PROBLEM
Tworzymy zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Zgodnie z naszym regulaminem zfśs od stycznia 2017 r. pracownicy mogą ubiegać się o dofinansowanie do ferii zimowych swoich dzieci. Niektóre osoby zgłaszają nam, że są uprawnione do świadczenia wychowawczego (500+). Czy powinny doliczyć to świadczenie do swojego dochodu, od którego zależy wysokość wsparcia z zfśs? Obowiązujący u nas regulamin funduszu nie normuje tej kwestii.
RADA
Tak. Państwa pracownicy powinni doliczyć świadczenie wychowawcze do swojego dochodu. Oznacza to, że przy ocenie ich sytuacji finansowej to świadczenie będzie miało wpływ na wysokość przysługującego im wsparcia z zfśs. Kwestia ta nie została bowiem inaczej unormowana ani w ustawie o zfśs, ani w obowiązującym w Państwa firmie regulaminie funduszu. Szczegóły w uzasadnieniu.
Polecamy książkę: Kodeks pracy 2017 Praktyczny komentarz z przykładami
UZASADNIENIE
Każdy pracodawca tworzący zfśs ustala własny regulamin przyznawania świadczeń z funduszu. W regulaminie zfśs określa się zasady i warunki korzystania z funduszu, a przyznanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z zfśs uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracowników. Przyjmuje się, że czym trudniejsza sytuacja pracownika, tym większa powinna być dla niego pomoc z zfśs.
Przepisy ustawy o zfśs nie zawierają zapisów dotyczących uwzględniania świadczenia wychowawczego w dochodach pracownika do celów ustalenia rodzaju i wysokości przysługującego mu wsparcia z funduszu. Świadczenie 500+ na drugie i kolejne dziecko przysługuje bez względu na wysokość dochodów przypadających na członka rodziny, natomiast warunkiem otrzymania świadczenia na pierwsze dziecko jest spełnienie kryterium dochodu. Powodem wprowadzenia świadczenia 500+ było promowanie dużych rodzin i zwiększenie dzietności, bez możliwości pozbawienia prawa czy ograniczenia innych świadczeń przysługujących pracownikowi oraz jego rodzinie (świadczenie 500+ nie wpływa na wysokość świadczeń alimentacyjnych – art. 135 § 3 pkt 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a ponadto nie podlega ono egzekucji komorniczej – art. 833 § 6 Kodeksu postępowania cywilnego). Jednak ograniczenia świadczeń z zfśs z powodu posiadania dzieci i otrzymywania z tego tytułu dodatkowego wsparcia z budżetu państwa nie można uznać za nieuzasadnione. Świadczenie wychowawcze polepsza bowiem sytuację materialną osób uprawnionych, a od niej zależy prawo do wsparcia z funduszu. Społeczne przeznaczenie tego świadczenia trudno w tym przypadku uznać za dominujące. Ponadto z przepisów ustawy o zfśs nie wynika, że świadczenie wychowawcze podlega wyłączeniu z dochodu. Inaczej (korzystniej dla osób uprawnionych) może określać tę kwestię regulamin funduszu.
Zobacz: Zbiorowe prawo pracy
PRZYKŁAD
Spółka z o.o. prowadzi zfśs. W 2017 r. zasoby funduszu zgodnie z regulaminem gospodarowania zfśs mogą być wydatkowane m.in. na dofinansowanie wypoczynku pracowników oraz ich dzieci do 18 lat. Wysokość dofinansowania jest uzależniona od dochodu przypadającego na członka rodziny (zgodnie z oświadczeniem osób uprawnionych).
Wariant I
Regulamin funduszu nie definiuje dochodu na potrzeby przyznawania wsparcia z zfśs. Jednak ze wzoru oświadczenia do celów ubiegania się o pomoc z funduszu (będącego integralną częścią regulaminu zfśs) wynika, że przez dochody należy rozumieć każde przysporzenie majątkowe, z wyjątkiem świadczeń mających charakter zwrotu kosztów (w tym ekwiwalentów). Zatem osoby uprawnione powinny doliczyć świadczenie 500+ do swoich dochodów i wykazać w oświadczeniu. Świadczenie to należy włączyć do dochodu również wtedy, gdy z treści regulaminu zfśs będzie wynikać, że jest to przysporzenie majątkowe.
Wariant II
Regulamin funduszu definiuje dochód na potrzeby przyznawania wsparcia z zfśs. Wyłącza z niego m.in. świadczenia rodzinne, w tym zasiłki rodzinne i dodatki do tych zasiłków oraz świadczenie 500+. Oznacza to, że osoby uprawnione nie powinny wliczać tych świadczeń do swoich dochodów.
Aby uniknąć niedomówień w kwestii źródeł dochodów do celów socjalnych, warto doprecyzować przepisy wewnętrzne przez zmianę regulaminu zfśs oraz zaktualizować oświadczenia o dochodach osób uprawnionych.
Zobacz: Wskaźniki i stawki
Wzór oświadczenia o sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do świadczeń z zfśs wyłączającego świadczenie 500+ z dochodów tych osób
Autor: Renata Guza - Kiliańska, ekonomistka, specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, praktyk z ponad 17-letnim doświadczeniem, kierownik działu outsourcingu usług kadrowo-płacowych
Podstawa prawna:
● art. 2 pkt 1, pkt 5, art. 8 ust. 1–2 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 800; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 2255Podstawa prawna:
● art. 4–5 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci – Dz.U. z 2016 r. poz. 195; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 60
● art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 60
● art. 135 § 3 pkt 3 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy – j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1271
● art. 833 § 6 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego – j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 85
Zobacz: Kalkulatory