Czterodniowy tydzień pracy. Nowa norma czy chwilowa moda?

Adam Kuchta
rozwiń więcej
Czy czterodniowy tydzień pracy to przyszłość? / ShutterStock

W ostatnich latach coraz więcej firm eksperymentuje z czterodniowym tygodniem pracy, dając swoim pracownikom dodatkowy dzień wolny w zamian za dłuższe godziny pracy w pozostałe dni. Czy taka forma organizacji pracy to przyszłość, czy może chwilowa moda? W tym artykule przyjrzymy się zaletom, wadom oraz praktycznym aspektom wprowadzenia czterodniowego tygodnia pracy.

rozwiń >

Czy czterodniowy tydzień pracy to przyszłość?

Choć trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, wiele wskazuje na to, że krótszy tydzień pracy będzie coraz bardziej popularny. W dobie postępu technologicznego i automatyzacji wielu procesów, ludzie mogą skupić się na bardziej kreatywnych i wymagających zadaniach, które niekoniecznie wymagają obecności w biurze przez pięć dni w tygodniu.

Autopromocja

Dlaczego czterodniowy tydzień pracy?

Pomysł skrócenia tygodnia pracy nie jest nowy. Już w dwudziestym wieku wielu myślicieli i ekonomistów przewidywało, że postęp technologiczny pozwoli ludziom pracować mniej, zachowując przy tym ten sam standard życia. Współczesne firmy, które eksperymentują z czterodniowym tygodniem pracy, podkreślają kilka głównych korzyści:

  • Zwiększona produktywność - krótszy czas pracy może prowadzić do zwiększenia koncentracji i efektywności pracowników.
  • Lepsze samopoczucie pracowników - dodatkowy dzień wolny może przyczynić się do poprawy równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, co z kolei może prowadzić do zmniejszenia stresu i wypalenia zawodowego.
  • Zmniejszenie kosztów - mniej dni pracy w biurze oznacza niższe koszty związane z energią, sprzątaniem czy wynajmem powierzchni.

Jakie są wyzwania związane z czterodniowym tygodniem pracy?

Mimo wielu korzyści, czterodniowy tydzień pracy nie jest rozwiązaniem idealnym dla każdej firmy. Eksperci wskazują na pewne wyzwania, które należy uwzględnić, są to m.in.:

  • Dłuższe dni pracy - aby zachować pełen etat, pracownicy muszą pracować dłużej w dni robocze. Dla niektórych może to być męczące i stresujące.
  • Klient i dostępność - w wielu branżach klienci oczekują dostępności pięć dni w tygodniu. Firmy muszą znaleźć sposób, aby sprostać tym oczekiwaniom, nie rezygnując z czterodniowego tygodnia pracy.
  • Organizacja pracy - wprowadzenie krótszego tygodnia pracy wymaga przemyślanej reorganizacji zadań i odpowiedzialności w firmie.

Jakie są skutki czterodniowego tygodnia pracy? Co pokazują badania?

Autorami największego do tej pory badania skutków czterodniowego tygodnia roboczego są naukowcy z University of Cambridge i z Boston College w USA. Ich badanie objęło 61 organizacji i firm w Wielkiej Brytanii, zatrudniających w sumie około 2900 osób. Zdecydowały się one na 20-procentową redukcję godzin pracy dla wszystkich zatrudnionych w nich osób. Nie wiązało się to ze spadkiem płac. Eksperyment trwał sześć miesięcy, począwszy od czerwca 2022 r.

1. Wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne pracowników

Jednym z najbardziej znaczących odkryć badania było to, jak skrócenie tygodnia pracy wpłynęło na zdrowie psychiczne i fizyczne pracowników. Wskaźniki stresu, lęku i wypalenia zawodowego znacząco spadły. Wielu pracowników zgłosiło poprawę jakości snu, większą energię i lepsze samopoczucie ogólne. Zmniejszenie stresu i poprawa zdrowia psychicznego przekładały się również na lepsze relacje w miejscu pracy, co z kolei wpłynęło na poprawę atmosfery i kultury organizacyjnej w firmach.

