Ze względu na szybki i ciągły rozwój rynku pracy tymczasowej, coraz częściej pojawiały się postulaty dotyczące wprowadzenia zmian prawnych, zmierzających do podniesienia standardów funkcjonowania agencji pracy tymczasowej oraz wyeliminowanie z rynku tych agencji, które w sposób rażący lekceważyły przepisy prawa. Zgodnie z założeniem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, zmiany wprowadzone ustawą z dnia 7 kwietnia 2017 r. przyczynią się do podniesienia standardów pracy tymczasowej, warunków zatrudnienia pracowników tymczasowych, zapewnią lepsze funkcjonowanie rynku pracy tymczasowej oraz usuną występujące w nim nadużycia.
Ograniczenia w zakresie powierzania wykonywania pracy tymczasowej
W art. 8 pkt 3 ustawy, wprowadzono nowy sposób określenia pracy, której pracodawca nie może powierzyć pracownikowi tymczasowemu po zwolnieniu pracownika stałego z przyczyn niedotyczących pracowników w okresie ostatnich 3 miesięcy poprzedzający przewidywany termin rozpoczęcia wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego.
Polecamy książkę: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne w 2017 r.
Od 1 czerwca 2017 r. pojęcie „stanowisko pracy” zostało zastąpione określeniem „rodzaj pracy”. Dotychczas zabronione było powierzanie wykonywania pracy na „stanowisku” pracy, co powodowało, że agencje pracy tymczasowej obchodziły ten przepis zatrudniając pracowników tymczasowych do wykonywania de facto tej samej pracy, jaką wykonywał zwolniony pracownik, ale na innym stanowisku.
Dodatkowo wprowadzono ograniczenia terytorialne, powodujące, że praca nie może być wykonywana w jakiejkolwiek jednostce organizacyjnej pracodawcy użytkownika położonej w gminie, w której znajduje się lub znajdowała się jednostka organizacyjna, w której był zatrudniony zwolniony stały pracownik pracodawcy użytkownika.
W ustawie nałożono na pracodawcę użytkownika obowiązek pisemnego poinformowania agencji pracy tymczasowej o niewystępowaniu okoliczności uniemożliwiających rozpoczęcie wykonywania pracy tymczasowej przez pracownika tymczasowego z wyżej wskazanych względów.
Ograniczenia w zakresie powierzania wykonywania pracy tymczasowej
W art. 13 ust. 3 i 3a wprowadzono zapisy, na podstawie których, do pracownicy tymczasowej mającej łączny co najmniej 2-miesięczny okres skierowania do wykonywania pracy tymczasowej na podstawie umowy o pracę, stosuje się art. 177 § 3 Kodeksu Pracy. W konsekwencji zagwarantowano pracownicy przedłużenie umowy do czasu porodu, dzięki czemu nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego po porodzie.
Maksymalny okres wykonywania pracy tymczasowej
Art. 20 ustawy zredagowano w sposób precyzujący jednoznacznie, iż agencja pracy tymczasowej może skierować danego pracownika tymczasowego do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy w okresie obejmującym kolejne 36 miesięcy (art. 20 ust. 1). Ponadto, w art. 20 dodano ustęp 3 stanowiący, że pracodawca użytkownik może korzystać z pracy tego samego pracownika tymczasowego przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy. Takie same limity wprowadzono w odniesieniu do pracowników tymczasowych wykonujących pracę na podstawie umów prawa cywilnego.
Przyjęte zmiany zmierzają do wyeliminowania aktualnych praktyk polegających na tworzeniu przez jeden podmiot kilku agencji pracy tymczasowej jedynie w celu wysyłania tego samego pracownika tymczasowego do pracy u tego samego pracodawcy użytkownika i w ten sposób ominięcie przewidzianych ustawą ograniczeń czasowych.
Kontrolę przestrzegania powyższych limitów ma ułatwić obowiązek nałożony na pracodawcę użytkownika prowadzenia ewidencji osób wykonujących pracę tymczasową na podstawie umowy o pracę oraz umowy prawa cywilnego.
Zmiany w umowie o pracę tymczasową
Aktualnie obowiązująca ustawa nie zawiera żadnych regulacji dotyczących możliwości kontaktowania się pracownika tymczasowego wykonującego pracę u pracodawcy użytkownika z agencją pracy tymczasowej, będącą formalnie jego pracodawcą. W związku z tym, wprowadzono przepis zobowiązujący agencję pracy tymczasowej do przekazania pracownikowi tymczasowemu informacji umożliwiających mu w razie potrzeby kontakt z przedstawicielami agencji tj. adres miejsca kontaktu, numer telefonu, adres poczty elektronicznej, a także dni i przedział godzinowy, kiedy możliwy jest taki kontakt.
Pozostałe zmiany
W ustawie zmieniono również przepisy dotyczące ustalenia należnego pracownikowi tymczasowemu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy lub ekwiwalentu pieniężnego.
Ponadto, uchylono art. 24 ustawy, który stanowił, że roszczenia pracownika tymczasowego rozpatruje sąd pracy właściwy ze względu na siedzibę agencji pracy tymczasowej zatrudniającej tego pracownika. Przepis ten budził wątpliwości w zakresie równego traktowania, co potwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 22 marca 2017 (P 121/15) uznając art. 24 ustawy za niezgodny z Konstytucją w zakresie, w jakim uniemożliwia wytoczenie powództwa przez sąd, w okręgu którego praca jest, była lub miała być wykonywana.
Do ustawy wprowadzono także nowe regulacje w zakresie odpowiedzialności wykroczeniowej agencji pracy tymczasowej oraz pracodawcy użytkownika.
Polecamy serwis: Urlopy
Należy podkreślić, że przedmiotowa ustawa zawiera również istotne zmiany dotyczące ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Z dniem 1 stycznia 2018 r. wejdą w życie przepisy dotyczące kontroli opłacania składek, które będą podlegały kwartalnej weryfikacji przez marszałków województw. Od nowego roku, agencje pracy tymczasowej będą zobowiązane posiadać lokal przeznaczony do świadczenia usług, co ma na celu ułatwienie przeprowadzenia kontroli przez Państwową Inspekcję Pracy.
Autorzy: Katarzyna Chiciak, Payroll Accountant Accace
Karolina Romanowska, Legal Associate Accace
Źródło: Accace