Czy informacja o wynagrodzeniu pracowników urzędu pełniących funkcję publiczną jest informacją publiczna? Udostępnienie informacji o wynagrodzeniu pracowników samorządowych jest niezwykle ważne, ponieważ może zdarzyć się np. tak, że dojdzie do naruszenia dyscypliny finansów publicznych poprzez stałe wypłacanie pracownikowi samorządowemu dodatku należnego okresowo.
- Wynagrodzenie pracowników samorządowych
- Informacja publiczna a informacja o wynagrodzeniu pracowników urzędu pełniących funkcję publiczną
- Naruszenie dyscypliny finansów publicznych poprzez stałe wypłacanie pracownikowi samorządowemu dodatku należnego okresowo
- Zarobki w samorządzie
Wynagrodzenie pracowników samorządowych
Wynagrodzenia pracowników samorządowych są uregulowane w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 530, dalej jako: ustawa). Przepisy ustawy stanowią, że pracownikowi samorządowemu przysługuje wynagrodzenie stosowne do zajmowanego stanowiska oraz posiadanych kwalifikacji zawodowych.
wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wieloletnią pracę, nagroda jubileuszowa oraz jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Oprócz tego: . wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), staroście oraz marszałkowi województwa przysługuje dodatek specjalny.
Fakultatywne (nie obowiązkowe) dodatki dla pracowników samorządowych: dodatek funkcyjny; dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań, nagroda za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej.
Informacja publiczna a informacja o wynagrodzeniu pracowników urzędu pełniących funkcję publiczną
Informacje odnoszące się do nagród przyznanych pracownikom jednostki samorządu terytorialnego mają charakter informacji publicznej. Dlaczego tak się dzieje? Wynika to stąd, że wynagrodzenia pracowników samorządowych dotyczą sposobu wydatkowania majątku publicznego przez podmioty tworzące sektor finansów publicznych w rozumieniu art. 9 ustawy o finansach publicznych. Co ważne, o ile informacja o wysokości nagród pracowników pełniących funkcję publiczną podlega udostępnieniu bez ograniczeń, a więc ze wskazaniem ich imion i nazwisk oraz kwot otrzymanych nagród, o tyle informacja taka w przypadku pracowników niepełniących funkcji publicznych podlega ochronie ze względu na prywatność tych osób. Oznacza to, że może być ona udostępniona w pełnym zakresie (z podaniem imion i nazwisk) tylko wówczas, gdy osoba taka wyraźnie oświadczy, że rezygnuje z przysługującego jej prawa do prywatności i zgadza się na ujawnienie swoich danych. Jak podkreślił w wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku z dnia 18 marca 2020 r., II SAB/Gd 106/19, informacja o wynagrodzeniu pracowników urzędu pełniących funkcję publiczną podlega udostępnieniu bez ograniczeń ze wskazaniem ich imion i nazwisk oraz kwot otrzymanego wynagrodzenia, niezależnie od tego, czy osoba taka jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru, czy umowy cywilnoprawnej.
Naruszenie dyscypliny finansów publicznych poprzez stałe wypłacanie pracownikowi samorządowemu dodatku należnego okresowo
Jawność wynagrodzeń jest bardzo ważna. W innym przypadku może dojść do naruszeń, tak jak w niżej opisanej sprawie, w której zapadło Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej z dnia 28 kwietnia 2022 r., BDF1.4800.100.2021. Zgodnie z treścią orzeczenia: W brzmieniu przepisu z art. 36 ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych ustawodawca zawarł spójnik alternatywy łącznej „lub”, co wyłącza konieczność kumulatywnego spełnienia warunków do przyznania dodatku specjalnego w postaci okresowego zwiększenia obowiązków służbowych i dodatkowych zadań. Do przyznania tego dodatku wystarczy wystąpienie którejkolwiek z tych okoliczności. Jedyny wymóg formalny do przyznania takiego dodatku określony został przez ustawodawcę w art. 39 ust. 2 pkt 2 tej ustawy. Przyjęcie jednak, że ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „okresowości” dodatku specjalnego i reguł jego przyznawania prowadziłoby do powszechnie kwestionowanej w doktrynie interpretacji „ad absurdum” (...). Wynik takiej szerokiej wykładni językowej tego przepisu prowadziłby do braku zasadności rozróżnienia dodatkowego od podstawowego składnika wynagrodzenia. W zakresie interpretacji nazwy „okresowy” w brzmieniu art. 36 ust. 5 wskazanej ustawy chodzi, zatem o przyjęcie takiej alternatywy znaczenia językowego, które najlepiej odpowiada celowi i funkcji tego przepisu w świetle uprawnień pracownika samorządowego (rozdział 4 ustawy).
Zarobki w samorządzie
Maksymalne stawki wynagrodzeń określone są w ustawie okołobudżetowej. Przykładowo w 2023 r. stawki maksymalne dla m.in. wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, starostów oraz marszałków województwa nie mogły przekraczać 11,2-krotności kwoty bazowej. Ta jest ustalana każdego roku w ustawie budżetowej. Tak więc w 2023 r. było to 1789,42 zł. W 2023 r. maksymalne miesięczne wynagrodzenie mogło wynieść 20 041,50 zł.