2. Wpływ na życie rodzinne i społeczne

Dodatkowy dzień wolny w tygodniu miał również pozytywny wpływ na życie rodzinne i społeczne pracowników. Wielu z nich zauważyło, że mają więcej czasu na spędzanie z rodziną, opiekę nad dziećmi i uczestnictwo w życiu społecznym. Dla wielu pracowników dodatkowy dzień wolny stał się okazją do nawiązywania nowych relacji, rozwijania hobby czy uczestnictwa w wolontariacie.

3. Wpływ na wydajność i produktywność

Mimo obaw niektórych pracodawców, skrócenie tygodnia pracy nie wpłynęło negatywnie na wydajność i produktywność. W rzeczywistości wiele firm odnotowało wzrost produktywności. Pracownicy byli bardziej skoncentrowani, zmotywowani i zaangażowani w swoją pracę. Krótsze, ale bardziej intensywne dni pracy pozwoliły na lepsze zarządzanie czasem i skupienie się na najważniejszych zadaniach.

4. Reakcje innych firm i branż

Sukces eksperymentu w Wielkiej Brytanii przyciągnął uwagę wielu innych firm i branż na całym świecie. Wielu pracodawców zaczęło rozważać wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy w swoich organizacjach, widząc korzyści nie tylko dla pracowników, ale także dla samej firmy. Wzrost lojalności pracowników, zmniejszenie rotacji i poprawa kultury organizacyjnej to tylko niektóre z korzyści, które przyciągnęły uwagę innych firm.

5. Podsumowanie i przyszłość czterodniowego tygodnia pracy

Eksperyment z czterodniowym tygodniem pracy w Wielkiej Brytanii pokazał, że taka forma organizacji pracy może przynieść wiele korzyści zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Chociaż nie jest to rozwiązanie idealne dla każdej firmy i branży, wiele wskazuje na to, że w przyszłości krótszy tydzień pracy stanie się normą, a nie wyjątkiem. W dobie postępu technologicznego i rosnącej dbałości o zdrowie psychiczne pracowników, czterodniowy tydzień pracy może stać się kluczem do sukcesu wielu organizacji.

Przykłady zastosowania w praktyce

Wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy nie jest jedynie teoretycznym konceptem, ale coraz częściej staje się praktycznym rozwiązaniem w wielu krajach i branżach. Oto kilka przykładów, które pokazują, jak różne organizacje i kraje podchodzą do tego pomysłu:

Wielka Brytania
Jak wcześniej wspomniano, badania przeprowadzone przez naukowców z University of Cambridge i Boston College objęły 61 firm w Wielkiej Brytanii. Eksperyment wykazał, że skrócenie tygodnia pracy przynosi korzyści zarówno pracodawcom, jak i pracownikom. Firmy z różnych sektorów, od handlu internetowego po lokalne sklepy rybne, zauważyły wzrost produktywności i poprawę samopoczucia pracowników.

Portugalia
Rząd Portugalii postanowił przetestować koncepcję czterodniowego tygodnia pracy w ramach pilotażowego projektu. Jak poinformowała minister pracy, solidarności i zabezpieczenia społecznego Ana Mendes Godinho, 46 spółek, zarówno publicznych, jak i prywatnych, przystąpiło do programu. Wśród nich cztery duże firmy zatrudniające ponad 1000 osób. Ministerstwo pracy analizowało warunki i spodziewane konsekwencje wprowadzenia krótszego tygodnia pracy, koncentrując się na poprawie jakości zatrudnienia i zwiększeniu produktywności. Portugalia rozważa również przyjęcie rozwiązań z innych krajów europejskich, które już wprowadziły czterodniowy tydzień pracy.

Islandia
Ten północny kraj przeprowadził jeden z najbardziej znanych eksperymentów z czterodniowym tygodniem pracy. W latach 2015-2019 prawie 2500 pracowników w różnych sektorach przeszło na krótszy tydzień pracy bez obniżenia wynagrodzenia. Wyniki były pozytywne: poprawa równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, zwiększenie produktywności i poprawa samopoczucia pracowników.

