Pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 dni lub 26 dni – w zależności od ogólnego stażu pracy. Są jednak pracownicy, którzy mają prawo do dodatkowych 10 dni urlopu w ciągu roku. O kogo chodzi?
Komu przysługuje 10 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego
Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych przyznaje osobom niepełnosprawnym dodatkowy urlop wypoczynkowy. Urlop przysługuje w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do tego przywileju ma jednak tylko osoba zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Urlop dodatkowy nie przysługuje pracownikowi o lekkim stopniu niepełnosprawności.
Pierwszy urlop dodatkowy przysługuje pracownikowi po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia do jednego z tych stopni niepełnosprawności, ale nie wcześniej niż od dnia przedstawienia pracodawcy orzeczenia potwierdzającego tę niepełnosprawność. Przepracowany rok jest liczony z uwzględnieniem okresów przepracowanych w ramach stosunku pracy u wszystkich kolejnych pracodawców, poprzez zsumowanie okresów pracy. Pracownik nabywa prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego nawet wtedy, gdy nie wykonywał pracy z powodu choroby i pobierał w tym czasie np. zasiłek chorobowy.
Czy dodatkowy urlop udzielany w wymiarze proporcjonalnym
Po przepracowaniu roku pracownik zaliczony do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zawsze nabywa prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni. Pierwszy urlop dodatkowy nie jest udzielany proporcjonalnie do okresu pozostałego do końca roku kalendarzowego po przepracowaniu 12 miesięcy.
Od 6 października 2024 r. pracownik zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności uzyskał prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Urlop przysługuje mu w wymiarze 10 dni i nie ma znaczenia, że minęła już większość roku.
W kolejnych latach pracownik nabywa prawo do urlopu według ogólnych zasad określonych w Kodeksie pracy. Oznacza to, że urlop ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do przepracowanego okresu, jeśli pracownik nie przepracował całego roku kalendarzowego.
Niewykorzystany dodatkowy urlop pracownika niepełnosprawnego przechodzi na kolejny rok kalendarzowy jako zaległy urlop wypoczynkowy, który należy wykorzystać najpóźniej do 30 września roku następnego po roku nabycia prawa do tego urlopu.
Kiedy pracownik nie ma prawa do dodatkowego urlopu
Są sytuacje, gdy pracownik zaliczony do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności nie ma prawa do dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Taki urlop nie przysługuje, gdy pracownik ma prawo do urlopu:
- wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub
- dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli jednak wymiar urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów jest niższy niż 10 dni roboczych, zamiast tego urlopu przysługuje urlop dodatkowy z ustawy o rehabilitacji w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.
Należy podkreślić, że dodatkowy urlop udzielany na podstawie odrębnych przepisów musi mieć charakter wypoczynkowy.
Pracownik zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności podnosi kwalifikacje zawodowe i z tego tytułu przysługuje mu urlop szkoleniowy w wymiarze 6 dni. Mimo to pracownikowi nadal przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni. Z racji podnoszenia kwalifikacji ma on bowiem prawo do urlopu szkoleniowego, który nie jest przecież urlopem wypoczynkowym. Tak więc pracownikowi, oprócz zwykłego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni (w zależności od stażu pracy) przysługuje także 10 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego oraz 6 dni urlopu szkoleniowego.
Podstawa prawna:
- art. 19 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 44 ze zm.)
Tomasz Kowalski