkretnych okolicznościach również inny członek najbliższej rodziny może złożyć wniosek o urlop macierzyński. Jest to możliwe w przypadku:

  • śmierci matki (o część urlopu macierzyńskiego, przypadającą po dniu śmierci matki)
  • porzucenia dziecka przez matkę
  • kiedy matką jest pracownica z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji
  • gdy matka pracownica przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym w rodzaju stacjonarnych i całodobowych świadczeń, kiedy ze względu na stan zdrowia nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem.

Wniosek ojca o korzystanie z urlopu macierzyńskiego

Wniosek ojca w postaci papierowej lub elektronicznej, złożony nie później niż 14 dni przed dniem rozpoczęciem urlopu, powinien zawierać:

  • imię i nazwisko ojca
  • imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka
  • oświadczenie pracownika o okresie urlopu macierzyńskiego albo o okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego wykorzystanych przed porodem
  • informację o długości okresu, na który ma zostać udzielony urlop macierzyński ojcu.

Do wniosku należy dołączyć:

  • odpis aktu urodzenia dziecka
  • oświadczenie matki o zamiarze rezygnacji z części urlopu albo o rezygnacji z pobierania zasiłku macierzyńskiego, jeśli matka jest zatrudniona na podstawie umowy cywilnoprawnej lub prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą.
Kadry
Dni wolne dla dawców krwi. Czy będą musieli informować pracodawców o zamiarze oddania krwi?
17 paź 2024

Z tytułu oddania krwi honorowym dawcom krwi przysługują dwa dni wolne. Zdarza się, że niektórzy pracownicy nadużywają tego uprawnienia. Z tego powodu dezorganizowana jest praca przedsiębiorstw. Czy są prowadzone prace legislacyjne mające zmienić tę sytuację?

Dyżur w domu 100% płatny, nawet jeśli pracownik nie pracował [jest odpowiedź resortu pracy]
17 paź 2024

Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trafiła petycja w sprawie zmiany przepisów dotyczących dyżurów domowych. Wnioskujący zaapelował do resortu pracy aby zmienić przepisy dot. dyżurów domowych w taki sposób, aby dyżur domowy nakładający na pracownika obowiązki uniemożliwiające mu skupienie się na własnych sprawach - traktować jako czas pracy. Sprawa jest ciekawa bo polskie prawo może być niegodne z orzecznictwem TSUE.

Zmiany w Policji w 2024 r. co do postępowań kwalifikacyjnych do służby i inne [brak testu sprawnościowego i wiedzy. Ważna ustawa z podpisem Prezydenta]
17 paź 2024

Prezydent RP podpisał ważną ustawę, która dotyczy m.in. zmiany w Policji i Straży Granicznej w zakresie postępowań kwalifikacyjnych do służby. Pewne grupy osób, nie będą musiały przechodzić testu sprawnościowego i testu wiedzy. Co będzie z jakością polskiej policji?

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni?
17 paź 2024

Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni? Kiedy zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100 proc., a kiedy można liczyć jedynie na 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku? Co zrobić, by pobierać go w wysokości 81,5 proc.?

Od czego zależy czy CV zostanie przeczytane? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy? [WYWIAD]
17 paź 2024

Okazuje się, że rekruterzy czytają tylko 25% nadesłanych CV. Od czego zależy czy zostanie przeczytane dane zgłoszenie kandydata do pracy? Ile czasu czeka się na odpowiedź w sprawie pracy po wysłaniu CV? W czym tkwi problem i jakie rozwiązania można zastosować tłumaczy ekspertka z zakresu rekrutacji Katarzyna Trzaska, Senior Marketing Manager w eRecruiter.

Pracownicze braki w zawodach uzupełnią cudzoziemcy
17 paź 2024

W czwartek opublikowano strategię migracyjną na lata 2025-2030. Podano w niej, że, aby uzupełnić niedobory w zawodach deficytowych, Polska będzie dopuszczać cudzoziemców na rynek pracy.

Zatrudnianie Ukraińców 2024 [Pytania i odpowiedzi]
16 paź 2024

Jak zatrudniać obywateli Ukrainy w 2024 roku? Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy wprowadziła znaczne ułatwienia. Oto często zadawane pytania pracodawców dotyczące zatrudniania Ukraińców i odpowiedzi.

Płaca minimalna 2025 netto
16 paź 2024

W 2025 roku płaca minimalna będzie podnoszona tylko raz z dniem 1 stycznia. Ile wyniesie minimalne wynagrodzenie netto od nowego roku? Podwyżka będzie wyższa niż przewidywano. Jest rozporządzenie Rady Ministrów.

Polacy mieszkający za granicą załatwią swoje sprawy w ZUS bez przyjeżdżania do Polski
16 paź 2024

Do załatwienia sprawy w ZUS może wystarczyć e-wizyta. Taką możliwość mają także Polacy mieszkający za granicą. Umawiając się na spotkanie online należy uwzględnić różnice czasu między państwami czy kontynentami.

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025
16 paź 2024

Ekwiwalent za energię elektryczną dla pracownika zdalnego. Obowiązki pracodawcy w 2024 i 2025. Co należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu lub ryczałtu za pracę zdalną? Co w przypadku pracy zdalnej okazjonalnej?

pokaż więcej
Proszę czekać...