Regulację dotyczącą zasiłków dla osób bezrobotnych zawierają przepisy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, wraz z późniejszymi zmianami, jak również odpowiednie rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej. Zgodnie z jej przepisami bezrobotnym jest osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, gotowa i zdolna do podjęcia pracy w pełnym wymiarze godzin obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej. Musi to być ona pełnoletnia, ale nie może być w wieku emerytalnym.
Zobacz również serwis: Młodociani, niepełnosprawni, bezrobotni
Wysokość przysługującego zasiłku
Wartość zasiłku ustala się raz w roku, 1 czerwca, waloryzując ją w oparciu o inflację. Od 1 czerwca 2013 roku wartość podstawowej kwoty zasiłku wynosi 823,60 zł brutto miesięcznie przez pierwsze trzy miesiące pobierania zasiłku oraz 646,70 zł brutto miesięcznie przez kolejne miesiące posiadania prawa do zasiłku. Bezrobotni będą pobierać zasiłki w tej wysokości do końca maja 2014 roku. Można się spodziewać niewielkiego wzrostu kwoty podstawowej. Zgodnie z założeniami budżetowymi wyniesie on około 1 procent, czyli mniej niż 10 złotych.
Wysokość pobieranego zasiłku różni się w zależności od długości stażu pracy bezrobotnego. Jeśli wynosi on najwyżej 5 lat, przysługuje mu zasiłek w kwocie równiej 80% kwoty podstawowej zasiłku dla bezrobotnych (658,90 brutto przez pierwsze trzy miesiące, zaś w kolejnych miesiącach – 517,40 złotych). Jeśli długość stażu pracy bezrobotnego wynosi od ponad 5 lat do 20 lat, zasiłek wypłacany jest w 100%. Po przekroczeniu 20 lat długości stażu pracy przysługiwać będzie 120% kwoty podstawowej (988,40 złotych brutto miesięcznie oraz 776,10 zł w kolejnych miesiącach). Kwoty te ulegną waloryzacji z dniem 1 czerwca 2014 r.
Zobacz również: Społeczny wymiar bezrobocia
Komu przysługuje prawo do zasiłku?
Aby uzyskać uprawnienie do otrzymywania zasiłku dla bezrobotnego należy spełniać kilka przesłanek wskazanych w przepisach. Osoba taka nie może mieć możliwości skorzystania z odpowiedniej pracy, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych ani robót publicznych.
Rozwiązanie to obejmuje również te osoby bezrobotne, które w ciągu 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy przez łączny okres minimum 365 dni:
- były zatrudnione lub wykonywały pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą lub świadczyły usługi na podstawie umowy agencyjnej lub zlecenia z co najmniej minimalnym wynagrodzeniem za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy,
- opłacały składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota, wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę,
- wykonywały pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, jeśli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- wykonywały pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych jako członkowie tej spółdzielni, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- były zatrudnione, pełniły służbę lub wykonywały inną prace zarobkowa i osiągały wynagrodzenie lub dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy,
- opłacały składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego,
- były zatrudnione za granicą i przybyły do Rzeczpospolitej Polskiej jako repatrianci,
- były zatrudnione w państwach członkowskich Unii Europejskiej,
- zostały zwolnione po odbyciu zasadniczej służby wojskowej lub okresowej służby wojskowej, jeśli jej okres odbywania wynosił 240 dni.
Polecamy także: Polacy emigrują za pracą
Długość tego okresu uzależniona jest od wysokości stopy bezrobocia w danym powiecie w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku. W większości przypadków omawiane świadczenie przysługuje na okres 6 miesięcy. Ma to miejsce wówczas, gdy stopa bezrobocia w danym powiecie nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju. Przez 12 miesięcy zasiłek pobierać mogą bezrobotni zarejestrowani w powiecie, w którym stopa bezrobocia na wskazany moment przekraczała tą wartość. Niezależnie od tego jednak uprawnienie do pobierania zasiłku przez 12 miesięcy przysługuje osobie:
- powyżej 50. roku życia posiadającej co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku,
- która utrzymuje co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, zaś jej małżonek również jest bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania.
Prawo do zasiłku można stracić
Powodem utraty uprawnienia do pobierania zasiłku może być m.in. odmowa przyjęcia przez bezrobotnego propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym – przy jednoczesnym braku uzasadnionej przyczyny odmowy.
Zadaj pytanie: Forum Kadry