Otrzymuję z ZUS świadczenie przedemerytalne. Od marca do września 2005 r. pracowałam w Wielkiej Brytanii, natomiast od października pracuję w USA. Nie zgłaszałam w ZUS, że podjęłam tę pracę, bo myślałam, że na świadczenie przedemerytalne wpływają tylko przychody osiągnięte w Polsce. Jednak koleżanka, z którą pracowałam, zgłosiła te zarobki w ZUS. Czy powinnam poinformować ZUS o przychodzie, jaki osiągnęłam za granicą? Jeśli tak, to jakie dokumenty będę musiała przedstawić?
RADA
Powinna pani poinformować ZUS o podjęciu zatrudnienia w tych krajach. Ponadto w terminie do końca maja 2006 r. powinna Pani udokumentować w ZUS wysokość przychodów osiągniętych od 1 marca 2005 r. do 28 lutego 2006 r., w tym przychodów osiągniętych za granicą, odpowiednimi zaświadczeniami lub oświadczeniami.
UZASADNIENIE
Na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia przedemerytalnego wpływa nie tylko przychód osiągnięty z tytułu działalności zarobkowej wykonywanej w Polsce, ale również z tytułu pracy za granicą. Zatem osoba uprawniona do świadczenia przedemerytalnego musi poinformować ZUS o podjęciu zatrudnienia za granicą i o wysokości przychodu, jaki będzie osiągać z tego tytułu.
Ponadto do końca maja każdego roku ma obowiązek poinformować ZUS o wysokości przychodu osiągniętego w całym zakończonym roku rozliczeniowym (trwającym od 1 marca poprzedniego roku do końca lutego danego roku).
Ponadto do końca maja każdego roku ma obowiązek poinformować ZUS o wysokości przychodu osiągniętego w całym zakończonym roku rozliczeniowym (trwającym od 1 marca poprzedniego roku do końca lutego danego roku).
Z pytania wynika, że w poprzednim roku rozliczeniowym osiągnęła Pani przychód w dwóch państwach: Wielkiej Brytanii, a więc w kraju należącym do Unii Europejskiej, oraz w USA – państwie, z którym Polska nie ma podpisanej umowy międzynarodowej w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.
Świadczeniobiorca osiągający przychód z tytułu zatrudnienia za granicą w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także w innych krajach, z którymi Polska zawarła umowę międzynarodową z zakresu ubezpieczeń społecznych, powinien dostarczyć do ZUS zaświadczenie od swojego zagranicznego pracodawcy. Do celów zawieszenia lub zmniejszenia świadczenia przedemerytalnego ZUS weźmie pod uwagę przychód faktycznie osiągnięty, wykazany w tym zaświadczeniu.
Wysokość osiągniętego przychodu można również udokumentować oświadczeniem. ZUS dokonuje rozliczenia przychodu na podstawie tego oświadczenia, ale jednocześnie przeprowadza postępowanie w celu uzyskania zaświadczenia. W ramach tego postępowania może wystąpić do właściwej jednostki ZUS wyznaczonej do realizacji umów międzynarodowych (tzw. JRUM), aby wystąpiła do zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej w państwie, w którym była wykonywana praca, o przekazanie dokumentów potwierdzających wysokość przychodu. Po uzyskaniu takiego zaświadczenia ZUS weryfikuje rozliczenie świadczenia dokonane na podstawie oświadczenia.
Przychód uzyskany w państwie spoza UE i EOG lub w państwie, z którym Polska nie zawarła umowy międzynarodowej w zakresie ubezpieczenia społecznego (m.in. w USA), jest ustalany przez ZUS na podstawie zaświadczenia wystawionego przez podmiot, u którego został on osiągnięty. Jeśli jednak osoba uprawniona do świadczenia nie przedstawiła takiego zaświadczenia, a była zatrudniona u zagranicznego pracodawcy, musi złożyć oświadczenie, w którym deklaruje jego wysokość. W tym przypadku miesięczny przychód nie może być jednak niższy od kwoty najniższego wynagrodzenia.
Jeśli osoba uprawniona do świadczenia przedemerytalnego opłacała składki na ubezpieczenia społeczne w kraju, w którym wykonywała działalność, warto, aby zagraniczny pracodawca zawarł w zaświadczeniu informację o procentowym wymiarze tych składek. Jest to istotne w razie przekroczenia przez świadczeniobiorcę dopuszczalnej kwoty przychodu. W takim przypadku świadczenie przedemerytalne podlega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia dopuszczalnej granicy przychodu, pomniejszoną o składki na ubezpieczenia społeczne należne od ubezpieczonego i ustalone od kwoty przekroczenia.
Jeśli zaświadczenie nie zawiera informacji o składkach lub rozliczenie przychodu następuje na podstawie oświadczenia i ZUS nie jest w stanie ustalić, czy składki były opłacane i w jakiej wysokości, zmniejsza świadczenie o pełną kwotę, bez jej pomniejszania o składki.
Ponieważ nie poinformowała Pani ZUS o fakcie podjęcia zatrudnienia, było ono wypłacane w pełnej wysokości. Jeśli z zaświadczenia o wysokości zarobków osiągniętych z tytułu zatrudnienia będzie wynikać, że świadczenie powinno być zawieszone lub wypłacane w zmniejszonej wysokości, będzie Pani zobowiązana do zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia (części lub całości świadczenia przedemerytalnego) wraz z odsetkami.
Podstawa prawna:
• art. 84 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU nr 137, poz. 887 ze zm.),
• art. 5–6, art. 11 pkt 2 ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (DzU nr 120, poz. 1252 ze zm.),
• art. 104 ust. 3 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.).