Co za niespodzianka dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami: niebawem koniec zbierania zaświadczeń i osobistych wizyt w urzędach

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
rozwiń więcej
seniorzy, niespodzianka, zaświadczeń, ZUS / Co za niespodzianka dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami: niebawem koniec zbierania zaświadczeń i osobistych wizyt w urzędach / Shutterstock

Co za niespodzianka dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami: niebawem koniec zbierania zaświadczeń i osobistych wizyt w urzędach. Dlaczego? Mają zmienić się obowiązujące aktualnie przepisy ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 420) i ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1631). Dotychczasowe przepisy wymagają od emerytów i rencistów corocznego składania oświadczeń o wysokości przychodów.

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przedstawiło projekt nowelizacji prawa emerytalno-rentowego (projekt UDER75), który przewiduje likwidację obowiązku corocznego składania przez świadczeniobiorców oświadczeń o osiąganych przychodach i przeniesienie odpowiedzialności za weryfikację do instytucji państwowych korzystających z istniejących baz danych. Najważniejsze zmiany w praktyce mają być takie:

Autopromocja
  • Zniesienie obowiązku corocznego składania oświadczeń o przychodach przez większość emerytów i rencistów, z wyjątkami dla osób uzyskujących przychody za granicą oraz funkcjonariuszy służb mundurowych.
  • Automatyczne wykorzystanie danych zgromadzonych na koncie ubezpieczonego w ZUS jako podstawy ustalania prawa do świadczeń.
  • Uprawnienie ZUS do pozyskiwania informacji o przychodach od Krajowej Administracji Skarbowej w celu uzupełnienia sytuacji finansowej świadczeniobiorcy.
  • Możliwość wzywania przez organ rentowy świadczeniobiorcy do złożenia dodatkowych wyjaśnień lub dokumentów w przypadku wątpliwości co do kompletności danych.
  • Ujednolicenie zasad zawieszania i zmniejszania renty socjalnej z regułami obowiązującymi w systemie powszechnym oraz wprowadzenie przepisów przejściowych dla postępowań wszczętych przed wejściem w życie nowelizacji.

Co za niespodzianka dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami: niebawem koniec zbierania zaświadczeń i osobistych wizyt w urzędach

Obowiązek dorocznego raportowania przychodów przez emerytów i rencistów był źródłem znacznego obciążenia administracyjnego, zwłaszcza dla osób starszych i niepełnosprawnych, wymagając zbierania zaświadczeń z różnych instytucji i osobistych wizyt w urzędach, a jego zaniedbanie narażało świadczeniobiorców na sankcje finansowe i zawieszenie wypłat. Projekt ma uprościć procedury poprzez wykorzystanie już zgromadzonych danych administracyjnych i zmniejszyć ryzyko formalnych błędów oraz stresu beneficjentów.

Mechanizm działania: ewidencjonowanie informacji na koncie w ZUSie

Nowe rozwiązanie opiera się na danych ewidencjonowanych na koncie w ZUS, obejmujących informacje o podstawie wymiaru składek, w tym składek zdrowotnych, co ma umożliwić automatyczne ustalenie, czy przychód przekracza progi skutkujące zawieszeniem lub zmniejszeniem świadczenia.

Ważne

W sytuacjach niepewnych organ rentowy będzie mógł wystąpić do świadczeniobiorcy o dokumenty uzupełniające oraz pozyskiwać informacje z KAS, co ma zapewnić rzetelność rozliczeń i możliwość korekty błędów.

Zmiana wykorzystuje istniejące systemy informatyczne ZUS i KAS, więc nie powinna generować istotnych kosztów budżetowych ani konieczności tworzenia nowych struktur organizacyjnych. Automatyzacja powinna zmniejszyć obciążenie pracowników ZUS, skrócić czas obsługi i ograniczyć liczbę sporów oraz konieczność zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, co przełoży się na większe poczucie bezpieczeństwa wśród seniorów i osób pobierających rentę socjalną.

Podsumowując, trzeba wskazać, że projekt UDER75 to istotny krok w kierunku cyfryzacji i deregulacji usług publicznych, łączący uproszczenie obowiązków informacyjnych świadczeniobiorców z mechanizmami kontroli opartymi na integracji danych ZUS i KAS. Reforma ma w istocie na celu poprawę komfortu życia beneficjentów (seniorów czy osób z niepełnosprawnościami) - a przede wszystkim redukcję biurokracji, która jest dla nas wszystkich bolączką.

Kadry
Unikatowa metoda nauczania języka polskiego jako obcego – jak działa?
10 paź 2025

Co roku wyraźnie przybywa chętnych do uczenia się języka polskiego jako obcego. Dane Państwowej Komisji do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego wskazują, że w 2016 roku certyfikat zdawało 1111 osób, podczas gdy w 2024 było to już 21781 osób. Najczęściej to Ukraińcy, Białorusini, Hindusi, Turcy, Azerowie, Uzbecy, Kazachowie, ale nie tylko. Polska przyciąga coraz więcej studentów, pracowników czy uchodźców, a znajomość języka jest kluczem do ich integracji ze społeczeństwem. Język polski może natomiast sprawiać cudzoziemcom problemy związane z użyciem końcówek, wymową czy ortografią. Nauka polskiego może jednak przebiegać szybciej i skuteczniej dzięki nowatorskiej metodzie, która łączy elementy neurodydaktyki, lingwistyki oraz psychologii uczenia się.