 

Nowa Zelandia
Firma Perpetual Guardian, która zajmuje się zarządzaniem majątkiem, przeprowadziła eksperyment z czterodniowym tygodniem pracy w 2018 roku. Wyniki były tak obiecujące, że firma postanowiła wprowadzić czterodniowy tydzień pracy na stałe. Pracownicy odnotowali 24% poprawę równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, a poziom stresu spadł o 7%.

Japonia
Microsoft Japonia przeprowadził eksperyment "Work Life Choice Challenge" w sierpniu 2019 roku, oferując pracownikom piątek wolny od pracy. Wyniki były imponujące: wzrost produktywności o 40%, a zużycie prądu w biurze spadło o 23%.

Francja
Przykład z Francji. Firma Elmy z Lyonu, specjalizująca się w zarządzaniu energią, przez pół roku testowała czterodniowy tydzień pracy. Menedżerowie pracowali 35 godzin tygodniowo, a pozostali pracownicy 32 godziny. Praca stała się intensywniejsza, skracając przerwy w ciągu dnia i przerwy obiadowe. Dzięki temu absencje spadły o 70%, liczba rezygnacji zmniejszyła się o ponad 50%, spotkania trwały krócej, a zadowolenie pracowników wzrosło - 48% poleciłoby Elmy jako miejsce pracy, w porównaniu do wcześniejszych 23%.

Belgia
Rząd Belgii oficjalnie umożliwił obywatelom wybór między pracą przez cztery dni w tygodniu a pracą przez pięć dni. Mimo tej zmiany, liczba godzin pracy nie uległa znaczącej modyfikacji, niezależnie od wybranej opcji. Pracownicy w Belgii mogą bowiem wybrać system pracy po 9,5 godziny przez 4 dni w tygodniu, co oznacza łącznie 38 godzin pracy, lub pozostać przy systemie 8-godzinnym przez 5 dni w tygodniu, czyli 40 godzin pracy.

Polska
U nas idea czterodniowego tygodnia pracy jest wciąż stosunkowo nowa, ale zyskuje na popularności, zwłaszcza wśród młodszych pokoleń pracowników, którzy coraz bardziej cenią sobie równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Kilka firm technologicznych i start-upów rozpoczęło eksperymenty z krótszym tygodniem pracy, aby przyciągnąć i zatrzymać utalentowanych pracowników. Dodatkowo, pewne polskie firmy z branży kreatywnej, takie jak agencje reklamowe czy studia projektowe, wprowadzają elastyczne godziny pracy lub możliwość pracy zdalnej, co jest krokiem w kierunku bardziej zrównoważonego podejścia do czasu pracy.

Te przykłady pokazują, że czterodniowy tydzień pracy jest elastycznym rozwiązaniem, które można dostosować do różnych kultur organizacyjnych i branż. Kluczem do sukcesu jest komunikacja z pracownikami, monitorowanie wyników i gotowość do dostosowywania się do nowych wyzwań.

Jak wprowadzić czterodniowy tydzień pracy w firmie?

Jeśli zastanawiasz się nad wprowadzeniem krótszego tygodnia pracy w swojej firmie, oto kilka kroków, które warto rozważyć:

  • Przeprowadź konsultacje z zespołem - zapytaj pracowników, jakie mają oczekiwania i obawy związane z krótszym tygodniem pracy.
  • Eksperymentuj - zamiast wprowadzać zmiany na stałe, przeprowadź kilkumiesięczny eksperyment i monitoruj wyniki.
  • Dostosuj się do potrzeb klienta - upewnij się, że Twoi klienci nie odczują negatywnych skutków zmiany. Może to wymagać rotacji pracowników czy wprowadzenia zdalnej pracy w pewne dni.

Reasumując, czterodniowy tydzień pracy to interesujący trend, który może przynieść wiele korzyści zarówno pracodawcom, jak i pracownikom. Jednak, jak każda zmiana, wymaga przemyślenia i dostosowania do specyfiki danej firmy. Warto śledzić rozwój tego trendu i czerpać inspiracje z doświadczeń innych przedsiębiorstw.

