2 dni na opiekę nad dzieckiem
Pracownikowi będzie przysługiwało prawo do 2 dni opieki nad dzieckiem na podstawie art. 188 k.p. do ukończenia przez dziecko 14 roku życia. Do korzystania z tych dwóch dni zwolnienia na podstawie uprawnione jest tylko jedno z rodziców. Należy w tym celu złożyć odpowiedni dokument o zamiarze korzystania z tych dni oraz oświadczenie, że drugie z rodziców nie będzie korzystać z owego uprawnienia.
Urlop ojcowski a tacierzyński
Bardzo często pracownicy mylą pojęcie urlopu ojcowskiego z urlopem tacierzyńskim. Dlatego też należy rozróżnić oba te pojęcia.
Urlop ojcowski to urlop, jaki przysługuje pracownikowi-ojcu w wymiarze 2 tygodni kalendarzowych (wliczając w ten okres weekendy oraz ewentualne święta, jak np. 3 maja).
Aby móc skorzystać z takiej przerwy, należy złożyć pisemny wniosek w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem urlopu.
Do wniosku należy dołączyć odpis aktu urodzenia dziecka, który stanowi dowód posiadania dziecka przez pracownika oraz potwierdzający wiek dziecka, gdyż urlop ojcowski przysługuje tylko na dziecko do 12 miesiąca życia. Urlop taki przysługuje również do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia.
Rekomendowany produkt: Prawo Pracy i ZUS
Jeżeli zaś chodzi o urlop tacierzyński przysługuje on ojcu, ale dopiero po wykorzystaniu przez matkę co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 5 k.p.). Matka dziecka winna jest wówczas złożyć wniosek do swojego pracodawcy o rezygnacji z części urlopu macierzyńskiego najpóźniej na 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie pracodawcy ojca dziecka potwierdzającego termin rozpoczęcia przez niego urlopu macierzyńskiego. Termin ten powinien przypadać bezpośrednio po terminie rezygnacji z części urlopu przez pracownicę.
Dodatkowy urlop macierzyński dla ojca
Pracownikowi-ojcu przysługuje także dodatkowy urlop macierzyński, pod warunkiem korzystania wcześniej przez jedno z rodziców z podstawowego urlopu macierzyńskiego. Taki warunek nie musi być spełniony przy udzielaniu urlopu ojcowskiego, który przysługuje pracownikowi ojcu bez względu na to czy matce przysługiwał urlop macierzyński. Dodatkowy urlop macierzyński może zostać podzielony na części między rodziców, np. matka wykorzysta 2 tygodnie, a ojciec 4 tygodnie, jednak obie te części muszą przypadać bezpośrednio po sobie i nie mogą być wykorzystywane jednocześnie. Wniosek o dodatkowy urlop macierzyński należy złożyć w terminie nie krótszym niż 14 dni przez rozpoczęciem korzystania z urlopu.
Łączenie pracy z dodatkowym urlopem
Pracownik-ojciec może łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy w danym zakładzie pracy, z tym że wymiar czasu pracy nie może być wyższy niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy (max. pół etatu). Wniosek o wykonywanie pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy należy złożyć w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy.
Wniosek nie wiąże pracodawcy, który może odmówić, jeżeli nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.
Urlop rodzicielski
Pracownikowi-ojcu przysługuje również prawo do urlopu rodzicielskiego, jeżeli wcześniej wykorzystywany był urlop macierzyński i dodatkowy urlop macierzyński w pełnym wymiarze (czyli nie był wykorzystywany w skróconym wymiarze, podział 6 lub 8 tygodni pomiędzy obojgiem rodziców nie stanowi w tym przypadku przeszkody).
Redakcja poleca produkt: Serwis Prawno-Pracowniczy
Oboje rodzice mogą skorzystać z urlopu jednocześnie, ale wówczas wyniesie on 13 tygodni dla każdego z rodziców. Urlop rodzicielski może być wykorzystywany w 3 częściach bez przerw miedzy poszczególnymi częściami. Rodzice mogą podzielić je miedzy sobą, z tym, że jedna część nie może trwać krócej niż 8 tygodni. Urlop rodzicielski udzielany jest na pisemny wniosek w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.
We wniosku należy określić termin zakończenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a gdy urlop dotyczy kolejnej części urlopu rodzicielskiego - należy określić termin zakończenia poprzedniej części urlopu oraz okres dotychczas wykorzystanego urlopu.
Urlop wychowawczy
Pracownikowi-ojcu przysługuje również prawo do urlopu wychowawczego, jeżeli jest on zatrudniony na podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę co najmniej 6 miesięcy.
Urlop taki przysługuje w wymiarze do 36 miesięcy do ukończenia przez dziecko 5. roku życia. Z tym, że 35 miesięcy jest zarezerwowanych wyłącznie dla jednego z rodziców, ponieważ 1 miesiąc przysługuje drugiemu.
Jednocześnie rodzicie mogą korzystać z urlopu wychowawczego przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Wniosek o urlop wychowawczy należy złożyć pisemnie na 2 tygodnie przed rozpoczęciem takiego urlopu.
Zadaj pytanie na FORUM
Podstawa prawna:
Art. 179 (1) i n. ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks pracy, Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 z pozn.zm.