Problematykę świadczeń przedemerytalnych reguluje ustawa z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. Określa ona zasady ustalania prawa do świadczeń przedemerytalnych przyznawanych przez ZUS, tryb postępowania o przyznanie tych świadczeń i ich wypłatę, zasady przejmowania przez ZUS wypłaty świadczeń i zasiłków przedemerytalnych przyznanych na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, jak również zasady wstrzymania wypłaty świadczeń i zasiłków przedemerytalnych.
Warunki przyznania świadczenia
Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie, która:
- do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat – kobieta oraz 61 lat – mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
- do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat – kobieta oraz 60 lat – mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn,
- do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat – kobieta i 61 lat – mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
- zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat oraz do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat – kobieta i 60 lat – mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
- do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn,
- do 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.
Dla kogo świadczenie rehabilitacyjne >>
Ponadto osoba ubiegająca się o świadczenie przedemerytalne musi spełniać dodatkowo następujące warunki:
- przez okres co najmniej 6 miesięcy pobierała zasiłek dla bezrobotnych,
- nadal jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna,
- w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,
- złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
- złoży wniosek w ciągu 14 dni od ustania zatrudnienia, w tym w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych albo innej pracy zarobkowej, jeżeli w okresie pobierania zasiłku wykonywała inną pracę zarobkową lub zatrudnienie w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo była zatrudniona w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych, a wykonywanie jednej z tych prac ustało po upływie 6-miesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Postępowanie na wniosek
Prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się na wniosek złożony w oddziale ZUS właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie przedemerytalne.
Do wniosku powinny być dołączone odpowiednie dokumenty lub oświadczenia stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie żądanego świadczenia i ustalenie jego wysokości, w tym m.in.:
- decyzja o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub informacja o upływie 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
- dowody wymagane do ustalenia prawa do emerytury oraz jej wysokości.
Od decyzji organu rentowego przysługują środki odwoławcze.
Ustanie lub zawieszenie prawa do świadczenia
Prawo do świadczenia przedemerytalnego może ustać lub ulec zawieszeniu przy spełnieniu określonych warunków.
WAŻNE!
Obowiązkiem osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne jest zawiadomienie ZUS o okolicznościach powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do tego świadczenia.
Waloryzacja rent i emerytur w 2010 r. >>
Prawo do świadczenia przedemerytalnego ustaje na wniosek osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne, jak również:
- w dniu poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury, która jest ustalona decyzją terenowej jednostki organizacyjnej ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego,
- z dniem osiągnięcia wieku 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę,
- z dniem nabycia prawa własności lub objęcia w posiadanie (samoistne lub zależne) nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 2 ha przeliczeniowe albo współwłasności nieruchomości rolnej, jeżeli udział przekracza 2 ha przeliczeniowe,
- wraz ze śmiercią osoby uprawnionej.
Prawo do świadczenia przedemerytalnego ulega zawieszeniu w przypadku nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej albo podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej.
W razie nabycia przez osobę uprawnioną do świadczenia przedemerytalnego prawa do renty rodzinnej lub uposażenia rodzinnego wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez uprawnionego.
Podstawa prawna: