Renta wdowia od kiedy i dla kogo 2024: było głosowanie, jednogłośne poparcie!

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Renta wdowia od kiedy i dla kogo 2024: było głosowanie, jednogłośne poparcie! / Renta wdowia od kiedy i dla kogo 2024: było głosowanie, jednogłośne poparcie! / Shutterstock

Projekt w sprawie renty wdowiej, i tu należy zaznaczyć, że renty wdowiej dla wybranych (bo nie wszystkich) jest dopiero po I czytaniu w Sejmie, jeszcze przed nim długa i wydaje się, że burzliwa droga. Jest jednak zielone światełko w tunelu, ponieważ odbyło się już głosowanie w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, doszło do jednogłośnego poparcia.

rozwiń >

Co z rentą wdowią?

Renta wdowia jest świadczeniem pieniężnym, które ma być wypłacane przez państwo. Świadczenie opiera się na tzw. zbiegu prawa do otrzymywania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych, trzeba będzie więc wybrać bardziej korzystne świadczenie (wyższe) czy też takie, które ubezpieczony będzie chciał pobierać. Zatem albo wybrane albo wyższe. Nie będzie bowiem możliwości pobierania np. zarówno emerytury jak i renty wdowiej. Chodzi o zbieg prawa do nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem renty rodzinnej, wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej lub renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi.Takie rozwiązanie prawne obowiązuje już w wielu europejskich krajach. Podobne regulacje jak projektuje się w Polsce, obowiązują już we Włoszech, Czechach, Litwie czy Niemczech. Do zmian ma dojść m.in. w ustawie z dnia 17 grudnia 1988 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 ze zm., dalej jako ustawa).

Ważne
Renta wdowia - projekt ustawy - prace trwają

Według stanu na lipiec 2024 r. obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej (dalej jako: projekt) był skierowany do prac do: Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Projekt jest dopiero po I czytaniu w Sejmie, jeszcze przed nim długa i wydaje się, że burzliwa droga. Jest jednak zielone światełko w tunelu, ponieważ odbyło się już głosowanie w  Komisji.

Renta wdowia od kiedy i dla kogo 2024: było głosowanie, jednogłośne poparcie!

W dniu 27 czerwca 2024 r. Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny jednogłośnie poparła obywatelski projekt ustawy w sprawie renty wdowiej. Na wcześniejszym etapie komisja opowiedziała się za poprawkami przewodniczącej komisji Katarzyny Ueberhan (Lewica). Tak więc nie zostały uwzględnione zmiany zaproponowane przez PiS. W projekcie ustawy zaproponowano, aby owdowiała osoba mogła zachować swoje i powiększyć je o 50 procent renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 procent swojego świadczenia. Kolejnym etapem są czy czytania w Sejmie, skierowanie do Senatu i do Prezydenta do podpisu. Czy wszystko to uda się zrealizować do końca 2024 r.? Będzie to trudne, ale jest to możliwe.

Ważne
Renta wdowia 2024 r. od kiedy?

Możliwe, że renta wdowia wejdzie w życie jeszcze w 2024 r. Zgodnie z opiniami z MRPiPS, istnieje techniczna i finansowa możliwość wprowadzenie renty wdowiej jeszcze w 2024 r., ponieważ środki na ten cel zostały zapewnione. Zdaniem MRPiPS lepszy będzie jednak model kroczący.

Polacy chcą renty wdowiej, ale obawiają się "haczyków legislacyjnych" i wielu wyłączeń

Nasi czytelnicy podkreślają:

  • "Obiecanki cacacki, a wy biedacy się cieszcie .! Kolejne obietnice pana Donalda, proszę się wstydzić za swoje decyzje! Co to ma być Model kroczący?, znowu kolejne oszustwo !"
  • "Obiecanki bez spełnienia to stara i wypróbowana metoda Donaldowa. O rencie wdowiej dużo się mòwi i pisze ale nikt jeszcze nie dostał tego świadczenia! Nie wierzę że to świadczenie zostanie wprowadzone w tym roku. W innych krajach np.w Niemczech renta wdowia łącznie ze. świadczeniem emerytalnym wypłacana jest od lat a w Polsce wypłaca się z FUS wiele świadczeń ludziom którzy nie mają w nim ani złotówki własnej wpłaty ! do ZUS. Jak myślisz z czyich pieniędzy są te wypłaty??!"
  • "Jestem wdową bez uprawnień do renty rodzinnej,ponieważ w chwili śmierci męża miałam 43 lata i dzieci już pełnoletnie.Rząd o takich przypadkach nic nie wspomina,jest mi bardzo przykro."
  • "Jak Lewica coś wymyśli to zawsze jest to wybiórcze. Mówi, że to pomoc dla wdów i wdowców, ale to nie prawda, ponieważ to jest tylko dla wybranych wdów i wdowców i tak należy to przedstawiać. Bo są wdowy i wdowcy, którzy nic nie dostali a stracili współmałżonka, który długo opłacał składki i nie otrzyma nic a zdarza się, że współmałżonek wiele lat był na rencie i nie płacił składek a teraz otrzyma jeszcze owdowiała osoba rentę wdowią. Gdzie tu rozsądek, równośc itd. o sprawiedliwości nie wspomnę."
  • "Dlaczego część emerytów zostanie pominięta wg przygotowywanej nowej ustawy o rencie wdowiej. Dotyczy to osób, którzy wypracowali sobie wyższe emerytury ponad ustalony limit tj. 3-krotność przeciętnej emerytury. To właśnie ci emeryci zostaną pozbawieni części emerytury po zmarłym małżonku. Dlaczego. O tym się w ogóle nie mówi i nie pisze.".

