Wakacje to czas, kiedy wiele (szczególnie młodych) osób szuka atrakcyjnego zatrudnienia - tymczsowo i sezonowo. Pod wieloma ofertami pracy różnych agencji mogą kryć się oszustwa. Niestety coraz częściej dochodzi do handlu ludźmi do pracy przymusowej. Warto mieć świadomość prawną i wiedzieć czym jest rzeczywiście praca tymczasowa oraz jakie warunki formalne mają być spełnione przy zatrudnieniu.
- Praca tymczasowa
- Jakie prace tymczasowe?
- Co zrobić gdy jest się ofiarą handlu do pracy przymusowej?
- Pracodawca użytkownik
- Jakie obowiązki ma pracodawca użytkownik?
- Pracownik tymczasowy
- Musisz mieć umowę!
Praca tymczasowa
Praca tymczasowa charakteryzuje się trójpodmiotowością.
Istnieje trójstronna relacja: agencji pracy tymczasowej – pracodawcy użytkownika – pracownika tymczasowego. Ilość podmiotów różni się więc od typowego stosunku pracy, który jest zawierany pomiędzy pracownikiem a pracodawcą.
Praca tymczasowa jest pracą wykonywaną na rzecz danego pracodawcy użytkownika. Agencja może skierować danego pracownika tymczasowego do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy. Często agencja pracy tymczasowej dysponuje pewną bazą pracowników.
Jakie prace tymczasowe?
Najczęściej do zadań wykonywanych w ramach pracy tymczasowej należą:
a) prace o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub
b) prace których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe, lub
c) prace których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika.
Państwowa Inspekcja Pracy ostrzega przed handlem ludźmi, m.in. do pracy czy prostytucji. To zjawisko staje się coraz bardziej nagminne, szczególnie w stosunku do kobiet i dzieci. RÓŻNE WAKACYJNE OFERTY MOGĄ WYDAWAĆ SIĘ ATRAKCYJNE (w tym finansowo) POD POZOREM PRACY TYMCZASOWEJ, DLATEGO ZAWSZE NALEŻY DOKŁADNIE SPRAWDZIĆ POTENCJALNE MIEJSCE PRACY I PRACODAWCĘ!
PIP PODAJE:
- zostałeś/łaś zmuszony do pracy przymusowej, z której nie możesz dobrowolnie zrezygnować,
- odebrano Ci paszport,
- doświadczyłeś/łaś przemocy lub groźby jej użycia wobec Ciebie lub kogoś z Twoich bliskich,
- ograniczono Twoją wolność lub możliwość swobodnego poruszania się/opuszczania miejsca pracy czy zakwaterowania,
- jesteś szantażowany/a,
- zostałeś/łaś uprowadzony,
- zostałeś oszukany przez nieuczciwego pośrednika, np. przez agencję pracy tymczasowej,
– możliwe, że jesteś ofiarą handlu ludźmi do pracy przymusowej.
Co zrobić gdy jest się ofiarą handlu do pracy przymusowej?
Gdy istnieje przypuszczenie, że jest się ofiarą handlu do pracy przymusowej należy BEZWGLĘNIE skorzystać z pomocy
właściwych instytucji i organizacji:
- Policja, Prokuratura i Straż Graniczna - w ich kompetencji leży ściganie sprawców przestępstwa handlu ludźmi, w tym do pracy przymusowej. Powiadomienie służb śledczych możliwe jest także drogą elektroniczną, na adres:
handelludzmibsk@policja.gov.pl. Można też zadzwonić pod numer telefonu: +48 664 974 934 lub skorzystać z informacji dostępnych na stronie: https://www.strazgraniczna.pl/ - m.in. Fundacja Przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu – La STRADA czy Stowarzyszenie Po MOC dla Kobiet i Dzieci im. Marii Niepokalanej z Katowic.
Pracodawca użytkownik
Pracodawca użytkownik to pracodawca lub podmiot niebędący pracodawcą w rozumieniu Kodeksu pracy wyznaczający pracownikowi skierowanemu przez agencję pracy tymczasowej zadania i kontrolujący ich wykonanie (praca jest wykonywana jego rzecz i pod jego kierownictwem). Często taki podmiot szukając odpowiednich czy wykwalifikowanych pracowników zgłasza się do agencji, celem ich znalezienia i zatrudnienia.
Jakie obowiązki ma pracodawca użytkownik?
Pracodawca użytkownik:
1) jest obowiązany zapewnić pracownikowi tymczasowemu bezpieczne i higieniczne warunki pracy w miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy tymczasowej;
2) prowadzi ewidencję czasu pracy pracownika tymczasowego w zakresie i na zasadach obowiązujących w stosunku do pracowników;
3) nie może stosować do pracownika tymczasowego przepisów dotyczących wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy ani też powierzać pracownikowi wykonywania pracy na rzecz i pod kierownictwem innego podmiotu.
4) nie może traktować mniej korzystnie w zakresie warunków pracy i innych warunków zatrudnienia pracowników tymczasowych niż pracowników zatrudnionych przez tego pracodawcę użytkownika na takim samym lub podobnym stanowisku pracy (za wyjątkiem dostępu do szkoleń).
5) prowadzi ewidencję osób wykonujących pracę tymczasową na podstawie umowy o pracę oraz umowy prawa cywilnego
6) zobowiązany jest udzielić urlopu wypoczynkowego pracownikowi tymczasowemu w wymiarze dwóch dni za każdy miesiąc pozostawania w dyspozycji pracodawcy użytkownika.
Za naruszenie ustawowo określonych obowiązków, m.in. w zakresie BHP, pracodawca użytkownik może ponieść odpowiedzialność wykroczeniową nawet do 30 000 zł.
Pracownik tymczasowy
Przez pracownika tymczasowego rozumie się pracownika zatrudnionego przez agencję pracy tymczasowej wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika.
Musisz mieć umowę!
Pracowników tymczasowych zatrudnia agencja pracy tymczasowej:
1) na podstawie umowy o pracę na czas określony;
2) na podstawie umowy prawa cywilnego można też kierować osoby niebędące pracownikami takiej agencji do wykonywania pracy tymczasowej.
Ustawa z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1100)