Umowa o pracę na zastępstwo
Umowa na zastępstwo jest odmianą umowy o pracę na czas określony. Jej istota sprowadza się do tego, że pracodawca, jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, może zatrudnić innego pracownika, na czas określony obejmujący czas tej nieobecności. Jest to więc umowa celowościowa.
Do umowy na zastępstwo, w zakresie nieuregulowanym odrębnymi przepisami stosuje się przepisy dotyczące umowy na czas określony - w zakresie dopuszczalności rozwiązania, a także formy i treści samej umowy.
Warunki umowy
Pracownik zatrudniany na podstawie umowy na zastępstwo, co do zasady powinien świadczyć pracę na tych samych warunkach, na jakich pracował zastępowany pracownik. Chodzi tutaj przed wszystkim o rodzaj pracy. Ważne jest więc, aby był zatrudniony przy tego samego rodzaju pracy co nieobecny pracownik. Jeśli chodzi o inne warunki umowy, takie jak wynagrodzenie, wymiar czasu pracy, to nie muszą być one takie same. Pracodawca powinien jednak pamiętać, że nie mogą być one gorsze od tych, które wynikają z przepisów Kodeksu pracy.
Umowa na zastępstwo oprócz takich elementów jak strony umowy, data zawarcia, warunki pracy i płaty, a także rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie oraz wymiar czasu pracy i termin jej rozpoczęcia, może wskazywać zastępowanego pracownika i powód jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Zgodnie z linią orzecznictwa umowa na zastępstwo nie musi jednak zawierać nazwisk zastępowanych pracowników i powodu ich zastępowania. Może ograniczać się do wskazania przyczyny, dla której została zawarta.
Polecamy również serwis: Odpowiedzialność, prawa i obowiązki
Usprawiedliwiona nieobecność pracownika
Istotą umowy na zastępstwo jest to, że nowy pracownik zastępuje innego pracownika podczas jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Owa usprawiedliwiona nieobecność w pracy obejmuje wszystkie okresy zawieszenia obowiązku świadczenia pracy niezawinione przez pracownika. Należą do nich przykładowo:
- udzielenie urlopu wychowawczego,
- bezpłatny urlop,
- długotrwała niezdolność do pracy.
Pojawiają się jednak wątpliwości, co w przypadku, gdy taka usprawiedliwiona nieobecność pracownika się przedłuża, na przykład wskutek przedłużenia choroby. Otóż w takim przypadku pojawiają się dwa rozwiązania. Pierwsze opowiadające się za możliwością automatycznego przedłużenia umowy, drugie dające możliwość zawarcia kolejnej umowy.
Kolejna umowa
Zasada wynikająca z Kodeksu pracy, zgodnie z którą zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca, nie znajduje zastosowania w przypadku umowy na zastępstwo, chociaż jest ot umowa terminowa. Umowy na zastępstwo nie stają się z mocy prawa umowami na czas nieokreślony bez względu na ich liczbę i bez względu na to, czy i jak długie przerwy występowały między rozwiązaniem jednej a zawarciem przez te same strony kolejnej umowy tego rodzaju.
Tak więc pracodawca może według uznania, zaproponować pracownikowi przedłużenie dotychczasowej umowy bądź też zawarcie nowej umowy na zastępstwo.
Zobacz również: Umowa o pracę na zastępstwo - jak ją rozwiązać
Rozwiązanie umowy
Umowa na zastępstwo jest umową terminową. Z jej istoty wynika, że ulega ona rozwiązaniu z chwilą powrotu do pracy zastępowanego pracownika. Termin do jakiego ma trwać może być określony konkretną datą wynikającą z przewidywanej nieobecności zastępowanego pracownika lub zakończeniem tej nieobecności. Co ważne, przepisy przewidują również możliwość wypowiedzenia umowy przez każdą ze stron. Termin wypowiedzenia wynosi 3 dni robocze.
Umowa w celu zastępstwa może być także rozwiązana na mocy porozumienia stron, bez wypowiedzenia przez każdą ze stron oraz w okolicznościach, o jakich mowa w ustawie z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, z tym jednak zastrzeżeniem, że termin wypowiedzenia wynosi wówczas 3 dni, a nie 2 tygodnie, jak w przypadku innych umów na czas określony.
Zadaj pytanie: Forum Kadry - Zatrudnianie i zwalnianie
Rozwiązanie umowy z pracownicą w ciąży
Co do zasady umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Jednak w przypadku umowy na zastępstwo sytuacja pracownic w ciąży kształtuje się odmiennie. Zgodnie bowiem z treścią art. 177 § 31 k.p. nie przedłuża się im automatycznie umowy na zastępstwo do dnia porodu. Oznacza to, że istotną cechą odróżniającą umowę na zastępstwo od typowej umowy na czas określony jest to, że nie ulega ona przedłużeniu do dnia porodu, jeżeli uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży.