Co to jest IKE, IKZE, PPE?
Pracownicze Programy Emerytalne (PPE), Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) – funkcjonują w ramach III filaru ubezpieczeniowego, czyli dobrowolnego oszczędzania na przyszłość, na tzw. „starość” z przeznaczeniem wypłaty zgromadzonych środków za kilka, kilkanaście, czy kilkadziesiąt lat. Środki są gromadzone na różnych zasadach, umowy są zawierane z różnymi instytucjami finansowymi, pracodawcy mają różne obowiązki, niekiedy też zobowiązani są do odprowadzania na rzecz pracowników w swoim zakresie składek. Wszystko zależy od formy oszczędzania, umowy i warunków finansowych.
Cel zmian?
W dniu 1 lipca 2022 r. weszły w życie przepisy, które dokonały zmian w PPE, IKE oraz w IKZE. Pomimo tego, pracodawcy do dnia 31 grudnia 2026 r. są obowiązani do dostosowania prowadzonych programów do zmian wprowadzonych ustawą z 7 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 904, dalej: ustawa).
Podstawowym celem zmian była m.in. poprawa funkcjonowania PPE w zakładach pracy. Wprowadzono również liczne ułatwienia dla pracodawców u których funkcjonują dobrowolne formy oszczędzania, co ma zachęcić pracodawców i pracowników do oszczędzania na przyszłość.
Co się zmieniło w PPE?
-
Pracodawcy nie będą już musieli dokonywać tylu czynności administracyjno-technicznych. To na instytucje finansową, która obsługuje dane PPE, został przerzucony obowiązek administracyjny. Pracodawcy nie będą już musieli sporządzać informacji rocznej dotyczącej realizacji programów przekazywanej organowi nadzoru jak i nie będą zobowiązani do informowania organu nadzoru o zmianie danych zarządzającego.
-
Dotychczas, jeżeli umowa zakładowa w ramach PPE nie zakazywała tego, było możliwe wnoszenie składki dodatkowej do programu. Zniesiono ten fakultatywny zakaz wnoszenia składki dodatkowej, dopuszczając możliwość wnoszenia składek dodatkowych.
-
Kolejna korzystna zmiana dla pracowników, jest taka, że uczestnik PPE ma możliwość odprowadzania składki dodatkowej z innych źródeł niż wynagrodzenie za okresy, w których pracownik nie otrzymywał od pracodawcy wynagrodzenia. Taka składka ma być przekazywana na rachunek dodatkowy, a następnie ponownie przekazywana przez pracodawcę na rachunek uczestnika w programie.
-
Jeżeli pracodawcy zawierają porozumienie z reprezentującą pracowników organizacją związkową i je zgłaszają (jeżeli chcą ograniczyć wysokość składek podstawowych w ramach PEE czy też jeżeli chcą je zawiesić) – nie muszą już tego robić w trybie rejestracji przez organ nadzoru w drodze decyzji administracyjnej, a właśnie w formie uproszczonej, tj. tylko zgłoszenia porozumienia.
-
Wprowadzono nowe rozwiązanie prawne, tj. tzw. „przeniesienie środków” jest to przekazanie przez dotychczasowego zarządzającego środków zgromadzonych w ramach PPE do nowego zarządzającego w związku ze zmianą formy programu lub zarządzającego.
-
Umowa z instytucją finansową lub statut funduszu emerytalnego nie może przewidywać żadnych kosztów obciążających uczestnika w przypadku dokonania wypłaty, wypłaty transferowej, wpłaty środków z tytułu dokonywanej wypłaty transferowej, przeniesienia lub zwrotu.
-
Obowiązkiem informacyjnym pracodawcy jest to, że przekazuje on Polskiemu Funduszowi Rozwoju Spółce Akcyjnej z siedzibą w Warszawie oświadczenia o liczbie pracowników i uczestników zatrudnionych u danego pracodawcy według stanu na dzień 1 stycznia i na dzień 1 lipca w danym roku kalendarzowym.
Jakie zmiany w IKE czy IKZE?
IKE lub IKZE jest prowadzone na podstawie umowy zawartej przez oszczędzającego w formie elektronicznej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku, w formie dokumentowej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku lub w formie pisemnej – dotychczas nie były możliwe wszystkie te formy.
Podsumowując zmiany dotyczą: wprowadzenia ułatwień w prowadzeniu PPE dla pracodawców, uproszczenia trybu zawierania przez pracodawców porozumień, wprowadzenia korzystnych zmian dotyczących warunków uczestnictwa w programie, dookreślenia niektórych kompetencji nadzorczych Komisji Nadzoru Finansowego, wprowadzenia nowej instytucji prawnej "przeniesienie środków", zmiany przepisów określających zasady zawieszania składki podstawowej i ograniczania jej wysokości w celu usunięcia wątpliwości interpretacyjnych, ułatwienia zawarcia umowy o prowadzenie IKE i IKZE przez umożliwienie jej zawarcia w postaci elektronicznej.
Podstawa prawna:
Ustawa z 7 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 904).