Premia – to dodatkowy, z reguły zmienny, niestały i uzupełniający składnik wynagrodzenia wynikający z umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego kształtuje się stosunek pracy, np. regulaminu wynagradzania.
Premia należy się pracownikowi pod warunkiem spełnienia określonych w akcie ją ustalającym przesłanek przy jednoczesnym niewystępowaniu tamże przesłanek negatywnych. O charakterze premii nie decyduje jej nazwa, ale sposób uregulowania.
Spełnienie przez pracownika skonkretyzowanych i zobiektywizowanych przesłanek premiowych powoduje powstanie prawa podmiotowego do przyznania pracownikowi premii. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że jeżeli wypłata świadczenia uzależniona jest od spełnienia konkretnego i podlegającego weryfikacji warunku, to będzie ono zawsze stanowiło premię, a nie nagrodę uzależnioną od uznania pracodawcy. Sam akt przyznania premii ma wyłącznie charakter deklaratywny.
Premię należy odróżnić od nagrody, wyróżnienia i tzw. premii uznaniowej. Premia uznaniowa nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia.
Prawo do premii wiąże się wyłącznie z rzetelnym, a nie ponadprzeciętnym wykonywaniem obowiązków pracowniczych w konkretnym okresie rozliczeniowym. Prawo to nie może być wyłączone w razie rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem. Pracownicy mający jednakowy wkład w wypracowanie zysku mają równe prawo do premii.
W zakresie opodatkowania i oskładkowania premie traktowane są tak samo jak wynagrodzenie i podlegają tym samym zasadom podatkowym i ubezpieczeniowym.