Katalog kar określa art. 108 kodeksu pracy i są to: kara upomnienia, nagany lub kara pieniężna. Pracodawca nie ma możliwości rozszerzania katalogu stosowanych kar.
Przykładowo, nie wolno mu zmusić pracownika do napisania przeprosin za swoje czyny, a następnie dołączyć takie pismo do akt osobowych pracownika.
Kary w postępowaniu dyscyplinarnym mogą być stosowane za określone przewinienia. Również tej listy, określonej w kodeksie pracy, nie można rozszerzać. Upomnienie i nagana mogą być nałożone między innymi, jeśli pracownik nie przestrzega ustalonego w zakładzie porządku i organizacji w procesie pracy. To oznacza, że w zasadzie kary te mogą być udzielone w większości przypadków nagannego zachowania pracownika. Przypadki nałożenia kary pieniężnej są bardziej zawężone i dotyczą między innymi opuszczenia miejsca pracy bez usprawiedliwienia, spożywania alkoholu w czasie pracy, naruszenia zasad bhp. Pracodawca nie ma więc prawa nałożyć na pracownika kary pieniężnej za zwykłe, niewłaściwe wykonanie obowiązków pracowniczych.
Ta sama przyczyna może być podstawą do nałożenia kary dyscyplinarnej oraz do wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę. Z reguły pracodawca dokonuje wyboru, którą sankcję zastosować - karę dyscyplinarną, która ma cel wychowawczy, czy też ostateczne rozstanie się z pracownikiem (rozwiązanie umowy).
Pracodawca ma obowiązek wysłuchania pracownika przed nałożeniem kary. Do wyboru pracownika należy decyzja, czy chce on złożyć wyjaśnienia ustne czy też w formie pisemnej. Pracodawca nie ma jednak prawa narzucić mu sposobu zgłoszenia sprzeciwu. Jeżeli pracownik, po ustnym wyjaśnieniu sprawy, zgłosi chęć dalszego odniesienia się do stawianych mu zarzutów na piśmie, pracodawca jest obowiązany mu to umożliwić, zanim nałoży na niego karę.
Pracownikowi przysługuje prawo odwołania się od decyzji pracodawcy w trybie określonym kodeksem pracy. Cała procedura, z wyłączeniem sprawy w sądzie pracy, może trwać do 35 dni kalendarzowych. Skutkiem odwołania się pracownika może być albo utrzymanie kary i nałożonych na niego sankcji, albo też uchylenie kary i ewentualny zwrot kary pieniężnej.
Katarzyna Dulewicz,
radca prawny i partner CMS Cameron McKenna
Za co i w jaki sposób można ukarać pracownika
W dniu 18 października 2023 r., po ponad dwóch dekadach, zaktualizowano przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu monitorów ekranowych, ustanowione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jeszcze w 1998 roku. Do 17 maja 2024 nowelizacja zobowiązuje pracodawców do dostosowania istniejących stanowisk z monitorami ekranowymi w sposób odpowiadający nowoczesnym wymogom. Natomiast wszystkie stanowiska, które zostały stworzone po 18 października 2023 r. muszą odpowiadać nowym standardom już od momentu powstania.
Zarząd Poczty Polskiej planuje w bieżącym roku zmniejszenie liczby stanowisk pracy o 5 tysięcy etatów. Wiceminister aktywów państwowych, Jacek Bartmiński, poinformował o tym w Sejmie. Przede wszystkim nie będą przedłużane umowy zlecenia oraz umowy o pracę na czas określony.
W dniu 28 kwietnia przypada Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Warto w tym szczególnym czasie przypomnieć sobie, że każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny.
Wreszcie sytuacja pielęgniarek i położnych będzie zrównana z innymi zawodami medycznymi. Za organizację i realizację elementów kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych, ratowników medycznych odpowiada Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP). W przypadku kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest ono monitorowane przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Będzie unifikacja i zawody medyczne będą podlegały pod CMKP.
Takie świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można otrzymywać nawet przez cztery lata. Jak sama nazwa wskazuje – świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom, które nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego, a nie są objęte ochroną przedemerytalną z innego tytułu.
W najbliższą niedzielę, 28 kwietnia, sklepy będą otwarte. Jest okazja, żeby zaopatrzyć się we wszystkie produkty niezbędne na majówkę 2024.
Pracownik, którego umowa została rozwiązana w ramach zwolnień grupowych, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od wysokości miesięcznego wynagrodzenia pracownika i od zakładowego stażu pracy.
Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową. Można więc domniemywać, że z Internetu znikną banery wymuszające „zgody” na profilowanie w celach marketingowych. Użytkownicy Internetu są coraz bardziej chronieni. Szczególnie teraz kiedy zapadł ważny wyrok TSUE potwierdzający coraz szery katalog danych osobowych. Trzeba też pamiętać o akcie o usługach cyfrowych w UE, który obowiązuje od lutego 2024 r. W sieci nie jest się już tak bezkarnym jak kiedyś.
Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego ujawnia informacje o utracie prawa do wykonywania przez daną osobę zawodu medycznego. Przyczyny utraty mogą być różne, np. z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym, nałogów, wyroków karnych czy dyscyplinarnych. To są dane wrażliwe - nie powinny więc być publicznie ujawniane. Łatwo sobie wyobrazić stygmatyzację tych osób i trudności życia społecznego czy zawodowego. Muszą zajść zmiany w prawie alarmują Ministerstwo Zdrowia i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem unijnej dyrektywy o ochronie sygnalistów. Pomimo tego, że 2 kwietnia 2024 r. rząd przyjął projekt ustawy o ochronie sygnalistów, tj. osób zatrudnionych w sektorze prywatnym lub publicznym i zgłaszających naruszenia prawa związane z pracą, to i tak TSUE nałożył karę na Polskę, bo znacznie przekroczyła termin. Trwają wzmożone prace w Sejmie nad projektem, ale kara 7 mln euro jednak jest!