Pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę na wiele sposobów.
Najbardziej pożądaną formą ustania stosunku pracy jest rozwiązanie łączącego strony stosunku prawnego na mocy porozumienia stron. Pracodawca może oczywiście wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę lub też rozwiązać ją bez wypowiedzenia.
Pomimo zastosowania jednego z trybów rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem przewidzianych w przepisach Kodeksu pracy, istnieje kilka sytuacji, których wystąpienie powoduje po stronie pracodawcy konieczność ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika.
Polecamy produkt: Umowy terminowe – jak zawierać i wypowiadać (książka)
Prawo do ponownego zatrudnienia pracownika, z którym rozwiązano stosunek pracy występuje wtedy gdy:
- rozwiązano z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawionych przez pracownika,
- rozwiązano z pracownikiem umowę o pracę w ramach zwolnień grupowych,
- stosunek pracy wygasł z powodu trzymiesięcznego tymczasowego aresztowania.
Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia
Art. 53 Kodeksu pracy daje pracodawcy możliwość rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Odbywa się to poprzez przesłanie do pracownika pisma rozwiązującego umowę o pracę w dwóch przypadkach: długotrwałej choroby lub usprawiedliwionej nieobecności trwającej dłużej niż 1 miesiąc.
Pracownik, który jest nieobecny w pracy już dłuższy czas powinien pamiętać, że pracodawca ma możliwość rozwiązania umowy o pracy mimo jego nieobecności. Oczywiście art. 53 Kodeksu pracy daje pracodawcy taką możliwość, co nie oznacza, że pracodawca musi z tej możliwości korzystać.
Długość trwania niezdolności do pracy jest w tym przypadku nie bez znaczenia.
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
- dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
Zobacz serwis: Dokumentacja pracownicza
Pracodawca może również rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione powyżej, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.
Kodeks pracy daje pracodawcy możliwość rozwiązania umowy o pracę w przypadku długotrwałej nieobecności pracownika w pracy, jednocześnie zobowiązuje on pracodawcę do ponownego zatrudnienia pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy z jednego z wyżej wymienionych powodów.
Pracodawca w miarę możliwości powinien zatrudnić takiego pracownika ponownie. Jest jednak jeden warunek. Pracownik powinien w terminie 6 miesięcy od daty rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia zgłosić swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn, który uzasadniały rozwiązanie z nim umowy o pracę.
Jeśli pracodawca ma możliwość ponownego zatrudnienia takiego pracownika to jego obowiązkiem jest ponowne nawiązanie stosunku pracy.
W razie nie wywiązania się z tego obowiązku, pracownikowi przysługuje roszczenie o nawiązanie stosunku pracy oraz o odszkodowanie za okres pozostawania bez pracy od chwili zgłoszenia się do pracy.
Zwolnienia grupowe
W przypadku pracodawcy zatrudniającego co najmniej 20 pracowników i w związku z tym podlegania przepisom ustawy o zwolnieniach grupowych, pracodawca, który postanowi ponownie zatrudnić pracowników w tej samej grupie zawodowej, powinien w pierwszej kolejności zatrudnić pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy w ramach zwolnienia grupowego.
Jeśli w przypadku ponownego zatrudnienia wymagane są odmienne kwalifikacje i umiejętności niż poprzednio, nie można mówić o zatrudnieniu w tej samej grupie zawodowej.
Warunkiem ponownego zatrudnienia, jest zgłoszenie przez byłego pracownika chęci podjęcia zatrudnienia u tego pracodawcy, ale nie może to nastąpić w terminie po upływie roku, licząc od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy. Pracownik może zgłosić chęć powrotu do pracy w dowolnej formie, jednak dla celów dowodowych najlepiej jest to uczynić w wersji papierowej.
Pracodawca powinien ponownie zatrudnić takiego pracownika w okresie 15 miesięcy od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia.
Jeśli sytuacja pracodawcy zmienia się diametralnie w ciągu krótkiego czasu i pracodawca jest gotowy ponownie zatrudnić pracownika, na stanowisku, które zostało zlikwidowane, to nie ma przeszkód aby pracodawca przystąpił do poszukiwania nowego kandydata do pracy. W razie ewentualnego sporu sądowego, to pracodawca będzie zobowiązany do udowodnienia, że jego postępowanie było uzasadnione.
W przypadku „małych przedsiębiorców” nie ma zastosowania żaden przepis, który regulowałby kwestie ponownego zatrudnienia w przypadku rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
Tymczasowe aresztowanie
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, stosunek pracy może wygasnąć. Jedną z okoliczności powodujących wygaśnięcie stosunku pracy jest tymczasowe aresztowanie pracownika, które trwa co najmniej 3 miesiące. W przypadku, w którym postępowanie zostanie umorzone lub zapadnie wyrok uniewinniający, a pracownik zgłosi swój powrót do pracy w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia, pracodawca ma obowiązek ponownego zatrudnienia pracownika, którego umowa o pracę wygasła. Przepisu tego nie stosuje się w przypadku, gdy postępowanie karne umorzono z powodu przedawnienia albo amnestii, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania.
Jeśli pracownik nie zgłosi chęci powrotu do pracy w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku sądu, pracodawca nie ma obowiązku ponownego zatrudnienia pracownika. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik przekroczył ten termin z przyczyn nieleżących po jego stronie.
Pracodawca nie może odmówić ponownego zatrudnienia pracownika powołując się na brak stanowiska do obsadzenia. Pracodawca jest zobowiązany przepisami prawa, zatrudnić pracownika, który zgłosi chęć powrotu do pracy w określonym terminie. Ponadto, pracodawca jest zobowiązany zatrudnić pracownika na dotychczasowym, równorzędnym lub innym zgodnym z jego kwalifikacjami stanowisku.
W razie uchylania się pracodawcy od obowiązku ponownego zatrudnienia pracownika, pracownikowi przysługuje prawo odwołania się do sądu pracy z żądaniem nawiązania stosunku pracy.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U.2015.192 j.t. )
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502 j.t.)
Dołącz do nas na Facebooku!