RADA
Legitymacje ubezpieczeniowe dla członków rodziny osób zgłoszonych przez Państwa do ubezpieczenia wystawia ZUS. Pracownik powinien zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego w zakładzie pracy członka rodziny, który będzie korzystał z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych. Na tej podstawie Państwo powinni dokonywać kolejnych wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej.
UZASADNIENIE
Członkowie rodziny, aby mogli skorzystać z bezpłatnej pomocy lekarza, muszą udokumentować prawo do korzystania z bezpłatnej opieki medycznej.
Dowodem objęcia danej osoby ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce ma być karta ubezpieczenia zdrowotnego. Karty te nie są jeszcze obecnie wydawane, dlatego do czasu ich wydania dowodem ubezpieczenia zdrowotnego jest każdy dokument, który potwierdza, że za osobę ubezpieczoną są opłacane składki na ubezpieczenie zdrowotne, a członek rodziny został przez niego zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego. Dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie zdrowotne jest każdy dokument, który do 31 grudnia 1998 r. potwierdzał uprawnienia do świadczeń leczniczych, np. legitymacja dla członków rodziny (druk ZUS E-2).
Członkowie rodziny osoby, która podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu, mogą posługiwać się legitymacją ubezpieczeniową rodzinną, której ważność jest potwierdzona aktualną datą i pieczątką zakładu pracy i upoważnionego pracownika firmy albo dowodem opłacenia składki zdrowotnej przez osobę ubezpieczoną wraz ze zgłoszeniem do ubezpieczenia członków rodziny (druk ZUS ZCZA lub ZUS ZCNA). Osoba ubezpieczona, za którą jest odprowadzana składka zdrowotna, ma obowiązek zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego (u swojego płatnika) członków rodziny, jeżeli nie mają własnego tytułu do ubezpieczenia. Z chwilą uzyskania tytułu do ubezpieczenia przez członka rodziny należy go wyrejestrować z ubezpieczenia jako członka rodziny.
Członkami rodziny ubezpieczonego uprawnionymi do świadczeń opieki zdrowotnej są osoby pozostające na wyłącznym utrzymaniu osoby ubezpieczonej, która opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Są to:
• dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione oraz wnuki i dzieci obce przyjęte na wychowanie, również w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształcą się w szkole - do ukończenia 26 lat, natomiast w przypadku dzieci niepełnosprawnych w znacznym stopniu - bez ograniczenia wieku,
• małżonek,
• krewni wstępni (dziadek, babka, prababka, pradziadek) pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym i nieobjęci obowiązkiem ubezpieczenia.
Legitymacje ubezpieczeniowe dla członków rodziny pracownika mogą wystawiać oddziały ZUS lub pracodawcy, którzy w danym roku kalendarzowym wypłacają zasiłki z tytułu choroby i macierzyństwa (czyli płatnicy składek, którzy 30 listopada ubiegłego roku zgłaszali do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych).
Państwo zatrudniają mniej niż 20 ubezpieczonych, dlatego osoby zgłoszone przez Państwa do ubezpieczenia zdrowotnego o wydanie legitymacji rodzinnej powinny zwrócić się do ZUS. W tym celu muszą wypełnić wniosek o wydanie legitymacji dla członków rodziny na druku ZUS E-22a (we wniosku należy wpisać dane pracownika, dane adresowe oraz dane pracodawcy i członków rodziny, którzy mają być wpisani do legitymacji). Składając wniosek o wydanie legitymacji osoba ubezpieczona powinna przedłożyć dowód osobisty i dostarczyć:
• skrócone odpisy aktów urodzenia dzieci, gdy członkami rodziny są dzieci,
• skrócony odpis aktu zawarcia związku małżeńskiego, gdy członkiem rodziny jest współmałżonek.
Prawo do świadczeń przysługuje członkom rodziny na podstawie wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej do końca miesiąca, w którym legitymacja została zaktualizowana, oraz przez następne 30 dni. Kolejnych wpisów w legitymacji zakład pracy dokonuje na wniosek osoby ubezpieczonej.
Pracownik powinien mieć jedną legitymację ubezpieczeniową. Jeżeli wcześniej otrzymał legitymację w związku z poprzednim zatrudnieniem, to kolejny zakład pracy nie wystawia mu nowej.
Członek rodziny, który korzysta z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych, musi liczyć się z koniecznością dostarczenia w danej placówce (przychodni, szpitalu) dodatkowych dokumentów, tj:
• osoby, które ukończyły 18 lat - dokument potwierdzający fakt kontynuowania nauki - ważna legitymacja szkolna lub studencka,
• osoby niepełnosprawne - orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.
Podstawa prawna:
• art. 49 ust. 1, art. 67 ust. 4, art. 240 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU nr 210, poz. 2135 ze zm.),
• art. 6 ustawy z 25 listopada 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych (DzU z 1989 r. nr 25, poz. 137 ze zm. - utraciła moc 1 stycznia 1999 r.),
• rozporządzenie z 16 maja 1991 r. w sprawie wzorów i trybu wystawiania legitymacji ubezpieczeniowych (DzU nr 51, poz. 223 - utraciło moc 1 stycznia 1999 r.).
Bogusław Nowakowski
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych