Ugodowe załatwienie sporu ze stosunku pracy pozwoli na szybsze, mniej kosztowne i efektywniejsze załatwienie konfliktu. Pracownik i pracodawca powinni dążyć do polubownego załatwienia sporu ze stosunku pracy.
Możliwość polubownego zakończenia sporu daje postępowanie przed komisją pojednawczą.
Komisję pojednawczą powołują wspólnie pracodawca i zakładowa organizacja związkowa, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa - pracodawca, po uzyskaniu pozytywnej opinii pracowników.
Zobacz: Polubowne załatwianie sporów między pracownikiem i pracodawcą (art.243)
Komisje pojednawcze mogą być tworzone u każdego pracodawcy, niezależnie od jego formy organizacyjno-prawnej czy liczby zatrudnianych pracowników.
W skład komisji pojednawczej wchodzą przewodniczący komisji i jego zastępcy, których komisja wybiera ze swojego grona. Komisja rozpatruje postępowanie pojednawcze z zespołach 3-osobowych. Członkami komisji nie mogą być osoby, które zarządzają w imieniu pracodawcy zakładem pracy, główny księgowy, radca prawny oraz osoba prowadząca sprawy osobowe, zatrudnienia i płac.
Z wnioskiem do komisji może wystąpić tylko pracownik. Może to uczynić ustnie do protokołu lub w formie pisemnej. Pracodawca nie ma uprawnienia do występowania do komisji, swoich roszczeń może dochodzić wyłącznie przed sądem pracy.
Zasada jest, że komisja powinna rozpatrzyć sprawę sporną w ciągu 14 dni, od dnia złożenia wniosku przez pracownika.
Postępowanie przed komisją pojednawczą może się skończyć dwoma rozwiązaniami. Po pierwsze może dojść do zawarcia ugody pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Ugodę sporządzają strony oraz członkowie zespołu rozpatrującego sprawę. Ugoda zawarta przed komisją musi być zgodna z prawem i zasadami współżycia społecznego. W przypadku, kiedy nie dojdzie do zawarcia ugody, na wniosek pracownika komisja przekazuję niezwłocznie sprawę do sądu pracy. Wniosek taki zastępuje pozew.
Zobacz serwis: Kodeks pracy
W przypadku zawarcia ugody i braku jej realizacji przez pracodawcą, podlega ona wykonaniu w trybie postępowania cywilnego. Oznacza to, że można jej nadać klauzulę wykonalności. Klauzulę wykonalności nadaje sąd pracy. Sąd może odmówić nadania klauzuli wykonalności, jeżeli z akt wynika, że ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.
Podstawa prawna: Art. 244 Kodeks pracy