Pracownik nie musi zwracać pracodawcy błędnie wypłaconej prowizji

Anna Szewczyk
rozwiń więcej
Pracownik, który nie zawinił ani nie przyczynił się w żaden sposób do wypłaty nienależnego mu składnika wynagrodzenia, nie ma obowiązku jego zwrotu – stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 8 czerwca 2010 r.

Iwona S. była zatrudniona od 1 listopada 1998 r. na stanowisku konsultanta ds. reklamy. Otrzymywała wynagrodzenie zasadnicze plus 1% prowizję od każdego podpisanego kontraktu. Od 1 sierpnia 2002 r. została regionalnym kierownikiem sprzedaży – z prawem wyłącznie do płacy zasadniczej oraz premii uznaniowej zależnej od realizacji planu sprzedaży przez podległy jej oddział. Nie przysługiwała już jej prowizja. W lutym 2005 r. Iwona S. podpisała w imieniu pracodawcy kontrakt z klientem. W wyniku błędu rejestratora do systemu operacyjnego wprowadzono podwójną wartość kontraktu i przyznano pracownicy 1% prowizję, którą przelano na jej konto w marcu 2005 r. 1 lipca 2005 r. pracownicy spółki wykryli błąd w naliczeniu i wypłacie prowizji. Iwona S. otrzymała wówczas przez telefon informację od specjalisty ds. wynagradzania, że prowizję wypłacono przez pomyłkę i zaproponowano, aby ją zwróciła w pięciomiesięcznych ratach. Pracownica jednak nie wyraziła na to zgody. W marcu 2008 r. pracodawca wezwał kierowniczkę do dobrowolnego zwrotu prowizji. Nie chciała jednak tego zrobić. Jak stwierdziła, kolejne aneksy do jej umowy o pracę wprowadzały zmianę miejsca pracy, stanowiska i wynagradzania, natomiast pozostałe warunki nie ulegały zmianie. A zatem nadal przysługuje jej prowizja od wynegocjowanej umowy.

Autopromocja

Pracodawca wniósł pozew do sądu I instancji w kwietniu 2008 r. W odpowiedzi na pozew pracownica stwierdziła, że roszczenie pracodawcy przedawniło się po trzech latach. Sąd I instancji uznał, że zwrot nienależnie pobranego wynagrodzenia prowizyjnego nie jest sprawą ze stosunku pracy, lecz sprawą z nim związaną, a w konsekwencji ma do niej zastosowanie dziesięcioletni okres przedawnienia przewidziany w kodeksie cywilnym (art. 118 k.c.). Z tego powodu zasądził zwrot wypłaconej przez pracodawcę prowizji.


Sąd II instancji oddalił apelację pracownicy. Stwierdził, że sprawa o zwrot nienależnie pobranego wynagrodzenia prowizyjnego jest sprawą ze stosunku pracy, do której ma zastosowanie trzyletni termin przedawnienia roszczenia z art. 291 § 1 k.p. Zdaniem sądu roszczenie pracodawcy nie uległo przedawnieniu, ponieważ powinno być liczone od dnia wykrycia błędu przez pracowników spółki, czyli od 1 lipca 2005 r., a nie, jak twierdzi pracownica, od dnia wypłaty spornej prowizji – 31 marca 2005 r. Zdaniem sądu po otrzymaniu przez kierowniczkę informacji telefonicznej, niedługo po dokonaniu błędnej wpłaty, wiedziała już, że sporna kwota jej nie przysługiwała. Powinna była liczyć się z koniecznością jej zwrotu, zwłaszcza że od czasu objęcia stanowiska regionalnego kierownika sprzedaży nie otrzymywała prowizji. Podejmując zatrudnienie na tym stanowisku, przyjęła zaproponowane jej nowe warunki płacowe, które były korzystniejsze od dotychczasowych i nigdy ich nie zakwestionowała. Dlatego nie można uznać, że w dalszym ciągu przysługiwała jej prowizja należna osobom zatrudnionym na stanowisku konsultanta. Pracownica wniosła skargę kasacyjną do SN. W ocenie SN roszczenie o zwrot nienależnie pobranego przez pracownika wynagrodzenia za pracę jest roszczeniem pracodawcy ze stosunku pracy (por. uchwałę SN z 27 marca 2007 r., sygn. akt II PZP 2/07, OSNP 2007/15-16/210), które przedawnia się w terminie trzech lat od spełnienia nienależnego świadczenia w określonym terminie jego wypłaty (art. 292 § 1 k.p. w związku z art. 120 k.c. i art. 300 k.p.). Zdaniem SN wierzytelność z tytułu nienależnie wypłaconego składnika wynagrodzenia za pracę staje się wymagalna od momentu płatności tego wynagrodzenia za pracę i od tej daty biegnie przedawnienie tego roszczenia bez względu na świadomość pracodawcy co do bezpodstawności wypłaconego składnika. W rozpoznawanej sprawie początek biegu terminu przedawnienia to 31 marca 2005 r. SN potwierdził argumentację pracownicy, która twierdziła, że od tego dnia możliwe było domaganie się przez pracodawcę zwrotu prowizji. Sąd uznał, że nie było żadnego powodu dla wytłumaczenia zwłoki w terminowym dochodzeniu spornego roszczenia przez pracodawcę. SN uznał ponadto, że pracownik, który nie zawinił ani nie przyczynił się w żaden sposób do wypłaty nienależnego mu składnika wynagrodzenia za pracę, co do zasady nie musi się liczyć z obowiązkiem zwrotu tego typu płatności ze stosunku pracy, choćby nie były mu one należne. W ocenie SN pracownik ma prawo do swobodnego dysponowania wypłaconym mu wynagrodzeniem za pracę, które z reguły zużywa na własne potrzeby. Z tego względu SN uznał skargę za uzasadnioną, uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez sąd II instancji.

