Bartosz Z. rozpoczął swoją pierwszą pracę w jednej z kancelarii prawnych w Ł. na początku października 2002 r. Został zatrudniony na podstawie umowy o pracę, z czym wiązało się zgłoszenie go do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Bartosz Z. jako osoba urodzona po 1969 r. mógł wybrać jeden z wielu działających na rynku otwartych funduszy emerytalnych (OFE). Jednak nie zrobił tego, ZUS również nie wezwał go do zawarcia umowy z wybranym funduszem. W efekcie nie przeprowadzono także losowania. Bartosz Z. zawarł umowę z OFE dopiero w marcu 2006 r., a w maju 2006 r. zwrócił się do ZUS o przekazanie zebranych składek do wybranego OFE. Bartosz Z. w związku z wpłatą zgromadzonych składek do OFE zażądał także zapłacenia przez ZUS odsetek ustawowych za cały okres ubezpieczenia. Jednak ZUS w listopadzie 2006 r. wydał decyzję odmowną, wskazując na brak podstaw do naliczenia odsetek ustawowych.
Jeżeli nie nastąpiło terminowe przekazanie składki do OFE z przyczyn leżących po stronie ZUS, od Zakładu są należne odsetki liczone według zmiennej stopy procentowej, obowiązującej dla kolejnych 3-miesięcznych okresów rozpoczynających się pierwszego dnia każdego kwartału kalendarzowego (art. 47 ust. 10a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Wysokość zmiennej stopy procentowej jest obliczana jako średnia arytmetyczna średnich ważonych stóp rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych sprzedanych na czterech ostatnich przetargach, które odbyły się do końca miesiąca poprzedzającego ostatni miesiąc przed rozpoczęciem danego kwartału, i jest zaokrąglana do 2 miejsc po przecinku. Do obliczania odsetek przyjmuje się, że rok wynosi 365 dni.
Jak widać z powyższego przepisu, sposób liczenia odsetek jest dość skomplikowany. W efekcie jednak odsetki obliczone powyższą metodą okazały się niższe od odsetek ustawowych, regulowanych przepisami Kodeksu cywilnego.
Od tej decyzji Bartosz Z. odwołał się do sądu. Rozpoznający sprawę Sąd Okręgowy w Ł. powziął jednak poważną wątpliwość co do zgodności z Konstytucją RP powołanego wyżej przepisu, głównie ze względu na potencjalnie dyskryminujący i niekorzystny dla uczestników II filaru ubezpieczeń społecznych sposób liczenia odsetek od składek przekazanych z opóźnieniem do OFE. Sąd skierował więc pytanie prawne do Trybunału Konstytucyjnego.
Trybunał jednak nie podzielił wątpliwości sądu pytającego i w wyroku z 18 grudnia 2008 r. (sygn. akt P 16/07) orzekł, że cytowany wyżej art. 47 ust. 10a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest zgodny z Konstytucją RP.
Uzasadniając orzeczenie, TK wskazał, że zaskarżony przepis nie daje podstaw do wyodrębnienia jakichkolwiek grup podmiotów, które byłyby traktowane z naruszeniem zasady równości wobec prawa. Nie można zatem - zdaniem Trybunału - pod tym kątem wyodrębnić uczestników II filaru ubezpieczeń społecznych jako osobnej grupy.
Obowiązek wypłaty odsetek za opóźnione składki ukształtowany jest w sposób jednolity niezależnie od tego, do jakiego funduszu powinny one trafić oraz bez względu na cechy płatnika składek i ubezpieczonego czy wielkość omawianej zaległości. Stąd sposób określania wysokości odsetek za zwłokę w przekazywaniu składek z ZUS do OFE mieści się w granicach swobody ustawodawczej - stwierdził w konkluzji TK.