Wdowa/wdowiec muszą wybrać czy chcą swoje świadczenie emerytalno-rentowe czy rentę rodzinną

Dotychczas obowiązujące przepisy są sformułowane tak, że trzeba dokonać wyboru. Nie jest bowiem możliwe łączenie otrzymywanych świadczeń. Nazywa się to zbieg prawa do świadczeń. W razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Zdaniem wielu ubezpieczonych jest to dyskryminujące, nieusprawiedliwione i niezgodne z prawem. Ustawodawca też zauważył ten problem ponieważ sam wskazuje w projekcie do ustawy, że: "Obecnie obowiązujące reguły zbiegu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, zakładając konieczność dokonania wyboru między własnym świadczeniem a rentą rodzinną po zmarłym małżonku, powodują więc wdowa lub wdowiec musi pokryć z jednego świadczenia koszty prowadzenia gospodarstwa domowego, które dotychczas finansowane były z dwóch świadczeń. Taki stan rzeczy przekłada się na ograniczenie możliwości zaspokajania swoich potrzeb przez emerytów i rencistów oraz obniżenie jakości i ich życia." 

Renta wdowia 2024 r. dla kogo?

Na ten moment, zgodnie z projektem prawo do renty wdowiej ma przysługiwać wszystkim osobom, które nabyły prawo do renty rodzinnej (wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej) i świadczeń emerytalno-rentowych pozostających z nią w zbiegu przed wejściem ustawy, oraz tym osobom, które nabędą je po jej wejściu w życie. Według aktualnego stanu projektu data wejścia w życie ustawy ustalona jest na dzień 1 lipca 2023 r. Zatem renta wdowia przysługiwałaby wstecz, od dnia nabycia prawa do pozostających w zbiegu konkretnych świadczeń, ale co ważne, nie wcześniej niż od dnia w życie ustawy i nie wcześniej niż od dnia złożenie wniosku o ustalenia prawa do z biegu. Na ten moment nie jest to więc oczywiste do kiedy i w jakiej wysokości będzie wypłacane świadczenie. 

Renta wdowia 2024 r. ile?

Jeżeli renta wdowia wejdzie w 2024 to i tak nie będzie to wariancie 100% otrzymywanego świadczenia, a znacznie mniej. Dlaczego? Wprawdzie pieniądze w budżecie państwa uchwalonym na 2024 r. zostały również zabezpieczone na rentę wdowią, ale rząd proponuje stopniowe wdrażanie świadczenia. Mowa o tzw. modelu kroczącym, krok po kroku, rok po roku. O takim pomyśle pozytywnie wypowiada się również Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Oznaczałoby to, że w latach 2024-2025 r. kiedy to obowiązywałby okres przejściowy osoba uprawniona przez pierwszych 6 miesięcy otrzymywałaby tylko 15% świadczenia, przez następne 6 miesięcy 20% i tak krok po kroku. Dopiero po roku renta wdowia przysługiwałaby w wysokości 50%, a w kolejnych latach 100%. Jak to się mówi: "lepszy rydz niż nic" - ale nie o takie świadczenie chodzi wdowcom, aby móc godnie żyć. 

Ważne
Renta wdowia - limity

Według projektu, renta wdowia nie może przekroczyć trzykrotności miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury wypłacanej przez ZUS. Od dnia 1 marca 2024 r. miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi około 3 479 zł zł. Oznacza to, że z ZUS maksymalne można będzie otrzymać w zakresie renty wdowiej 10 437 zł.

Kadry
Cztery lata do emerytury. Kiedy kodeks pracy nie uchroni przed zwolnieniem z pracy, co zrobić by mieć gwarancję zarobków
05 paź 2024

Teraz sytuacja nie jest tak dramatyczna jak przed laty. Na rynku brakuje rąk do pracy i o zajęcie gwarantujące środki na utrzymanie łatwiej. Jednak firmy wciąż niechętnie zatrudniają osoby w wieku 50+, a już szczególnie te, którym do emerytury zostało mniej niż cztery lata. Kodeks pracy wciąż takie osoby chroni przed zwolnieniem, ale często ta ochrona nie działa, bo przepisy nie są bezwarunkowe.

