Umowa na zastępstwo rozwiąże się z dniem rozwiązania umowy o pracę z osobą zastępowaną. Nie ma więc potrzeby wypowiadania umowy o pracę zawartej z pracownikiem zastępującym zwalnianego pracownika. Jeżeli chcą Państwo nadal zatrudniać na tym stanowisku pracy pracownika zatrudnionego dotychczas na zastępstwo, mogą Państwo zawrzeć z zastępcą umowę o pracę na czas określony (lub na czas nieokreślony), która będzie obowiązywać od następnego dnia po dniu rozwiązania umowy o pracę na zastępstwo.
UZASADNIENIE
Umowa o pracę na zastępstwo jest szczególnym rodzajem umowy o pracę na czas określony (art. 25 § 1 Kodeksu pracy). W założeniu czas trwania tej umowy obejmuje okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy zastępowanego pracownika. Przez usprawiedliwioną nieobecność w pracy należy rozumieć w tym przypadku wszystkie okresy zawieszenia obowiązku świadczenia pracy niezawinione przez pracownika, np. okres niezdolności do pracy z powodu choroby, okres urlopu macierzyńskiego, urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego, odbywania służby wojskowej.
W dniu, w którym kończy się usprawiedliwiona nieobecność zastępowanego pracownika, umowa na zastępstwo rozwiązuje się z mocy prawa. Do rozwiązania umowy na zastępstwo dochodzi z reguły w dniu powrotu osoby zastępowanej do pracy. Taki sam skutek będzie miało rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy z pracownikiem zastępowanym, gdyż z dniem rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy kończy się również okres usprawiedliwionej nieobecności.
WAŻNE!
Rozwiązanie umowy o pracę z zastępowanym pracownikiem powoduje rozwiązanie umowy na zastępstwo.
W opisanej sytuacji umowa na zastępstwo zakończy się zatem w dniu rozwiązania, w trybie art. 53 Kodeksu pracy, umowy o pracę zastępowanego pracownika. Umowa na zastępstwo rozwiąże się z upływem terminu, na który została zawarta. Jej rozwiązanie nie wymaga więc dokonywania przez strony żadnych czynności służących zakończeniu stosunku pracy. Jeśli pracodawca nadal chce zatrudniać zastępcę, wystarczy, że zawrze z nim kolejną umowę, np. na czas określony, w której datą rozpoczęcia pracy będzie dzień następujący po dniu rozwiązania umowy na zastępstwo.
PRZYKŁAD
Pracownik X był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na zastępstwo na czas nieobecności w pracy spowodowanej długotrwałą chorobą pracownika Y. Pracodawca 21 kwietnia 2011 r. rozwiązał z pracownikiem Y umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 Kodeksu pracy (z powodu wyczerpania okresów pobierania zasiłku i 3 miesięcy świadczenia rehabilitacyjnego). W tej sytuacji umowa o pracę na zastępstwo zawarta z pracownikiem X rozwiąże się z upływem czasu, na jaki została zawarta, tj. również 21 kwietnia 2011 r. Jeżeli pracodawca nadal zechce zatrudniać pracownika X, powinien zawrzeć z nim kolejną umowę o pracę, wskazując jako dzień rozpoczęcia pracy 22 kwietnia 2011 r.
Od 21 marca 2011 r. zmieniły się przepisy dotyczące wydawania świadectw pracy. Nowe przepisy będą miały zastosowanie w przedstawionej przez Państwa sytuacji, jeżeli umowa na zastępstwo została zawarta nie wcześniej niż 21 marca 2011 r. Zgodnie z nowymi regulacjami, w przypadku gdy po zakończeniu umowy na zastępstwo podpiszą Państwo z tym pracownikiem umowę o pracę na czas określony, to nie muszą mu Państwo wydawać świadectwa pracy, jeżeli on tego nie zażąda. Po zmianie przepisów od 21 marca 2011 r. w razie zawarcia kolejnej umowy o pracę z tym samym pracownikiem świadectwo pracy trzeba mu wydać po upływie 24 miesięcy od zawarcia pierwszej umowy terminowej (art. 97 § 11 Kodeksu pracy). Wątpliwości dotyczące wydania świadectwa pracy powstaną natomiast wtedy, gdy po zakończeniu umowy o pracę na zastępstwo z pracownikiem zostanie zawarta umowa na czas nieokreślony. Większość ekspertów uważa, że w takiej sytuacji trzeba będzie wydać pracownikowi świadectwo pracy po zakończeniu umowy na zastępstwo nawet bez jego wniosku w tej sprawie, ponieważ nowe regulacje dotyczą wydawania jednego świadectwa pracy raz na 24 miesiące jedynie w przypadku zawierania z pracownikiem umów terminowych.
Jeżeli natomiast umowa na zastępstwo została zawarta przed 21 marca 2011 r., to w zakresie wydawania świadectwa pracy stosujemy poprzednie przepisy. Zgodnie z nimi, jeżeli umowa się rozwiąże, trzeba wydać pracownikowi świadectwo pracy. Natomiast jeżeli bezpośrednio po umowie na zastępstwo zostanie zawarta kolejna umowa o pracę, to świadectwa pracy za czas trwania umowy na zastępstwo nie trzeba wydawać, chyba że pracownik tego zażąda. Żądanie to pracownik może złożyć najpóźniej do dnia poprzedzającego dzień rozwiązania stosunku pracy.
Podstawa prawna
- art. 25 § 1, art. 30 § 1 pkt 4, art. 53, art. 97 Kodeksu pracy,
- art. 3 ustawy z 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U. Nr 36, poz. 181),
- § 2a rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz.U. Nr 60, poz. 282 ze zm.).