Jeśli podpiszą Państwo z pracownikiem umowę o pracę, składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP) będą Państwo musieli opłacać wyłącznie od przychodów z tytułu umowy, z której wynika obowiązek wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Gdy podpiszą Państwo z tą osobą umowę zlecenia, składka na FEP będzie należna również od wynagrodzenia z umowy zlecenia.
UZASADNIENIE
Składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP) należy opłacać jedynie za pracowników (z małym wyjątkiem, o którym mowa niżej), którzy spełniają łącznie następujące warunki:
- urodzili się po 31 grudnia 1948 r. oraz
- wykonują jedną z prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.
Składki na FEP są należne od podstawy wymiaru odpowiadającej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu umowy o pracę, w ramach której jest wykonywana praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Oznacza to, że nie ma podstaw, aby w sytuacji, gdy pracownika łączą z pracodawcą dwie odrębne umowy o pracę, z których tylko jedna dotyczy wykonywania prac „szczególnych”, obowiązek odprowadzania składek na FEP obejmował przychody z obydwu umów. Wówczas pracodawca ma obowiązek naliczać składkę na FEP za pracownika wyłącznie od tych przychodów, które uzyskuje on z umowy obejmującej obowiązek świadczenia tego rodzaju pracy.
Inaczej jest w przypadku, gdy pracodawca zatrudnia pracownika, który wykonuje pracę „szczególną”, dodatkowo na umowę cywilnoprawną. W świetle przepisów ustawy o emeryturach pomostowych za pracownika należy bowiem uważać nie tylko osoby pozostające w stosunku pracy, ale i ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 2 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych). Oznacza to, że pracownikiem jest również osoba, która wykonuje pracę na podstawie umowy cywilnej (umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo na podstawie umowy o dzieło), jeżeli:
- taką umowę zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub
- jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
Składka na FEP powinna być opłacana od wszelkich wynagrodzeń stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, przysługujących z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Podstawę wymiaru składek na FEP stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na FEP należy ponadto stosować ograniczenie do 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.
Pracodawca, który ze swoim pracownikiem dodatkowo podpisuje umowę cywilnoprawną, musi opłacać składkę na FEP od sumy przychodów z umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej (art. 36 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych w związku z art. 18 ust. 1a ustawy systemowej). Nie ma znaczenia przedmiot dodatkowo zawartej umowy cywilnej.
WAŻNE!
Obowiązek opłacania składki na FEP od przychodów z umowy zlecenia zawartej dodatkowo z własnym pracownikiem nie zależy od tego, czy w ramach umowy cywilnej pracownik wykonuje pracę „szczególną”.
Obowiązek opłacania składek na FEP za pracownika powstaje z dniem rozpoczęcia wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a ustaje z dniem zaprzestania wykonywania tych prac (art. 35 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych). Okres ten należy rozumieć jako okres od dnia zatrudnienia pracownika na stanowisku pracy, na którym jest wykonywana praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, do dnia ustania zatrudnienia na tym stanowisku pracy.
PRZYKŁAD
Pracownik zatrudniony od 1 stycznia 2010 r. w garbarni na 1/2 etatu, od początku pracuje przy obróbce mokrych skór (jest to praca w szczególnych warunkach). Od lutego 2011 r. pracodawca chce powierzyć mu dodatkowe obowiązki w zakresie prac porządkowych na terenie zakładu. Nie będzie to praca w szczególnych warunkach.
Zakres obowiązków płatnika wobec ZUS zależy od tego, czy dodatkowa praca będzie wykonywana przez pracownika na umowę o pracę czy umowę zlecenia:
@RY1@i65/2011/003/i65.2011.003.000.0062.001.jpg@RY2@
Podstawa prawna
- art. 2 pkt 3, art. 35 ust. 1 i ust. 2, art. 36 ust. 2 i ust. 3, art. 57 pkt 1 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. Nr 237, poz. 1656),
- art. 8 ust. 1 i ust. 2a, art. 18 ust. 1–2, art. 19 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).