Dziedziczenie prawa do emerytury i renty z ZUS. Małżonkowi i dzieciom zmarłego przysługuje jego niepobrana emerytura z danego miesiąca, ale trzeba złożyć wniosek [niezrealizowane świadczenia z ZUS też w 2025 r.]
04 paź 2024

Mało osób ma świadomość tego, że jeżeli umrze bliska nam osoba to małżonkowi i dzieciom zmarłego, czy osobie, na której utrzymaniu się pozostaje przysługuje jego niepobrana emerytura czy renta z danego miesiąca. Jest to tzw. niezrealizowane świadczenie z ZUS. Przysługuje ono nawet wtedy, gdy dana osoba dopiero złożyła wniosek o emeryturę czy rentę i jeszcze nie pobrała nawet pierwszego świadczenia. Masz prawo do niezrealizowanego świadczenia z ZUS także w 2025 r.

29 000 zł przeciętnie. Świadczenie gwarantowane i wypłacane z ZUS, również w 2025 [dla kogo, kiedy, wniosek]
04 paź 2024

Jak otrzymać pieniądze z ZUS po zmarłej osobie? Jak sprawdzić stan subkonta w ZUS osoby zmarłej? Co to jest wypłata gwarantowana z ZUS po śmierci emeryta? Czy po śmierci ojca należą mi się pieniądze z ZUS?

ZUS: Od 5 października można złożyć wniosek o świadczenie interwencyjne
04 paź 2024

ZUS poinformował o gotowości do obsługi świadczenia interwencyjnego. Jest to wsparcie finansowe dla przedsiębiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Wnioski będzie można składać od 5 października przez internet, w dowolnej placówce ZUS lub w punkcie mobilnym.

ZUS: Świadczenie przepadnie, jeśli wniosek o wypłatę nie zostanie złożony do końca października
04 paź 2024

31 października mija termin, w którym studenci powinni dostarczyć do ZUS wniosek o dalszą wypłatę renty rodzinnej wraz z zaświadczeniem z uczelni, że dalej się uczą. Świadczenie za październik przepadnie, jeżeli dokumenty wpłyną z opóźnieniem.

Zacznij od siebie. Czy liderzy są przygotowani do pracy z nowymi generacjami pracowników?
03 paź 2024

Według danych GUS osoby urodzone po 1995 r. stanowią dziś ok. 20 proc. pracujących Polaków, co przekłada się na grupę 4,5 mln osób. Szacunki wskazują, że do końca przyszłego roku Zetki będą stanowiły około 27 proc. światowej populacji pracowników. Czy w związku z tym nowe pokolenia wciąż będą budziły obawy menedżerów, a może staną się szansą na redefinicję nieco przestarzałych polityk personalnych?

Dodatek za pracę w nocy od 1 stycznia 2025 r. Czy minimalne wynagrodzenie ma na to wpływ?
03 paź 2024

Dodatek za pracę w nocy od 1 stycznia 2025 r. Czy minimalne wynagrodzenie ma na to wpływ? Kiedy przysługuje dodatek za pracę w porze nocnej? Jak obliczyć dodatek za pracę w nocy? Sprawdź, jak będzie kształtował się dodatek za pracę w nocy od 1 stycznia 2025 r.

Umowy zlecenia i o dzieło będą oskładkowane. Kiedy zmiany wejdą w życie?
03 paź 2024

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało, że przygotowało już projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nowe przepisy przewidują objęcie obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi wszystkich umów cywilnoprawnych, w tym umów-zleceń i o dzieło. Potrzebny czas na wdrożenie tej zmiany szacuję na trzy–sześć miesięcy – zapowiada Sławomir Wasielewski, członek zarządu odpowiedzialny za Pion IT w ZUS.

5000 wniosków na godzinę. Zainteresowanie programem Aktywny Rodzic bije rekordy!
02 paź 2024

Od 1 października 2024 r. rodzice dzieci do lat trzech mogą składać wnioski o świadczenia w ramach programu Aktywny Rodzic. Program cieszy się dużym zainteresowaniem - średnio składanych jest 5 tys. wniosków na godzinę. 

Wróciły niedziele handlowe, ale nie wszędzie. A co z handlem w 2025 r.?
03 paź 2024

Wróciły niedziele handlowe, ale nie wszędzie, nie w całej Polsce. Regulacja będzie obowiązywała na terenach, na których ogłoszono stan klęski żywiołowej. Z drugiej strony w Sejmie jest też inny projekt dot. rozszerzenia handlu w niedzielę w 2025 r. Szczegóły poniżej.

pokaż więcej
Proszę czekać...