Możliwość dorabiania na emeryturze to jeden ze sposobów podwyższenia emerytury. Jednakże nie wszyscy mogą podjąć dodatkową pracę zarobkową na emeryturze lub rencie. Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny mogą dorabiać do swoich świadczeń bez żadnych ograniczeń. Obecnie wiek emerytalny wynosi: 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Wyjątkiem są osoby, które pobierają wcześniejsze emerytury - ich obowiązuje limit przychodów. W zależności od jego wysokości będziemy mieli do czynienia z zawieszeniem lub zmniejszeniem świadczeń emerytalnych. Reguluje to ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zawiesić lub zmniejszyć:
- emeryturę,
- emeryturę pomostową,
- nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
- rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r., chorobą zawodową,
- rentę inwalidy wojskowego, jeżeli niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową,
- rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym, jeżeli śmierć inwalidy nie pozostawała w związku ze służbą wojskową,
- rentę rodzinną.
Limity dorabiania
Limity dorabiania dla emerytów i rencistów ustala się na podstawie wysokości przeciętnego wynagrodzenia, które ustala prezes GUS. Zmniejszenie emerytury lub renty następuje po przekroczeniu 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a zawieszenie po przekroczeniu 130%.
Zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 9 sierpnia 2018 r. przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2018 r. wyniosło 4521,08 zł (w pierwszym kwartale 2018 r. wynosiło 4622,84 zł).
W związku z tym, od 1 września 2018 r. do 30 listopada 2018 r. emeryci i renciści mogą dorobić do emerytury miesięcznie:
- do 3 164,80 zł brutto – bez zmniejszenia świadczenia,
- od 3 164,80 zł do 5877,40 zł brutto – świadczenie zostanie zmniejszone,
- powyżej 5 877,40 zł brutto – ZUS zawiesi wypłatę emerytury lub renty.
Polecamy: Dokumentacja kadrowa. Nowe zasady prowadzenia i przechowywania
Zarobki, które powodują zmniejszenie/zawieszenie emerytury
Wpływ na zmniejszenie lub zawieszenie emerytury ma przede wszystkim przychód z działalności, od której są odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne.
Zatem ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenia emerytalne, jeżeli osoba dorabiająca otrzymuje przychody z:
- pracy na podstawie stosunku pracy (umowa o pracę),
- pracy nakładczej,
- umowy zlecenia lub umowy agencyjnej, jeżeli praca ta wykonywana jest przez okres co najmniej 30 dni,
- umowy zlecenia, agencyjnej, o dzieło,
- umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
- pozarolniczej działalności gospodarczej, której wykonywanie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego,
- tytułu wykonywania zawodu adwokata,
- pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
- odpłatnego świadczenia pracy, na podstawie skierowania do pracy, w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
- pobierania stypendium sportowego,
- sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego oraz senatora,
- wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka rady nadzorczej,
- pełnienia służby w służbach mundurowych (policja, straż pożarna, itp.).
Kiedy ZUS nie zmniejszy/zawiesi emerytury
Miesięczny limit przychodów nie dotyczy osób, które:
- ukończyły 60 lat (kobiety),
- ukończyły 65 lat (mężczyźni),
- mają prawo do renty inwalidy wojskowego z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub do renty rodzinnej po takim inwalidzie;
- mają prawo do renty inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy powstała w związku ze służbą wojskową i rent rodzinnych po tym inwalidzie,
- mają prawo do emerytury częściowej,
Obowiązki emeryta
Osoby pobierające wcześniejsze emerytury mają obowiązek niezwłocznie zawiadomić ZUS o podjęciu dodatkowej pracy zarobkowej i o wysokości osiąganego przychodu (można to zrobić za pomocą oświadczenie EROP - dostępny na stronie ZUS).
Dodatkowo emeryt i rencista ma obowiązek zawiadomić ZUS o łącznej kwocie dochodu osiągniętego w ubiegłym roku kalendarzowym – w terminie do końca lutego każdego roku.
Podstawa prawna:
- Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,