Przedsiębiorco, w jednym miesiącu możesz nie płacić ZUS-u! Pamiętaj o wakacjach składkowych - w listopadzie już ostatnia szansa na wniosek w tym roku
10 paź 2025

ZUS daje przedsiębiorcom możliwość skorzystania raz w roku z wakacji składkowych. Czy o tym pamiętasz? Wniosek należy złożyć w miesiącu poprzedzającym ten, w którym chcesz skorzystać z wakacji, co oznacza, że w tym roku można składać wnioski jeszcze tylko w październiku – na listopad 2025, oraz w listopadzie – na grudzień 2025. W grudniu nie będzie już można skorzystać z tej możliwości za ten rok, gdyż złożony wniosek będzie dotyczył stycznia 2026.

Co za niespodzianka dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami: niebawem koniec zbierania zaświadczeń i osobistych wizyt w urzędach
10 paź 2025

Co za niespodzianka dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami: niebawem koniec zbierania zaświadczeń i osobistych wizyt w urzędach. Dlaczego? Mają zmienić się obowiązujące aktualnie przepisy ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 420) i ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1631). Dotychczasowe przepisy wymagają od emerytów i rencistów corocznego składania oświadczeń o wysokości przychodów.

ZUS przypomina: 300 plus tylko do końca listopada. Coraz mniej czasu na złożenie wniosku o wyprawkę szkolną z programu „Dobry Start”
10 paź 2025

Do 30 listopada rodzice i opiekunowie mają czas na złożenie wniosku o świadczenie z programu „Dobry Start”, czyli tzw. 300 plus. Po tym terminie pieniądze na wyprawkę szkolną będą przysługiwać jedynie w wyjątkowych przypadkach – gdy dziecko powyżej 20. roku życia uzyska orzeczenie o niepełnosprawności po 30 listopada. Komu dokładnie przysługuje wsparcie i jak złożyć wniosek online?

W 2026 r. pracodawca musi dodatkowo wypłacić 72 090 zł – ale trzeba spełnić jeden warunek
10 paź 2025

Dlaczego wartość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2026 r. ma znaczenie? Oprócz oczywistości, jako pewnej minimalnej gwarantowanej co miesiąc płacy, również wiele uprawnień pracowniczych jest powiązanych z kwotą minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym. W niniejszym artykule skupimy się na jednym z aspektów, to jest obowiązku wypłaty przez pracodawcę 72 090 zł, jeżeli dojdzie do spełnienia pewnych ustawowych przesłanek.

Na polskim rynku pracy nie Twoje kompetencje, ale wiek, płeć i kod pocztowy mogą zdecydować o tym, czy w ogóle dostaniesz szansę i pracę [RAPORT]
10 paź 2025

Jak wynika z najnowszego raportu firmy Staffly o równości, inkluzywności, uznaniu i sprawiedliwości w polskich organizacjach, mimo licznych deklaracji o polityce równych szans, codzienna praktyka odbiega od ideałów. Okazuje się, że ponad połowa polskich pracowników doświadcza dyskryminacji ze względu na wiek lub płeć, co trzeci czuje się niedoceniony, a miejsce zamieszkania wciąż jest przeszkodą na drodze do kariery.

8-godzinny dzień pracy obowiązuje już 107 lat! Kiedy wreszcie skrócą czas pracy? Resort pracy podaje daty
09 paź 2025

We wrześniu 2025 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zakończyło nabór do programu pilotażowego skróconego czasu pracy za zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia. W związku z naborem złożono aż 1994 wniosków. W październiku 2025 r. mają być załatwione formalności z pracodawcami, a pilotaże ruszyć mają od stycznia 2026 r. Od oceny efektów pilotażu będzie zależało, czy skrócony tydzień czasu pracy przyjmie się jako jeden ze sposobów na zachowanie work-life balance, czy też odejdzie w niepamięć.

Depresja kosztuje polską gospodarkę miliardy, a niemal 80% pracowników niezbyt dobrze ocenia swój dobrostan. 10 października – Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego
09 paź 2025

W dniu 10 października przypada Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. Okazuje się, że blisko połowa zatrudnionych w Polsce – aż 45% – wykazuje objawy wypalenia zawodowego, a 78% ocenia swój dobrostan psychiczny jako niski lub umiarkowany. Co więcej, można powiedzieć, że depresja kosztuje polską gospodarkę miliardy. Czas zainwestować w zdrowie, a w tym w zdrowie w miejscu pracy, bo to właśnie zwolnienia lekarskie generują ogromne koszty.

Zwolnienia, wypowiedzenia zmieniające i bezrobocie: czy to nas czeka na rynku pracy w 2026 r.?
09 paź 2025

Zwolnienia, wypowiedzenia zmieniające i bezrobocie: czy to nas czeka na rynku pracy w 2026 r.? Według Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej sytuacja wcale nie jest taka zła, a polski rynek pracy wciąż jest w dobrej kondycji, ba Polska utrzymuje silną pozycję na tle UE pod względem kondycji rynku pracy. Poniżej przedstawiamy szczegółowy komunikat resortu pracy.

Uczestnik PPK ma wpływ na to jak inwestowane są jego środki: konwersja PPK, zmiana funduszu i transfer środków
08 paź 2025

Czy uczestnik PPK ma wpływ na to jak inwestowane są jego środki? Tak. W każdym czasie może zmienić fundusz. O co chodzi z funduszem zdefiniowanej daty? Jak dokonać konwersji PPK i zamiany funduszu? Możliwy jest także transfer środków pomiędzy swoimi rachunkami PPK.

pokaż więcej
Proszę czekać...