Rzecznik regionalny ZUS w Opolu, przekazał informację, że w województwie opolskim na około 60 tysięcy płatników składek ZUS co piąty ma problem ze spłatą należności wobec ubezpieczyciela. Długi z tytułu składek przekroczyły 368 mln złotych. Czy od nieopłaconych składek naliczane są odsetki? Co robić w takiej sytuacji?
- ZUS alarmuje, że dużo przedsiębiorców nie opłaca składek
- Jaki jest termin składania dokumentów i opłacania składek w ZUSie?
- Czy od nieopłaconych składek naliczane są odsetki?
- Czy istnieje kompetencja ZUS do wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie?
- Rozłożenie zadłużenia na raty
- Jakie kary za naruszanie przepisów o ubezpieczeniach społecznych?
- Maksymalna kwota zadłużenia w ZUS
ZUS alarmuje, że dużo przedsiębiorców nie opłaca składek
Około 20,5 tysiąca przedsiębiorców ma swoją siedzibę w stolicy regionu i powiecie opolskim, okazuje się jednak, że dużo część z nich ma problemy z terminowym płaceniem obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne. Sebastian Szczurek, rzecznik regionalny ZUS w Opolu, przekazał PAP informację, że w województwie opolskim na około 60 tysięcy płatników składek ZUS co piąty ma problem ze spłatą należności wobec ubezpieczyciela. Długi z tytułu składek przekroczyły 368 mln złotych. "Obecnie w opolskim ZUS liczba aktywnych kont z zadłużeniem nieznacznie przekracza 12 tysięcy. Tylu płatników ma kłopoty z terminowym opłacaniem składek na indywidualny numer rachunku w ZUS. Łączna kwota zadłużenia na kontach tych pracodawców i osób z działalnością to 368,3 miliona złotych. Z tej kwoty prawie połowa, bo 174,2 miliona złotych, to zaległości powstałe w ostatnich dwunastu miesiącach" – powiedział Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.
Jaki jest termin składania dokumentów i opłacania składek w ZUSie?
Płatnik składek powinien przesłać do ZUS:
- dokument DRA ZUS, czyli deklarację rozliczeniową, w której wykazuje rozliczenie składek oraz wypłacone świadczenia, podobnie musi przesłać imienne raporty miesięczne (ZUS RCA, ZUS RSA, ZUS RPA) oraz opłacić składki za dany miesiąc w następujących terminach:
do 5. dnia następnego miesiąca – dotyczy to takich podmiotów jak: jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe,
do 15. dnia następnego miesiąca – dotyczy to takich podmiotów jak: płatnicy posiadający osobowość prawną, m.in.: spółki kapitałowe (spółki akcyjne i spółki z o.o.), spółdzielnie, stowarzyszenia, fundacje, jednostki samorządu terytorialnego, uczelnie wyższe, Kościoły, zakładowe organizacje związkowe,
do 20. dnia następnego miesiąca – dotyczy to pozostałych płatników składek opłacających wyłącznie składki na własne ubezpieczenia, czyli m.in. przedsiębiorcy, wspólnicy spółek, podmioty nieposiadające osobowości prawnej, które zatrudniają innych ubezpieczonych, w tym spółki osobowe (tj. spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne).
Czy od nieopłaconych składek naliczane są odsetki?
Tak, jeżeli płatnik nie opłaci składek w terminie, na jego koncie powstaną zaległości. Właśnie od tych zaległych należności będą naliczane odsetki. Jak obliczyć odsetki? ZUS na swojej stronie internetowej: https://www.zus.pl/firmy/rozliczenia-z-zus/kalkulator-odsetkowy-dla-platnikow-skladek-zus, udostępnia specjalny kalkulator odsetkowy dla płatników składek. Płatnik może więc samodzielnie obliczyć kwotę odsetek za opóźnienie w opłaceniu składek na: ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych. Jak to zrobić? Należy podać kwotę nieopłaconych w terminie składek (na dany fundusz); termin, w którym składki powinny być opłacone; dzień, w którym płatnik chce zapłacić należności. Kalkulator umożliwi naliczenie kwoty należnych odsetek z uwzględnieniem: odsetek, z zapłaty których jest się zwolnionym, jako płatnik składek i zasad zaokrąglania odsetek.
Czy istnieje kompetencja ZUS do wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie?
Organ rentowy został wyposażony w kompetencję wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie, czyli uznania, że mimo nieopłacenia składki w terminie ubezpieczenie nie ustało. W ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1009, dalej: ustawa) nie zostały określone przesłanki "wyrażenia zgody" na opłacenie składki po terminie, co jednak nie oznacza przyznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych niczym nie skrępowanego uznania w uwzględnieniu lub nie uwzględnieniu wniosku o wyrażenie zgody. Przyznana kompetencja winna być wykonywana według sprawdzalnych, sprawiedliwych kryteriów. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyposażony w uprawnienie wyrażania zgody na opłacenie składki po terminie winien ujawnić jakimi przesłankami kierował się odmawiając jej, a jego decyzja podlega merytorycznej ocenie sądu. (zob. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19 lipca 2022 r., sygn. III AUa 1479/21).
Rozłożenie zadłużenia na raty
Najczęściej polecaną i wybieraną przez dłużników opcją jest wniosek o rozłożenie całego zadłużenia na raty. Możliwe jest również rozłożenie na raty zadłużenia z tytułu kosztów egzekucyjnych. Co istotne, to sam dłużnik może wskazać liczbę i wysokość rat. Przedsiębiorca terminowo spłacający raty w ZUS i na bieżąco regulujący składki bieżące, może uzyskać zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek, które pomaga m.in. w postępowaniach przetargowych czy staraniach o kredyt. O układ ratalny w ZUS może ubiegać się nie tylko ten, kto obecnie bądź w przeszłości prowadził firmę lub był samozatrudniony.
Wniosek o odroczenie terminu płatności składek czy rozłożenie zadłużenia na raty można składać elektronicznie przez profil PUE ZUS, za pośrednictwem poczty, czy osobiście w placówce ZUS. Zakres dokumentów, jakie należy dołączyć do wniosku, zawsze ustalany jest indywidualnie i zależy od rodzaju prowadzonej działalności oraz formy opodatkowania. Przedsiębiorca może skorzystać z pomocy doradcy ds. ulg i umorzeń w wybranych placówkach ZUS. Pomogą mu również pracownicy sali obsługi klientów - podaje PAP.
Jakie kary za naruszanie przepisów o ubezpieczeniach społecznych?
ukaranie karą grzywny,
wymierzenie opłaty dodatkowej,
wszczęcie postępowania egzekucyjnego,
zabezpieczenie na majątku płatnika poprzez wystąpienie do sądu rejonowego z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, wnioskiem o wpis hipoteki oraz złożenie wniosku do Urzędu Skarbowego o ustanowienie zastawu skarbowego,
złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z zakresu ubezpieczeń społecznych, określonych przepisami Kodeksu karnego,
zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika do sądu upadłościowego,
wystąpienie do sądu upadłościowego z wnioskiem o pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej lub pełnienia określonej funkcji,
wykluczenie wykonawcy z postępowania o uzyskanie zamówienia publicznego w związku z zaleganiem w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne,
złożenie wniosku o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Maksymalna kwota zadłużenia w ZUS
Jak podaje ZUS blisko 820 mln zł wyniosła na koniec lipca 2023 r. maksymalna kwota zadłużenia aktywnego płatnika. Rok wcześniej była o niespełna 1 mln zł mniejsza. Okazuje się, że brak instrumentów dla ZUS w przeciwdziałaniu narastającym zadłużeniom - konieczne są zmiany prawa.