 

Kadry
Ubezpieczenie zdrowotne w KRUS. Dla kogo, ile wynosi składka i kto musi ją opłacać?
08 maja 2024

Mimo spełnienia warunków do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, nie oznacza to automatycznego korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Osoba zainteresowana musi zgłosić się do ubezpieczenia w ciągu 14 dni, jeśli jest rolnikiem lub domownikiem. Dla członków rodziny rolnika, domownika oraz emeryta lub rencisty, termin wynosi 7 dni. Do zgłoszenia używa się specjalnego druku "Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego".

Wypowiedzenie umowy zlecenia 2024 - Infor.pl
08 maja 2024

Kiedy można wypowiedzieć umowę zlecenia? Czym jest ważna przyczyna przy rozwiązaniu umowy zlecenia? Czy obowiązują okres wypowiedzenia przy zleceniu - czy też można je rozwiązać "z dnia na dzień"? Poniżej szczegóły jak wygląda wypowiedzenie umowy zlecenia przez zleceniobiorcę oraz przez zleceniodawcę.

3000 zł kary dla pracodawcy za niezatrudnienie kandydata
08 maja 2024

Pracodawcy muszą liczyć się z odpowiedzialnością karną za niezatrudnienie kandydata do pracy z powodów wymienionych w art. 123 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Grzywna za dyskryminację przy nawiązywaniu stosunku pracy wynosi minimum 3000 zł. Na podstawie Kodeksu pracy osoba niezatrudniona może również dochodzić odszkodowania. W jakiej wysokości?

Czy premia wlicza się do minimalnego wynagrodzenia w Polsce w 2024 roku?
08 maja 2024

W Polsce minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło w 2024 roku. Od stycznia wynosi 4 242 zł brutto, a od lipca będzie wynosić – 4 300 zł brutto. Ale czy premia pracownicza może uzupełnić wysokość wynagrodzenia do minimalnej płacy?

Kto jest chroniony przed zwolnieniem z pracy? Co z pracownikiem w wieku przedemerytalnym?
08 maja 2024

W Polsce, Kodeks Pracy oraz inne ustawy, takie jak ustawa o związkach zawodowych, zapewniają ochronę przed zwolnieniem dla wybranych grup pracowników. Do tych grup należą m.in. kobiety w ciąży, osoby w wieku przedemerytalnym, osoby korzystające ze zwolnień lekarskich oraz działacze związkowi.

Bezrobocie w kwietniu 2024 r.
08 maja 2024

Ile wynosi bezrobocie w kwietniu 2024 roku? Tak niskiego bezrobocia w kwietniu nie było od 1991 roku.

Wakacje składkowe - projekt ustawy po drugim czytaniu w sejmie
08 maja 2024

Wakacje składkowe - projekt ustawy jest już po drugim czytaniu w Sejmie. Nie było poprawek do projektu. Teraz będzie głosował cały Sejm. Dla kogo są wakacje składkowe? Jakie warunki trzeba spełnić, by móc złożyć wniosek do ZUS?

Urlop na żądanie dla nauczyciela 2024
08 maja 2024

Urlop na żądanie dla nauczyciela 2024 - czy nauczyciel może wziąć urlop na żądanie? Karta nauczyciela różnicuje urlopy nauczycieli zatrudnionych w szkołach feryjnych i nieferyjnych. Czy dyrektor, wicedyrektor i nauczyciel na stanowisku kierowniczym mogą korzystać z urlopu na żądanie?

Minimalne wynagrodzenie w 2024 roku wzrosło do 4 242 zł, a to nie koniec. Ile wyniesie po kolejnej podwyżce w lipcu? Jak Polska wypada w porównaniu z innymi krajami w UE?
08 maja 2024

Minimalne wynagrodzenie za pracę w Polsce oraz minimalna stawka godzinowa zostały podwyższone w styczniu 2024 roku.  Ile wyniosą po kolejnej podwyżce, która czeka nas w lipcu br.?

Podróż służbowa. Od czego zależy wysokość diet i innych należności?
08 maja 2024

W czasie krajowej podróży służbowej pracownikowi przysługują diety i zwrot kosztów przejazdów, noclegów oraz innych wydatków. Ich wysokość zależy od wielu okoliczności. Jakich?

pokaż więcej
Proszę czekać...