Jak bronić się przed mobbingiem w pracy?
Zgodnie z definicją zamieszczoną w Kodeksie pracy mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko niemu, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu go, wywołujące zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Przesłanki świadczące o mobbingu
Przejawem mobbingu może być wiele zachowań. Najczęściej stosowane techniki polegają na działaniach uniemożliwiających swobodne i bezstresowe funkcjonowanie w czasie pracy. Zachowanie mobbera może cechować się różnym natężeniem, od utrudniania osobie poddanej mobbingowi możliwości wypowiadania się, komunikowania z współpracownikami do bardziej aktywnych zachowań, tj.: głośne krytykowania, wyzywanie, ośmieszanie, nękanie: mailami, telefonami, smsami, a nawet pisemne groźby.
Mobbing w zakładzie pracy i jego konsekwencje
Jak się bronić?
Podstawowa zasada – bądź wzorowym pracownikiem. Obowiązki wykonywane nad wyraz sumiennie uniemożliwią mobberowi krytykę Twojej osoby pod względem wykonywanej pracy. Zadbaj o formalną komunikację z napastnikiem. Staraj się zwracać do niego za pośrednictwem e-maila, a jeśli zostaniesz zmuszony do rozmowy, zadbaj o świadków.
Kolejna zasada – zbieraj dowody: nagrywaj obelgi kierowane w Twoją stronę, drukuj wiadomości.
Warto również porozmawiać z mobberem. Należy stanowczo zakomunikować, iż nie podoba nam się jego zachowanie i jeśli nie ulegnie zmianie, będziemy zmuszeni zareagować. Jeśli rozmowa z mobberem nie przyniesie rezultatu, powinniśmy powiadomić o wszystkim pracodawcę, ponieważ zgodnie z prawem ma on obowiązek przeciwdziałać mobbingowi.
Jeśli pracodawca nie pomoże Ci rozwiązać problemu, możesz zgłosić sprawę do sądu lub do Państwowej Inspekcji Pracy, która po przeprowadzeniu kontroli może pouczyć pracodawcę albo nałożyć karę pieniężną.
Roszczenia pracownika
Przepisy jasno stanowią, iż pracodawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli pracownik, który został ofiarą mobbingu, rozwiązał z tego tytułu umowę lub wystąpił u niego rozstrój zdrowia.
W przypadku pierwszej sytuacji, rozwiązania umowy, pracownik może dochodzić odszkodowania. Ważne jednak, aby rozwiązanie umowy nastąpiło na piśmie z podaniem mobbingu jako przyczyny rozwiązania. Wysokość odszkodowania nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, a górna granica nie została określona – powinna odpowiadać poniesionej szkodzie.
Pracownik, u którego mobbing doprowadził w konsekwencji do rozstroju zdrowia, może dochodzić od pracodawcy zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. W tym przypadku mobbingowany zobowiązany jest za pomocą dokumentacji medycznej udowodnić fakt pogorszenia zdrowia psychicznego lub fizycznego z powodu mobbingu. Jak to udowodnić? Pomocne może okazać się porównanie wyników badań sprzed działań mobbingowych z wynikami po zaistnieniu nieprzyjemnych sytuacji w pracy oraz uzyskanie opinii lekarzy.