Kto może przystąpić do PPK i oszczędzać w programie? Aby zostać uczestnikiem PPK, trzeba mieć wymagany okres zatrudnienia. Jak obliczyć zatrudnienie?
Zapis do PPK
W przypadku, gdy podmiot zatrudniający zatrudnia daną osobę na krótkie okresy, musi pamiętać, że - przy ustalaniu stażu potrzebnego dla „zapisania” jej do PPK - należy uwzględniać nie tylko obecne zatrudnienie, ale także okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy w tym podmiocie. Chodzi tu o takie okresy, podczas których dana osoba była „osobą zatrudnioną” w rozumieniu ustawy o PPK.
Niekiedy podmiot zatrudniający (np. pracodawca lub zleceniodawca, który ma NIP lub REGON) zatrudnia dane osoby tylko na krótkie okresy - np. na okres wakacji. Należy jednak zwrócić uwagę, że jeżeli jest to zatrudnienie periodyczne, to nawet przy krótkim, ale kolejnym zatrudnieniu może powstać obowiązek „zapisania” takiej osoby do PPK.
Podmiot zatrudniający „zapisuje” osobę zatrudnioną do PPK, czyli zawiera - w jej imieniu i na jej rzecz - umowę o prowadzenie PPK, nie wcześniej niż po upływie 14 dni zatrudnienia i nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęły 3 miesiące (90 dni) zatrudnienia, chyba że osoba zatrudniona zadeklaruje przed upływem tego terminu niedokonywanie wpłat do PPK albo przestanie być w stosunku do tego podmiotu osobą zatrudnioną.
Należy jednak pamiętać, że do okresu zatrudnienia, wymaganego dla zawarcia umowy o prowadzenie PPK, wlicza się okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy, które miały miejsce w obecnym podmiocie zatrudniającym, a także okresy zatrudnienia w innych podmiotach zatrudniających, jeżeli z mocy odrębnych przepisów obecny podmiot zatrudniający jest następcą prawnym w stosunkach prawnych nawiązanych przez podmiot, który poprzednio zatrudniał daną osobę.
Pracodawca zatrudnił pracownika na okres od 1 czerwca do 31 sierpnia br. Jest to pierwsze zatrudnienie tej osoby w tym podmiocie. Pracodawca przyjął zasadę, że „zapisuje” osoby zatrudnione do PPK najpóźniej jak to możliwe, czyli 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęło 90 dni zatrudnienia. W przypadku pracownika zatrudnionego 1 czerwca, pracodawca miałby czas na „zapisanie” go do PPK do 10 września br., ale w tym dniu pracownik nie będzie już zatrudniony u tego pracodawcy, co spowoduje, że nie zostanie „zapisany” przez niego do PPK. Inaczej byłoby w przypadku, gdyby pracodawca zatrudniał wcześniej tego pracownika. Załóżmy, że pracownik był już zatrudniony u tego pracodawcy od 1 lipca do 31 sierpnia 2023 r. (przez 62 dni). W takim przypadku, po ponownym zatrudnieniu go 1 czerwca br., 90 dzień zatrudnienia pracownika upłynąłby 28 czerwca, w związku z czym pracodawca miałby obowiązek „zapisać” go do PPK do 10 lipca. W tym dniu pracownik byłby jeszcze zatrudniony u tego pracodawcy i stałby się uczestnikiem PPK w związku z zatrudnieniem w tym podmiocie.
Przystąpienie do PPK - okresy zatrudnienia
Do PPK może zostać „zapisana” tylko „osoba zatrudniona”, zgodnie z definicją tego pojęcia zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK. Status „osoby zatrudnionej” mają nie tylko pracownicy (z wyłączeniem m.in. młodocianych), ale także m.in. zleceniobiorcy podlegający z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w Polsce.
Przy ustalaniu okresu zatrudnienia, wymaganego dla zawarcia umowy o prowadzenie PPK, uwzględnia się tylko te okresy zatrudnienia, podczas których dana osoba była „osobą zatrudnioną” w rozumieniu ustawy o PPK.
Zleceniodawca zatrudnił zleceniobiorcę na okres od 1 czerwca do 30 września br. Zleceniobiorca podlega z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ma więc status „osoby zatrudnionej” w rozumieniu ustawy o PPK. Osoba ta była już wcześniej zatrudniona w tym podmiocie: od 1 do 31 marca 2023 r. - na podstawie umowy o pracę oraz od 1 do 30 września 2023 r. - na podstawie umowy zlecenia (nie podlegała z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym).
Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę w 2023 roku nie miało miejsca w ciągu 12 miesięcy poprzedzających obecne zatrudnienie, a podczas zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia w 2023 roku zleceniobiorca nie miał statusu „osoby zatrudnionej” w rozumieniu ustawy o PPK. W takim przypadku, przy ustalaniu okresu zatrudnienia potrzebnego dla zawarcia umowy o prowadzenie PPK, należy uwzględnić tylko okres zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia od 1 czerwca br., w związku z czym zleceniodawca ma czas na „zapisanie” zleceniobiorcy do PPK do 10 września br.
Czy PPK dotyczy studentów?
Na posiadanie (albo nie) statusu „osoby zatrudnionej” należy zwrócić uwagę m.in. przy zatrudnianiu studentów. Student zatrudniony na podstawie stosunku pracy jest „osobą zatrudnioną” w rozumieniu ustawy o PPK. Inaczej jest w przypadku zatrudnienia takiej osoby na podstawie umowy zlecenia. Student, zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, nie podlega z tytułu tego zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, do ukończenia 26 lat (por. art. 6 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), a zatem nie ma statusu „osoby zatrudnionej”.
Spółka zatrudniła na okres od 1 czerwca do 30 września br. dwóch studentów: jednego (w wieku 26 lat) na podstawie umowy o pracę, a drugiego (w wieku 23 lat) na podstawie umowy zlecenia. Obie te osoby chcą być uczestnikami PPK. Student zatrudniony na podstawie umowy o pracę zostanie „zapisany” do PPK najpóźniej 10 września br., ale student będący zleceniobiorcą nie może zostać „zapisany” do PPK, gdyż nie ma statusu „osoby zatrudnionej” w rozumieniu ustawy o PPK.
Więcej na temat PPK na www.mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj: https://www.mojeppk.pl/szkolenia.htm.
Ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 427)
Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 497)