Wyrok SN z 8 czerwca 2010 r., sygn akt I PK 31/10, niepublikowany.

Kadry
Składki KRUS 2024. Termin mija 30 kwietnia
28 kwi 2024

Zostały ostatnie 2 dni. Termin płatności KRUS mija 30 kwietnia 2024 r. – rolnicy opłacają składki za II kwartał. Tabela składek KRUS 2024 wskazuje wysokość składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie. Jaka jest kwota łączna składek KRUS? Ile wynosi składka pomocnika rolnika w każdym miesiącu?

Zmiany w BHP 2024. Tak powinno wyglądać miejsce pracy po 17 maja. Laptopy, krzesła biurka i nowe zasady ergonomii
26 kwi 2024

W dniu 18 października 2023 r., po ponad dwóch dekadach, zaktualizowano przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu monitorów ekranowych, ustanowione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jeszcze w 1998 roku. Do 17 maja 2024 nowelizacja zobowiązuje pracodawców do dostosowania istniejących stanowisk z monitorami ekranowymi w sposób odpowiadający nowoczesnym wymogom. Natomiast wszystkie stanowiska, które zostały stworzone po 18 października 2023 r. muszą odpowiadać nowym standardom już od momentu powstania.

Redukcja etatów w Poczcie Polskiej. Czy nowy plan transformacji przewiduje likwidację spółki?
26 kwi 2024

Zarząd Poczty Polskiej planuje w bieżącym roku zmniejszenie liczby stanowisk pracy o 5 tysięcy etatów. Wiceminister aktywów państwowych, Jacek Bartmiński, poinformował o tym w Sejmie. Przede wszystkim nie będą przedłużane umowy zlecenia oraz umowy o pracę na czas określony.

28 kwietnia Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy
26 kwi 2024

W dniu 28 kwietnia przypada Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Warto w tym szczególnym czasie przypomnieć sobie, że każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny.

Ważne zmiany dla pielęgniarek i położnych
26 kwi 2024

Wreszcie sytuacja pielęgniarek i położnych będzie zrównana z innymi zawodami medycznymi.  Za organizację i realizację elementów kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych, ratowników medycznych odpowiada Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP). W przypadku kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest ono monitorowane przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Będzie unifikacja i zawody medyczne będą podlegały pod CMKP.

ZUS wypłaca w 2024 roku zasiłek przedemerytalny, ile wynosi, komu przysługuje, ile czasu jest wypłacane, jak załatwić
28 kwi 2024

Takie świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można otrzymywać nawet przez cztery lata. Jak sama nazwa wskazuje – świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom, które nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego, a nie są objęte ochroną przedemerytalną z innego tytułu.

Zrób zakupy 28 kwietnia. Przed Tobą długi weekend!
26 kwi 2024

W najbliższą niedzielę, 28 kwietnia, sklepy będą otwarte. Jest okazja, żeby zaopatrzyć się we wszystkie produkty niezbędne na majówkę 2024.

Zwolnienia grupowe: Jakie są zasady przyznawania i obliczania wysokości odprawy pieniężnej?
26 kwi 2024

Pracownik, którego umowa została rozwiązana w ramach zwolnień grupowych, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od wysokości miesięcznego wynagrodzenia pracownika i od zakładowego stażu pracy.

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową
25 kwi 2024

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową. Można więc domniemywać, że z Internetu znikną banery wymuszające „zgody” na profilowanie w celach marketingowych. Użytkownicy Internetu są coraz bardziej chronieni. Szczególnie teraz kiedy zapadł ważny wyrok TSUE potwierdzający coraz szery katalog danych osobowych. Trzeba też pamiętać o akcie o usługach cyfrowych w UE, który obowiązuje od lutego 2024 r. W sieci nie jest się już tak bezkarnym jak kiedyś.

MZ: dane wrażliwe nie mogą być ujawniane w rejestrze zawodów medycznych
26 kwi 2024

Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego ujawnia informacje o utracie prawa do wykonywania przez daną osobę zawodu medycznego. Przyczyny utraty mogą być różne, np. z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym, nałogów, wyroków karnych czy dyscyplinarnych. To są dane wrażliwe - nie powinny więc być publicznie ujawniane. Łatwo sobie wyobrazić stygmatyzację tych osób i trudności życia społecznego czy zawodowego. Muszą zajść zmiany w prawie alarmują Ministerstwo Zdrowia i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

pokaż więcej
Proszę czekać...