To świadczenie tylko dla kobiet 56 plus i mężczyzn 61 plus. Jakie zasady w latach 2025-2026? Aby otrzymać to świadczenie w 2025 r. i w 2026 r. należy spełnić kilka podstawowych warunków. Poniżej najważniejsze informacje, czyli: jaka wysokość świadczenia, jak złożyć wniosek oraz kto i na jakich warunkach w latach następnych ma prawo do świadczenia.
- To świadczenie tylko dla kobiet 56 plus i mężczyzn 61 plus. Jakie zasady w latach 2025-2026?
- To świadczenie tylko dla kobiet 56 plus i mężczyzn 61 plus. Kto ma prawo do świadczenia kompensacyjnego?
- Wniosek o świadczenie kompensacyjne 2025
- Jaka wysokość świadczenia kompensacyjnego 2025?
To świadczenie tylko dla kobiet 56 plus i mężczyzn 61 plus. Jakie zasady w latach 2025-2026?
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne jest rodzajem zabezpieczenia socjalnego. Nie można go traktować jako świadczenia równorzędnego do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Świadczenie to ma na celu zapewnienie środków do życia nauczycielowi, który odszedł z zawodu, do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego jest podstawą wydania przez ZUS decyzji o przyznaniu nauczycielowi emerytury. O odmiennym charakterze nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych stanowi fakt, że świadczenia wypłacane są bezpośrednio z budżetu państwa. Oznacza to, że świadczenia kompensacyjne nie są świadczeniami ekwiwalentnymi uzyskiwanymi w związku z opłacaniem składek ubezpieczeniowych - tak podkreśla K. Woźniczko, komentująca ustawę o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych.
Świadczenie kompensacyjne przysługuje nauczycielom, którzy spełnili łącznie następujące warunki:
- osiągnęli wiek. Jaki? Tak jak poniżej w określonych latach. Można zauważyć, że w latach 2025-2026 będzie to pierwszy raz dla kobiet 56 lat, podczas gdy wcześniej było 55. Dla mężczyzn i tak począwszy od 2014 r. wiek ten sukcesywnie rósł o rok, z każdym nowym okresem.
1) 55 lat - w latach 2009-2014;
2) 55 lat w przypadku kobiet i 56 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2015-2016;
3) 55 lat w przypadku kobiet i 57 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2017-2018;
4) 55 lat w przypadku kobiet i 58 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2019-2020;
5) 55 lat w przypadku kobiet i 59 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2021-2022;
6) 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2023-2024;
7) 56 lat w przypadku kobiet i 61 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2025-2026;
8) 57 lat w przypadku kobiet i 62 lata w przypadku mężczyzn - w latach 2027-2028;
9) 58 lat w przypadku kobiet i 63 lata w przypadku mężczyzn - w latach 2029-2030;
10) 59 lat w przypadku kobiet i 64 lata w przypadku mężczyzn - w latach 2031-2032.
- mają okres składkowy i nieskładkowy w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672), wynoszący 30 lat, w tym 20 lat wykonywania pracy w jednostkach, o których mowa w poniżej, w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć;
- rozwiązali stosunek pracy.
To świadczenie tylko dla kobiet 56 plus i mężczyzn 61 plus. Kto ma prawo do świadczenia kompensacyjnego?
Prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego mają nauczyciele zatrudnieni w enumeratywnie wskazanych w placówkach z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 245, dalej jako: ustawa). Ustawa wskazuje, że dot. to: nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w:
a) publicznych i niepublicznych przedszkolach,
b) publicznych i niepublicznych szkołach, z wyjątkiem niepublicznych szkół nieposiadających uprawnień szkoły publicznej, o których mowa w art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2245, z późn. zm.1), i niepublicznych szkół artystycznych nieposiadających uprawnień publicznej szkoły artystycznej,
c) publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i placówkach takich jak: młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze umożliwiające dzieciom i młodzieży, a także dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna, realizację odpowiednio obowiązku, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
Co zrobić aby otrzymać świadczenie kompensacyjne?
Warunkiem uzyskania świadczenia jest zatrudnienie w ww. jednostkach, tj. wykonywanie pracy w charakterze nauczyciela przed złożeniem wniosku o świadczenie. Złożenie wniosku przez osobę, która była zatrudniona jako nauczyciel, ale w momencie złożenia wniosku wykonuje już pracę o innym charakterze, jest nieskuteczne. Podobnie wykonywanie przez nauczyciela pracy nauczycielskiej w oparciu o umowy cywilnoprawne (umowa o dzieło, umowa zlecenia) stanowi negatywną przesłankę przyznania nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Dyrektor niepublicznego studium, bez umowy: brak prawa do kompensówki
Ubezpieczony w chwili zgłoszenia wniosku o świadczenie nie pozostawał w stosunku pracy jako nauczyciel w jednostkach wymienionych w art. 2 ust. 1 ustawy i nie spełnił przesłanek ustawy. W chwili złożenia wniosku ubezpieczony był współwłaścicielem i dyrektorem niepublicznego studium, o uprawnieniach szkoły publicznej. Podstawą wykonywania pracy przez ubezpieczonego nie był stosunek pracy, w związku z powyższym nie może rozwiązać zatrudnienia. Niespełnienie formalnego warunku skutkuje nieprzyznaniem świadczenia (zob. Wyrok SA w Katowicach – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 18.10.2012 r. (III AUa 302/12)
Wniosek o świadczenie kompensacyjne 2025
Aby, otrzymać świadczenie kompensacyjne złóż do ZUS następujące dokumenty: wniosek o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (ENSK) informację dotyczącą Twoich okresów składkowych i nieskładkowych, dokumenty potwierdzające okres wykonywania pracy nauczycielskiej, dokumenty, które potwierdzają Twoje okresy, m.in.: pracy, prowadzenia działalności pozarolniczej, służby wojskowej, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, urlopu wychowawczego, nauki w szkole wyższej, dokumenty, które potwierdzają Twoje wynagrodzenie przed 1 stycznia 1999 r.
Jaka wysokość świadczenia kompensacyjnego 2025?
Świadczenie kompensacyjne finansowane jest z budżetu państwa. Jak wynika z art. 5 ustawy świadczenie stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury, ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według obowiązujących w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie świadczenia tablic średniego trwania życia, o których mowa w art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wysokość świadczenia jest więc ustalana indywidualnie. Jeżeli uprawniony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury, składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zwiększa się przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w Zakładzie. Wysokość nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego nie może być niższa niż najniższa gwarantowana emerytura, która aktualnie wynosi 1 878,91 zł brutto. Z danych ZUS wynika, że w kwietniu 2024 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 12,3 tys. osób; przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 4022,52 zł.
Świadczenie kompensacyjne podlega waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych dla waloryzacji świadczeń w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Ustawa z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 245 )